Erken çocukluk dönemi çizgi filmlerinin toplumsal cinsiyet rolleri açısından incelenmesi
An examination of cartoon films of early childhood in terms of gender roles
- Tez No: 784230
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BEHSAT SAVAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: medya, çizgi film, toplumsal cinsiyet rolleri, media, cartoons, gender roles
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Demokrasi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Toplumların sosyal yapısının temelini oluşturan cinsiyet rolleri, günümüz dünyasında bireyler tarafından kalıp yargılar şeklinde karşımıza çıkmakta, görev ve sorumluluklar bazında kalıp yargılar ile cinsiyet ayrıştırılması yaşanmakta ve bu çerçevede dünyaya gelmiş çocuklar, süregelen bu mesaj aktarımlarından olumsuz bir şekilde etkilenmektedir. Erken çocukluk dönemindeki bireyler cinsiyet rollerini, yakın çevrelerini oluşturan aile, arkadaş, medya organları vb. faktörler aracılığıyla bilinçsizce filtresiz bir şekilde öğrenmektedir. Çocukların da bu rolleri benimseyip, model alarak uyguladığı düşünülmektedir. Medya organlarından olan çizgi filmler, çocukların gün içerisinde çoğunlukla fazla zaman geçirdiği ve informal öğrenmeler yoluyla en çok etkilendiği çevre faktörü olarak öne çıkmaktadır. Çizgi filmler, televizyon kanallarında veya sosyal medya video paylaşım platformlarında tekrar tekrar yayınlandıkça informal öğrenmeler güçlenip kalıcı hale gelmektedir. Çizgi filmlerde bulunan karakterlerin aktardığı mesajlar, erken çocukluk dönemindeki çocukların hayata yönelik fikirlerine kalıp yargılar şeklinde temel oluşturmaktadır. Kalıp yargılar, silinmesi, değiştirilmesi ve yeniden yapılandırılması zor olan, bireyin gelecekle ilgili fikirlerinin yapı taşları olarak ifade edilmektedir. Bu doğrultuda, çizgi filmler aracılığıyla iletilen ve kalıp yargılar barındıran mesajların içeriğini araştırmanın önemli olduğu açıktır. Araştırmada, erken çocukluk dönemine yönelik çizgi filmlerin toplumsal cinsiyet rolleri açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemi kullanılarak gerçekleşen araştırmanın veri kaynağını, TRT Çocuk kanalında yayınlanan“Keloğlan”,“Dört x 4'lü”,“Elif ve Arkadaşları”,“Rafadan Tayfa”,“Elif'in Düşleri”,“Kardeşim Ozi”ve“Aslan”isimli çizgi filmler oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında incelenen 7 çizgi filmin 7'şer bölümü izlenerek toplam 49 bölüm,“Okul Öncesi Dönem Çocuklarına Yönelik Çizgi Filmleri Toplumsal Cinsiyet Yönünden Değerlendirme Formu”kapsamında değerlendirilmiştir. Belirlenmiş olan maddeler tablolar halinde sunulmuştur. Araştırma kapsamında incelenen çizgi filmlerde erkek karakterlerin kadın karakterlerden daha fazla olduğu, çoğunlukla kadın karakterlerin ev işlerinde, erkek karakterlerin tamir ve bahçe işlerinde daha çok bulunduğu, karakterlerin kıyafetlerinde tercih edilen renklerin cinsiyetleştirildiği ve kalıp yargılara uygun renk tercihlerinin olduğu, kadın karakterlerin daha az meslek sahibi olduğu bulgular arasındadır. İncelemeler doğrultusunda çizgi filmlerin cinsiyet kalıp yargıları barındırdığı görülmektedir. Sonuç olarak, çizgi filmlerde bulunan karakterlerin, toplumsal cinsiyet eşitliği açısından eşit derecede temsil edilmesi beklenmektedir. Karakterler toplumsal cinsiyet kalıp yargıları niteleyen özellikler ile sınırlandırılmamalı, tasarlanan olaylarda kadın ve erkek karakterlere verilen değer farklı olmamalı, çizgi filmlerin içeriğinin ve görsellerinin kalıp yargılardan uzak bir biçimde tasarlanması gereklidir.
Özet (Çeviri)
Gender roles, which form the basis of the social structure of societies, appear as stereotypes by individuals in today's world. There are stereotypes and gender inequality on the basis of duties and responsibilities, and children born within this framework are negatively affected by these ongoing message transfers. Children in early childhood learn gender roles unconsciously through factors such as family, friends, and media outlets, and it is thought that children adopt these roles and apply them by taking them as models. Cartoons, one of the media organs, stand out as the environmental factor where children mostly spend a lot of time during the day and are most affected by informal learning. As cartoons are broadcast over and over on television channels or social media video sharing platforms, informal learning becomes stronger and permanent. The messages conveyed by the characters in the cartoons form the basis for the ideas of children in early childhood in the form of stereotypes. Stereotypes are expressed as the building blocks of an individual's ideas about the future, which are difficult to erase, change and restructure. In this direction, it is obvious that it is important to research the content of messages containing stereotypes conveyed through cartoons. In the research, it is aimed to examine the cartoons for early childhood in terms of gender roles. The data source of the research, which was carried out using the qualitative research method, is“Keloğlan”,“Dört x 4'lü”,“Elif ve Arkadaşları”,“Rafadan Tayfa”,“Elif'in Düşleri”,“Kardeşim Ozi”and“Aslan”broadcast on TRT Children's channel. By watching 7 episodes of 7 cartoons examined within the scope of the research, a total of 49 episodes were evaluated within the scope of the“Cartoons for Preschool Children's Evaluation Form in terms of Gender”. The determined items are presented in tables. Some of the findings are that in the cartoons examined within the scope of the research, male characters are more common than female characters, mostly female characters are more involved in housework, male characters are more in repair and gardening. It is seen that the colors preferred in the clothes of the characters are gendered and there are color preferences in accordance with the stereotypes, and the female characters have fewer professions. In line with the examinations, it is seen that the cartoons contain gender stereotypes. As a result, it is expected that the characters in cartoons will be equally represented in terms of gender equality. Characters should not be limited to features that characterize gender stereotypes, the value given to male and female characters in the designed events should not be different, the content and visuals of cartoons should be designed away from stereotypes.
Benzer Tezler
- Erken çocukluk dönemindeki izleyiciye yönelik çizgi filmlerde toplumsal cinsiyetin inşası: Vikingler örneği
The construction of gender in cartoons for early chilhood audiences: The example of Vikings
MÜYESSER PINAR KUŞAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimManisa Celal Bayar ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLTEN UÇAN
- Değerler eğitimi kapsamında TRT Çocuk kanalında yayınlanan çizgi filmlerin incelenmesi
Investigation the cartoons broadcasts on TRT Çocuk channel within the scope of values education
NİHAN KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Radyo-TelevizyonFırat Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA DEMİR
- Okul öncesi dönem çocuklarının tiyatro ve çizgi film algılarına dair karşılaştırmalı bir çalışma
A comparative study on preschool children's perceptions of theater and cartoons
REHA HAZEL ÇUTUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAZAN
- Kaptan Pengu ve Arkadaşları çizgi filminin okul öncesi dönemdeki yaşam becerileri açısından incelenmesi
Examination of the cartoon Captain Pengu and his Friends in terms of life skills in preschool period
SERAP KAAN YENİHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSA KAYA
- Anaokuluna giden ve gitmeyen erken çocukluk dönemindeki çocukların dil gelişimi ile ilgili becerilerin incelenmesi
Investigation of language development of prescool children who were attending preschool and were not
SEMA SEÇİLMİŞ