Geri Dön

Çocuklarda tıbbi hastalığa bağlı uzun süre ilaç kullanılmasının akılcı ilaç kullanımına etkisi

The effect of long-term drug use on rational drug use in children with medical illness

  1. Tez No: 784998
  2. Yazar: AYNUR ÖZDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE NEŞE YENİÇERİ, DOÇ. DR. YAŞAR TOPAL
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Aile Hekimliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 60

Özet

AMAÇ: Bu çalışma Muğla Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne başvuran ebeveynlerden elde edilen verilerle çocuklarda tıbbi hastalığa bağlı uzun süre ilaç kullanılmasının akılcı ilaç kullanımına etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır GEREÇ VE YÖNTEM: Muğla Eğitim ve Araştırma Hastanesi çocuk polikliniklerinde 1 Ocak 2022 - 31 Mart 2022 tarihleri arasında başvuran 288 ebeveynden, kronik hastalığı olan ve en az 3 aydır düzenli ilaç kullanan 0-12 yaş arası çocuğu olan 144 kişi araştırma grubu, kronik hastalığı olmayan ve sürekli ilaç kullanmayan 144 kişi kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Akılcı ilaç kullanımı farkındalığı, bilgi, tutum ve davranışlarını değerlendirmeye yönelik literatür taranarak hazırlanan sorular ve sosyodemografik verilere yönelik soruların yer aldığı formun yanında ''Akılcı İlaç Kullanımına Yönelik Ebeveyn Tutum Ölçeği (AİKYETÖ)'' kullanılmıştır. Formlar yüz yüze görüşme yöntemi ile doldurulmuştur. Veri analizi SPSS 26 programı ile yapılmış ve %95 güven düzeyi ile çalışılmıştır. Çalışmada AİKYETÖ puanlarının gruplara göre karşılaştırılmasında bağımsız gruplar t testi, gruplar ile kategorik (gruplu) değişkenlerin ilişkisinde ki kare testi, demografik özellikler ile grup değişkeninin AİKYETÖ puanlarına göre karşılaştırılmasında iki yönlü ANOVA testi kullanılmıştır. BULGULAR: Çalışmaya katılan ebeveynlerin 195'i anne (%67,71), 93'ü baba (%32,29) olup yaş ortalaması araştırma grubunda 34,88±6,44 yıl iken kontrol grubunda 33,57±6,57 yıl olarak bulunmuştur. Tüm katılımcıların 12 yaş ve altı ortalama çocuk sayısı 1,53±0,62 olarak bulunmuştur. Evde kronik hastalıklı birey bulunma, evde sürekli ilaç kullanan birey bulunma oranı araştırma grubunda daha yüksek olup istatistiksel olarak anlamlıdır. Evde artmış ilaç ya da yedek amaçlı saklanan ilaç varlığı araştırma ve kontrol grubunda benzer sayıda bulunurken, bu ilaçları gerek görüldüğünde kullanma durumuna bakılırsa araştırma grubu %45,8 oranındayken, kontrol grubunda %56,3 olarak tespit edilmiştir. Araştırma grubundaki bireyler ilaç tedavisinde daha çok üniversite hastanesine başvururken, kontrol grubundaki bireyler daha çok devlet hastanesine başvurmaktadır. Araştırma grubundaki bireylerin %43,1'i çocuklarına reçetesiz ilaç vermezken, kontrol grubunda ise bu oran %16 olarak bulunmuştur. Kontrol grubu, araştırma grubuna göre 2 kat fazla reçetesiz vitamin kullanmaktadır. Tüm popülasyonda en çok kullanılan reçetesiz ilaç ise %44,79 oranıyla (n:129) antipiretik grubudur. AİKYETÖ maddelerinden ''İlaçları çocuğumun ulaşamayacağı yerlerde saklarım'' ifadesi en yüksek puanı almıştır, en düşük katılım gösterilen ifade ''Çocuğuma birden fazla ilaç vermem gerekiyorsa ilaçları birbirine karıştırırım.'' olmuştur. AİKYETÖ ve alt ölçeklerinde araştırma grubunun puanları kontrol grubuna göre daha yüksek olup istatistiksel olarak anlamlıdır. En uzun yaşanılan yer, eğitim durumu, evde fazla ilaç bulundurma, reçetesiz ilaç kullanma durumu puanları istatistiksel olarak etkilemektedir. Ayrıca araştırma grubundaki çocukların hastalık süresi AİKYETÖ toplam puanını ve Doğru ve Bilinçli Kullanım alt boyutunu; hastalığının grubu ise Etkili ve Güvenli alt ölçek puanını anlamlı derecede etkilemiştir. SONUÇ: Araştırmamıza göre çocuklarda tıbbi hastalığa bağlı uzun süre ilaç kullanılması akılcı ilaç kullanımını etkilemektedir. Çocukluk döneminde kullanılan ilaçların yaşa göre dozunun değişmesi ve farmasötik şeklinin erişkinlerden farklı olması sebebiyle gerek hazırlanması, gerekse kullanılmasında doğru ve güncel bilgilere ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca ilaçlar dışında bitkisel ürünler, takviye gıdalar da çocukluk döneminde kullanılmaktadır. Bu nedenle hem sağlık çalışanlarının hem de ebeveynlerin bilgi, tutum ve davranışları çocukların sağlıklarını direkt olarak etkilemektedir. Ülkemizde AİKYETÖ kullanılarak yapılan çalışmalar sınırlıdır. Bu konuda yapılan çalışmalar arttıkça AİK yönelik eğitim ve politikalar hazırlanırken çocukluk döneminde kullanılan ilaçlar için daha detaylı ve ayrı planlamalar yapılabilir. ANAHTAR KELİMELER: Akılcı ilaç kullanımı, çocuk, kronik hastalık

Özet (Çeviri)

OBJECTIVE: This study was conducted to investigate the effect of long-term drug use on rational drug use in children with medical illnes with the data obtained from parents who applied to Muğla Training and Research Hospital. MATERIALS AND METHODS: Out of 288 parents who applied to Muğla Training and Research Hospital pediatric outpatient clinics between January 1, 2022 and March 31, 2022, 144 people with children aged 0-12 years who had chronic diseases and had been using regular medication for at least 3 months were included in the research group. and 144 people who did not use drugs continuously were determined as the control group. The“Parental Attitude Scale Towards Rational Drug Use”(AİKYETÖ) was used in addition to the questionnaire prepared by scanning the literature to evaluate awareness of rational drug use, knowledge, attitudes and behaviors, and questions about sociodemographic data. The forms were filled by face-to-face interview method. Data analysis was done with SPSS 26 program and it was studied with 95% confidence level. In the study, independent groups t-test was used to compare AIKYETÖ scores according to groups, chi-square test was used for the relationship between groups and categorical (grouped) variables, and two-way ANOVA test was used to compare demographic characteristics and group variable according to AIKYETÖ scores. RESULTS: Of the parents participating in the study, 195 (67.71%) were mothers and 93 (32.29%) were fathers. The mean age was 34.88±6.44 years in the study group and 33.57±6.57 years in the control group. was found as The mean number of children aged 12 and under was found to be 1.53±0.62 for all participants. The rate of having individuals with chronic diseases at home and individuals using drugs at home is higher in the research group and is statistically significant. While there was a similar number of drugs in the research and control groups, the use of these drugs when necessary was found to be 45.8% in the research group and 56.3% in the control group. While individuals in the research group mostly apply to university hospitals for drug treatment, individuals in the control group mostly apply to state hospitals. While 43.1% of the individuals in the research group did not give over-the-counter drugs to their children, this rate was found to be 16% in the control group. The control group uses 2 times more over-the-counter vitamins than the research group. The most commonly used over-the-counter drug in the whole population is the antipyretic group with a rate of 44.79% (n:129). Among the AIKYETÖ items, the statement“I keep the drugs out of my child's reach”got the highest score, the statement with the lowest participation was“If I need to give my child more than one drug, I mix the drugs together.”The scores of the research group in AIKYETÖ and its subscales are higher than the control group and it is statistically significant. The place where you live the longest, education level, having too much medication at home, and using non-prescription drugs affect the scores statistically. In addition, the duration of illness of the children in the research group, the total score of AIKYETÖ and the Correct and Conscious Use sub-dimension; disease group significantly affected the Effective and Safe subscale score. CONCLUSION: According to our research, long-term drug use in children due to medical illness affects rational drug use. Accurate and up-to-date information is needed both in the preparation and use of drugs used in childhood due to the fact that the dose changes according to age and the pharmaceutical form is different from adults. In addition to medicines, herbal products and supplements are also used in childhood. For this reason, the knowledge, attitudes and behaviors of both health professionals and parents directly affect the health of children. Studies using AIKYETÖ in our country are limited. As studies on this subject increase, more detailed and separate plans can be made for drugs used in childhood while preparing education and policies for rational drug use. KEYWORDS: Rational drug use, child, chronic illness

Benzer Tezler

  1. The role of oxidative stress factors in the pathophysiology of Ocular Rosacea, analysis of tears and other materials

    Oküler Rosacea patofizyolojisinde oksidatif stres faktörlerinin rolü, gözyaşı ve diğer materyallerin analizi

    NİLÜFER YEŞİLIRMAK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    BiyokimyaGazi Üniversitesi

    Tıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NESLİHAN BUKAN

    PROF. DR. JEAN-LOUIS BOURGES

  2. Çocuk nöroloji polikliniğinde 2009-2012 yılları arasında dirençli epilepsi tanısı alan hastaların etiyolojik değerlendirilmesi

    Etiologic evaluation of patients diagnosed as refractory epilepsy in outpatient polyclinic of pediatric neurology between 2009-2012

    FATMA ÇETİNKAYA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıUludağ Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET SAİT OKAN

  3. Ratlarda miringotomi kapanma süresine mitomisin C ve 5-florourasilin etkileri

    The effect of mitomycin C and 5-fluorouracil on myringotomi closure time in rat models

    ÖMER SAĞLAM

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Kulak Burun ve BoğazGATA

    Kulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ATİLA GÜNGÖR

  4. Bir- altı ay yaş aralığındaki çocuklarda üriner sistem taş hastalığı ve anne sütü içeriği ilişkisi

    Relationsheep between breast milk and urinary tract stone disaases i̇n i̇nfants ages between one and six months

    NESLİHAN YILMAZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıPamukkale Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELÇUK YÜKSEL

  5. Çok düşük doğum ağırlıklı doğan 5-7 yaş arasındaki çocuklarda kemik mineralleşmesinin ikili enerjili x-ışını emilim ölçümüyle değerlendirilmesi

    Evaluation of bone mineralization with dual x ray absorptiometry in 5-7 year-old very low birth weight children

    FATMA DEMİRBAŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKocaeli Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE ENGİN ARISOY