Geç Osmanlı döneminde matbaa ve kitap yayıncılığı (1857-1888)
Printing and publishing in the Late Ottoman period (1857-1888)
- Tez No: 784227
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA GÖLEÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Matbaacılık, Tarih, Journalism, Typography, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 374
Özet
Bu tez, özel matbaaların açılmasına izin veren ve 1857 yılında yayınlanan matbaalar nizamnaâmesinden 1888 yılında yayınlanan ikinci matbaalar nizamnâmesine kadar Osmanlı'da kitabın üretim ve satış aşamalarındaki değişimi ele almaktadır. Özel matbaalara izin verilmesinin ardından hızla yaygınlaşan ve faaliyet alanı genişleyen matbaacılık sektörü, yeni hukuki düzenlemeler, yeni makinelerin ve malzemelerin ithali ve matbaa eğitiminin gelişimi gibi çok yönlü değişimler tecrübe etmiştir. Osmanlı eğitim sistemi ve ticari hayatında da köklü bir değişimin yaşandığı bu dönemde, kitaplar sadece İstanbul'da değil, ülke çapında yaygınlık kazanmaya başlamıştır. Bütün bu gelişmeler neticesinde, 1880'li yıllarda, yayınevleri, bir kitabın yazarından çıkıp okuruna ulaşana kadar geçirdiği evreler arasında bir aracı olarak temayüz etmiştir. Robert Darnton'un kitap tarihi incelemelerine dair geliştirdiği çerçeve, bu çalışmada Osmanlı özelinde yeniden ele alınarak kullanılmıştır. Bu çerçeve içinde bir kitabın yazarın elinden çıkıp okura ulaşana kadar geçirdiği aşamalara etki eden matbaa makineleri, matbaa çalışanları, hukuki müeyyideler, matbaacılık piyasası ve kitap üreten aktörler ele alınmış; yazarlar ve okurlar araştırmanın kapsamı dışında bırakılmıştır.
Özet (Çeviri)
This dissertation focuses on the change in the production and sales of books in the Ottoman State between the 1857 regulations of printing, which allowed the establishment of private printing houses, and the following printing regulations in 1888. The printing industry, which rapidly became widespread and expanded after private printing houses were allowed, has experienced multifaceted changes such as new legal regulations, the import of new machinery and materials, and the development of printing education. This period also witnessed a radical shift in the Ottoman education organization and commercial life. Accordingly, books became widespread not only in Istanbul but throughout the country. As a result, publishing houses emerged as a mediator between the author and the reader in the 1880s. This study borrows the framework developed by Robert Darnton on book history by reconsidering it specifically for the Ottoman context. Within this framework, leading factors affecting the stages of a book between the author and the reader such as printing machines, printing press workers, legal sanctions, the printing market, and actors that produce books are discussed, excluding the authors and readers from the scope of the study.
Benzer Tezler
- Geç dönem Osmanlı mimarlığında kütüphane yapılarının dönüşümü
The conversion of library buildings in late Ottoman architecture
ZÜLAL BALLI TEKİN
- Geç Osmanlı döneminde bir misyoner yerleşkesi: Merzifon Anadolu koleji
A missionary campus in the Late Ottoman period: Marsovan Anatolia college
ASLI KIRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VESİLE GÜL CEPHANECİGİL
- Geç Osmanlı yazınsal alanında roman
Novel in the late Ottoman literary field
BAHADIR VURAL
Doktora
Türkçe
2017
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL ÖZBEK
- Arabs in visual rhetoric and the Emergence of Turkish National Identity, 1908-1939
Görsel Retorikte Araplar ve Türk Milli Kimliğinin oluşumu, 1908-1939
İLKİM BUKE
Doktora
İngilizce
2015
Siyasal BilimlerBen Gurion University of the NegevSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AVI RUBIN
- Cinsiyetçi milliyetçilik: Osmanlı ve Britanya İmparatorlukları'nın milliyetçilik algısında modern kadın söylemi (1860-1930)
Gendered nationalism: Discourse on the modern female subject in Ottoman and British nationalism (1860-1930)
BURÇİN CAKIR