Üniversite öğrencilerinin psikolojik esneklik düzeylerinin yordanmasında duygusal şemalar, bilişsel çarpıtmalar ve problem çözme becerilerinin rolü
The role of emotional schemas, cognitive distortions, problem solving skills in predicting the psychological flexibility levels of university students
- Tez No: 783552
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MİNE ALADAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin duygusal şemalar, bilişsel çarpıtmalar ve problem çözme becerilerinin psikolojik esneklik düzeyleri üzerindeki yordayıcı rolünü incelemektir. Araştırmanın örneklemini 2020-2021 eğitim öğretim yılında Ege Üniversitesi'nin farklı fakülte ve bölümlerinde öğrenim görmekte olan 285 kadın ve 103 erkek olmak üzere toplamda 388 lisans öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında veri toplama araçları olarak; araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Psikolojik Esneklik Ölçeği (PEÖ), Leahy Duygusal Şemalar Ölçeği (LDŞÖ), Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği (BÇÖ), Problem Çözme Becerileri Envanteri (PÇE) kullanılmıştır. Araştırma kapsamındaki bağımsız değişkenlerin bağımlı değişken üzerindeki yordayıcı gücünü belirlemek amacıyla aşamalı çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan analizde psikolojik esneklik toplam puan üzerinden, bağımsız değişkenler ise alt boyutlar üzerinden değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgularda duygusal şemalar alt boyutu olan anlaşılabilirlik, hislerin kabullenilmesi, duygulara karşı zayıflık; bilişsel çarpıtmalar alt boyutu olan çaresizlik ve umutsuzluk; problem çözme becerileri alt boyutu olan planlı yaklaşım ve aceleci yaklaşımın psikolojik esnekliğin önemli yordayıcıları olduğu ve bu değişkenlerin bir arada üniversite öğrencilerinin psikolojik esnekliklerinin %57'sini açıkladığı tespit edilmiştir. Diğer yandan, duygusal şemalar alt boyutu olan kontrol edilemezlik, duygulardan kaçınma, akılcılık, ruminasyon, farklılık, duyguları inkâr, süreklilik, onaylanma, uzlaşı, duyguları zararlı olarak görme ve suçluluk; bilişsel çarpıtmalar alt boyutu olan olumsuz benlik, kendini suçlama ve yaşamı tehlikeli görme; problem çözme becerileri alt boyutu olan düşünen yaklaşım, kaçıngan yaklaşım, değerlendirici yaklaşım ve kendine güvenli yaklaşım alt boyutlarının bağımlı değişken olan psikolojik esnekliği anlamlı yordamadığı ortaya konmuştur. Elde edilen bulgular literatür ışığında tartışma ve sonuç bölümlerinde ayrıntılı olarak yorumlanmış, araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik bazı önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the predictive role of university students' emotional schemas, cognitive distortions and problem-solving skills on their psychological flexibility levels. The sample of the research consists of 285 female and 103 male undergraduate students in total 388 undergraduate students, studying in different faculties and departments of Ege University in the 2020-2021 academic year. As data collection tools within the scope of the research; Personal Information Form what was prepared by the researcher, Psychological Flexibility Scale (PFS), Leahy Emotional Schemas Scale (LESS), Cognitive Distortions Scale (CDS), Problem Solving Skills Inventory (PSI) were used. In order to determine the predictive power of the independent variables within the scope of the research on the dependent variable, stepwise multiple regression analysis was performed. In the analysis, psychological flexibility was evaluated on the total score, and the independent variables were evaluated on the dimensions. In the findings, the emotional schemas dimensions of comprehensibility, acceptance of feelings, weakness towards emotions; the cognitive distortions dimensions of helplessness and hopelessness; the problem-solving skills dimensions of planfulness style and impulsive style are important predictors of psychological flexibility and these variables together explain 57% of the psychological flexibility of university students. On the other hand, emotional schemas dimensions of uncontrollability, non-acceptance of feelings, demand for rationality, rumination, diversity, denial of emotions, duration, validation, consensus, negative belief about emotions, guilt; cognitive distortions dimensions of self-criticism, self-blame, preoccupation with danger; problem solving skills dimensions of reflective style, avoidant style, monitoring style and problem solving confidence style did not significantly predict psychological flexibility, which is the dependent variable. The findings were interpreted in detail in the discussion and conclusion sections in the light of the literature, and some suggestions were made for researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik ve belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki
Relationship between cognitive flexibility and intolerance of uncertainty and personality traits university students
FATMA GÜVENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL HAMARTA
- Üniversite öğrencilerinin ruminasyon düzeylerinin yordanmasında bilinçli farkındalık ve bilişsel esnekliğin rolü
The role of mindfulness and cognitive flexibility in predicting rumination levels of university students
MELİKE CANSU EVLÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBaşkent ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP KIZIL ASLAN
- Eylem kimlikleme düzeyinin yordanmasında akademik erteleme, sosyal sorun çözme, bilişsel esneklik ve dürtüselliğin rolü
The role of academic procrastination, social problem solving, cognitive flexibility and impulsivity in terms of predicting the level of action identification
BENGİSU İPEK GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. SELAHİDDİN ÖĞÜLMÜŞ
- Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumlarının yordayıcısı olarak bilişsel esnekliğin rolü
The role of cognitive flexibility as a predictor of university students' psychological well-being and life satisfaction
GOLSA PARVİZİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLÜFER ÖZABACI
- Psikolojik iyi oluşun belirsizliğe tahammülsüzlük, kendini sabotaj ve psikolojik esneklik açısından incelenmesi
Examining psychological well-being in terms of intolerance to uncertainty, self-handicapping and psychological flexibility
GÖKÇEN DALKILINÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKAY DEMİR