Bı̇lı̇şı̇m sektörü çalışanları ve muhakeme süjelerı̇nde bı̇lı̇şı̇m suçu farkındalığı
Awareness of cybercrime among IT sector employees and criminal procedure agents
- Tez No: 784172
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF TUNÇ DEMİRCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Adli Tıp, Hukuk, Forensic Medicine, Law
- Anahtar Kelimeler: Bilişim, siber suç, avukat, hakim, savcı, bilişim hukuku, bilişim suçu farkındalığı, siber psikoloji, siber dissosiyasyon, cybercrime, lawyer, jugde, prosecutor, IT law, awareness of cybercrime, cyber dissociation, cyber psychology
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Adli Tıp ve Adli Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Adli Bilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Teknolojik değişimler bilişim suçlarının işleniş artışını hızlandırmış ve bilişim suçlarını çeşitlendirmiştir. Bilişim suçlarının hukuk düzenindeki karşılıkları ve kişilerin suça yol açabilecek problemli internet kullanım davranışları siber psikoloji ile bilişim ve teknoloji hukuku tarafından incelenmeye devam edilmektedir. Bu çalışmanın amacı bilişim sektörü çalışanları ile hâkim, savcı ve avukatların problemli internet kullanım davranışları ve siber güvenlik ile ilgili tutumlarının belirlenerek, bilişim hukuku ve adli bilimler tarafından değerlendirilmesidir. Araştırmanın örneklemi Türkiye'de yaşayan bilişim sektörü çalışanları ve hâkim/savcı/avukatlardır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Bilişim Suçu Düzenlemelerinin Hukuki Farkındalığına Yönelik Soru Formu, Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği (PİKÖ), Kişisel Siber Güvenliği Sağlama Ölçeği (KSGS) kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu oluşturan 500 kişinin %54'ü avukat, hâkim, savcı, %46'sı bilişim sektörü çalışanıdır. Katılımcıların sorulara verdikleri cevapların ölçeklere göre değişip değişmediği bağımsız örneklemler t testi ve Mann Whitney-U testi kullanılarak incelenmiştir. PİKÖ ve KSGS ölçekleri arasındaki ilişki; veriler normal dağıldığı koşullarda Pearson(p) korelasyon analizi, veriler normal dağılmadığı şartlarda ise Spearman(s) korelasyon katsayısı analizi kullanılarak incelenmiştir. Araştırmada; PİKÖ Aşırı Kullanım ortalamalarına göre hukukçuların Aşırı Kullanım Ortalamalarının bilişim sektörü çalışanlarından daha fazla, bilişim sektörü çalışanlarının KSGS Önlem Alma, Ödeme Bilgilerini Koruma, İz Bırakmama puan ve ortalamalarının hukukçulardan fazla olduğu görülmüştür. İnternette günde 4 saatten fazla zaman geçiren bireylerin internetin aşırı kullanım ile internetin olumsuz sonuçlarını daha fazla deneyimlediği belirlenmiştir. Katılımcıların, %59.6'sı lisanssız yazılım kullanmanın suç olduğunu düşünmesine rağmen, %62'lik kullanım oranıyla, katılımcıların lisansız yazılım kullanma eğilimleri olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların %71,2'sinin ise erişime engelli sitelere çeşitli yöntemlerle girdiği belirlenmiştir. Yapılan çalışmalarda; bireylerin günlük hayata kıyasla siber alanda, daha değişken ve mobil bir ortamda olmalarından ötürü daha hızlı karar vermek durumunda olmalarının, onları dijital iletişim ve etkileşimde hatalı davranışlara kolaylıkla itebilmesine, hatta bu hatalı davranışların bireyi çoğu zaman suçun faili ve mağduru konumuna getirebileceği ifade edilmektedir. Siber kimlik kuramından siber suçlara bakıldığında siber uzamda suça maruz kalmak, bir siber travmaya neden olabilmekte siber travmalar da siber dissosiyasyona yol açabilmektedir. Rutin aktiviteler teorisi bağlamında motive olmuş suçlu uygun hedef ve koruyucuların yokluğu unsurlarının siber suçları açıklamaya yardımcı olduğu belirlenmiştir. Çalışmamızda elde edilen bulguların, bilişim ve hukuk alanında faaliyet gösteren meslek grupları özelinde, problemli internet kullanım davranışları ile siber güvenlik ile ilgili tutumlara ve bu alanda yapılacak çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Technological changes have accelerated and diversified the increase in the commission of cybercrimes. The legal definitions of cybercrimes and problematic internet usage behaviors of individuals that may lead to crime continue to be examined by cyber psychology and IT law. The aim of this study is to determine the problematic internet usage behaviors and cyber security attitudes of IT sector employees, judges, prosecutors and lawyers and to evaluate them within the framework of IT law and forensic sciences. The sample of the study consists of IT sector employees and judges/prosecutors/attornies at law living in Turkey.In this research Personal Information Form, Questionnaire for Legal Awareness of Cybercrime Regulations, Problematic Internet Utilization Scale (PİKÖ), Ensuring Personal Cybersecurity Scale (KSGS) used. 54% of 500 people constituting the sample of research are legists, 46% are IT employees. Whether the answers given by the participants changed according to the scales was examined using the independent sample t test and the Mann Whitney-U test.The relationship between the PIKÖ and KSGS scales was analyzed by correlation analysis using Pearson (p) and Spearman (s) correlation. In the research according to PİKÖ Over-Use averages, it is observed that average of Over-Use of legists is higher than IT employees, scores for KSGS Precautionary Measures, Payment Information Protection, Leave no Trace indicators of IT employees are higher than legists. Individuals spending more than 4 hours a day on internet have higher PİKÖ overuse and negative results compared to individuals spending less time. Although %59.6 of the participants think using unlicensed software is a crime, it has been determined that unlicensed software usage ratio is %62. It's found that 71.2% of participants accessed blocked sites using various methods.In the researches that are conducted, it is stated that the fact that individuals have to make faster decisions in cyberspace compared to daily life due to being in a more variable and mobile environment, can easily push them to erroneous behaviors in digital communication and interaction, and even these erroneous behaviors can often make the individual the perpetrator and victim of crime. From the perspective of cyber identity theory, exposure to crime in cyberspace can lead to cyber trauma. Cyber traumas can also lead to cyber dissociation. From the perspective of routine activities theory, the elements of crime; motivated offender, appropriate target and protectors help to explain cybercrime. It is thought that the findings obtained in our study will shed light on problematic internet use behaviors and attitudes towards cyber security and the studies to be conducted in this field, specific to the professional groups operating in the field of IT and law.
Benzer Tezler
- Bilişim sektöründe esnek çalışanların sorunları: E-spor sektörü çalışanları üzerine bir inceleme
Problems of flexible employees in the science sector: A study on e-sports sector employees
CAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜNYAMİN BACAK
- İş-aile çatışmasının iş doyumu ve yaşam doyumu üzerindekietkisi: Bilişim sektörü çalışanları üzerinde bir araştırma
The effect of work-family conflict on job satisfaction and lifesatisfaction: A research on the employees of the informationtechnology sector
MEHMET NURETTİN ŞİMŞEK
Doktora
Türkçe
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN KOÇ
- Yazılım sektöründe serbest çalışan (Freelance) yazılımcıların çalışma hayatı kalitesi üzerine bir araştırma
A study on the quality of work life of freelance developers in the software industry
MAHMUT İPŞİRLİ
Doktora
Türkçe
2023
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAkdeniz ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METE KAAN NAMAL
- Uzaktan çalışma sisteminde liderlik uygulamaları: Bilişim sektörü örneği
Leadership practices in remote working: The case of the information sector
MESUT KENAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeBilecik Şeyh Edebali Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA İPÇİOĞLU
- İşin anlamlılığı ile iş stresi arasındaki ilişkinin araştırılması: Bilişim sektöründe bir araştırma
Investigation of the relationship between meaningfulness of work and work stress: A research in the information technologies sector
DUYGU TURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriBursa Uludağ ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AŞKIN KESER