Ebû İshâk eş-Şîrâzî'nin nesih anlayışı
Abû Ishâq al-Shîrâzî's understanding of abrogation (naskh)
- Tez No: 783860
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYDIN TAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
“Ebû İshâk eş-Şîrâzî'nin Nesih Anlayışı”adlı bu çalışmamız bir giriş iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında araştırmanın konusu ve sunulması, sınırlandırılması, amacı ve önemi, kavramsal çerçevesi, yöntem ve tekniğine değinilmiştir. Buna ilaveten bu bölümde araştırmanın kaynaklarına yer verilmiştir. Birinci bölümde Şîrâzî'nin yaşadığı çağ, hayatı, öğrencileri, hocaları ve eserleri hakkında bazı bilgiler verilmiştir. Tezin esas kısmını oluşturan ikinci bölümde ise Şîrâzî'nin nesih ile ilgili görüşleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu bölümün başlıkları Şîrâzî'nin el-Lüma', Şerhu'l-Lüma' ve et-Tabsira eserlerinden hareketle oluşturulmuş, neshin mahiyeti, imkân ve vukuu, vaktinden evvel bir emrin neshi, bedelli ve bedelsiz nesih, te'bîd kayıtlı bir hitabın neshi, nesih türleri, neshin mahalli (konusu), haberlerde nesih, delillerin birbirini neshi, önceki şeriatlar bağlamında nesih gibi başlıklar yer almıştır. Her başlık altında Şîrâzî'nin görüşlerinin yanında bazı usulcülerin nesihle ilgili görüşleri verilmiştir. Zaman zaman bu görüşlerin Şîrâzî'nin görüşleriyle mukayesesi yapılmıştır. Şîrâzî'nin eserlerinde nesih bahsi incelendiğinde, onun cedelci kişiliğe sahip olduğu görülür. O, çoğunlukla farklı görüşleri verdikten sonra kendi görüşünü deliliyle birlikte açıkça belirtir. Bazen farklı görüşlere ve konuyla ilgili gelebilecek muhtemel itirazlara da yer vererek, bu görüşlerin veya itirazların aksini ispat etmeye çalışır. Bu çalışmada Şîrâzî'nin nesihle ilgili görüşleri ele alınırken, zaman zaman görüş ayrılıklarının sebepleri üzerinde durulmuş, konuyla ilgili bazı çıkarımlar ve değerlendirmeler yapılmıştır. Şîrâzî'nin eserlerinde nesih konusu ele alınırken birçok fırkanın görüşlerinden söz edilir. Ancak onun en çok tenkit ettiği mezhebin Mu'tezile olduğunu söylemek yanlış olmaz. Nitekim nesih konusu bağlamında Mu'tezile'nin konuyla ilgili görüşleri muhtelif yerlerde gündeme getirilerek tenkit edilir. Şîrâzî'nin nesih ile ilgili görüşlerinde usul geleneğine bağlı kaldığı, bazı meselelerde ise geleneğe muhalif bir tutum sergilediği görülmüştür. Bazen de daha önce yazdığı eserinde benimsediği görüşünü terk ettiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler Fıkıh, Ebû İshâk eş-Şîrâzî, Nesih, Şâfiî, Lüma'
Özet (Çeviri)
This work which is called“Abû Ishâq al-Shîrâzî's understanding of abrogation (naskh)”consists of one entrance and two other parts. In the entrance part, the subject and presentation, restriction, purpose and importance, conceptive frame, method and technique of the work were mentioned. In addition to that, main sources of the work were also given in the this part. In the first part, informations were quoted about Shîrâzî's era, life, teachers and students. In the second part which ise the main part of the work, Shîrâzî's apprehensions related to abrogation (naskh) were tried to be presented. In the main part of work, the titles were arranged in accordance with subjects in Shîrâzî's Luma, Sharh al-Luma and Tabsira works. In this part, there are titles about mâhiyat (nature), possiblity and occurrence of abrogation, abrogation of an order before fulfilling, alternative and non-alternative abrogation, abrogation of a statement which expresses endlessness, kinds of abrogation, subject of abrogation, abrogation in informative statements, abrogation of evidences, abrogation in context of previous religions and ziyâda al'a nas and abrogation. Under every title, in addition to Shîrâzî's apprehensions, prominant scholars apprehensions related to abrogation were given. Sometimes Shîrâzî's apprehensions of naskh were compared with the apprehensions of scholars. When the subject of abrogation in Shîrâzî's works are observed, it is seen that Shîrâzî has a debater personalitiy. He mostly gives different apprehensions and explains his apprehension explicitly with the evidences. Sometimes he gives different apprehensions and probale objections and tries to refute them. While Shîrâzî's apprehensions were presented in this work, sometimes it was dwelled upon reasons of different apprehensions and some illations and evaluations related to subject were made. In Shîrâzî's works the views of many sects are mentioned in the context of subject. However it would not be wrong that the sect he mostly criticizes is the Mu'tazile. In the context of abrogation Mu'tazilî thoughts were brought up and criticized in various places of his works. It is seen that sometimes he adhered to usul tradition and sometimes showed opposition to the usul tradition. Sometimes he adopted the opposite view which he adopted in his previous works. Keywords Fikq, Abû Ishâq as Shîrâzî, Naskh (Abrogation), Shâfiî, al-Luma
Benzer Tezler
- Ebü İshâk eş-Şirâzi'nin nesih anlayışı
Abu İshak eş-Shirazi's understanding of nesh (Abrogation)
ÖMER FARUK TAŞÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinArdahan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAHA YILMAZ
- Ebu İshak eş-Şirâzî'nin kelâmî görüşleri
(The views of Abu Ishak al-Shirâzî on kalam)
ABDULKADİR AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinSiirt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYİTHAN CAN
- Ebû İshak eş-Şîrâzî'nin emir ve nehiy hakkındaki görüşleri
Command and prohibition in Abû Ishâq Al-Shîrâzî?s legal thought
TUBA ERKOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDUSSELAM ARI
- Ebû İshâk eş-Şîrâzî'nin icmâ anlayışı
The understanding ijma of Abû İshâk al-Şirazi
HÜSEYİN AKKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NASİ ASLAN
- Ebû ishâk eş-Şirâzî'nin fıkıh usulü yazımında çağdaşı Şâfiî usulcülerden farklı yönleri
Abu ishâq al-Shirazi's different aspects on usul al-Fiqh writing from contemporary Shafi'i jurists
MAHMUT ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ YARGI