التنصيص في شرح شواهد التلخيص للإمام إبراهيم وحدي بن مصطفى بن محمد بن درسون الشمني،وحدي أفندي (ت 1126 هـــ)من بداية المخطوط إلى نهاية شواهد الفن الأول (علم المعاني)، دراسة وتحقيق .
'Et-Tensîs fî Şerhi Şevâhidi't-Telhîs' Adlı elyazmasını tahkîk ve inceleme (Şevâhidi'il-Fenni'l-Evvel İlmü'l-Ma'ânî bölümüne kadar)
- Tez No: 785044
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Arapça, et-Tansîs, et-Talhîs, Vehdî Efendi, Tahkik, Arabic language, quotation, summary, Wahdi Effendi, investigation
- Yıl: 2023
- Dil: Arapça
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Bu tezde Vehdî İbrahim Efendi'nin (ö. 1126/1749) et-Tensîs fî Şerhi Şevâhidi't-Talhîs isimli eserinin meânî ilmiyle ilgili birinci fenninden (bölüm) beyân ile ilgili ikinci bölümüne kadar olan kısmının tahkiki yapılmıştır. Şerhin önemi, Arap belâgatının en önemli eserlerinden olan Sekkâkî'nin Miftâhü'l-ulûm, Kazvînî'nin Telhîsu'l-miftâh ve Abbâsî'nin Meâhidü't-tahsîs isimli eseriyle olan irtibatından kaynaklanmaktadır. Bu eser, nahiv konularıyla ilgili birçok bilgi barındıran dil kütüphanesinin ihtiyaç hissettiği belâgatle ilgili şahitler konusunda da önemli bir boşluğu dolduracak ehemmiyete sahiptir. Bilindiği gibi şâhitler konusu, edebî, fikri ve kültür açısından önemli olduğu için şerî deliller konusunda da lügatle ilgili zengin tahliller bulunmaktadır. Lügat kitapları şahitlerinin çok oluşu ile bilinir. Şiirin Arapların koleksiyonu, bilimlerinin hazinesi ve haberlerinin deposu olması şaşırtıcı değildir. Bu sebeple, sadece dilbilimciler değil, müfessirler ve fakihler de şâhitler (kanıt) konusunu önemsemiştir. Bundan ötürü Tansîs isimli bu eser, i'râb, iştikâk ve bunlara ilaveten aruz konularıyla ilgili bilgiler ihtiva etmesi sebebiyle hem lügatçiler hem de belâgatçiler için bir kaynak mahiyetindedir. Müellifin akâid, tefsir, siyer, tarih, ferâiz, lügat, belâgat gibi ilimlerde bilgi sahibi olup kitap yazması ve Halep'te kadılık görevini üstlenmesi de kitabın önemini artırmıştır. Tahkikin hedeflerini gerçekleştirmek için özellikle müellifin biyografisi, yaşadığı dönem ve ilmi hayatı araştırılırken betimleyici tarihsel yöntem kullanılmıştır. Tahkik bölümünde metnin yazımı, harekelenmesi, diğer nüshalarla karşılaştırılması, kitapta geçen bilgilerin asli kaynaklardaki yerlerinin gösterilmesinde tahkik ve talik metodu tercih edilmiştir. Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: Müellif Şerhü Şevâhidi't-Talhîs isimli eseri şerh etme ve kapalı lafızların açıklanmasında başarılıdır. Bunun yanında eserde belâgat, nahiv, i'râb, sarf ve aruzla ilgili faydalı bilgiler mevcuttur. Belâgatle ilgili şâhitler konusu da eserde yer almaktadır. Ayrıca kendinden önce yapılan bazı yorumlara katılmayıp onlara cevap vermiş olması da müellifin ilminin ve geniş kültürünün zenginliğini yansıtmaktadır.
Özet (Çeviri)
The study aimed to investigate the manuscript of“Al-Tanass fi Sharh Shawhat al-Talkhees”by the scholar Wahdi Ibrahim Effendi (d.: 1126 AH) from the first art with the science of meanings to the beginning of the second art with the science of eloquence. Al-Sakaki, Al-Qazwini's“Takhlis Al-Muftah”and Al-Abbasi's“Instrumental Institutes”. And civilization, e-mail from the postal address, and it is not surprising that poetry is the Diwan of the Arabs, the treasury of its sciences and the repository of its news; Sorry, poor experts. Likewise, the textbook is a reference for linguists and rhetoricians, as it contains aspects of syntax, issues of derivation, and lexical significance, in addition to that long episode. Education, biography, history, duties, language and rhetoric. He also held the position of the judiciary of the city of Aleppo in his time. And to achieve its goals in comparison, when descriptive translation, and commenting and commenting in the investigated section, when copying the text, adjusting it, comparing copies, and statements of sayings and attributing them to their sources and contexts. His explanations also included rhetorical, grammatical, syntactic, and morphological issues of derivation and others, and replaced them with some guidance from the commentators, or those who wrote in the full evaluation of the description of the roots.
Benzer Tezler
- التنصيص في شرح شواهد التلخيص للإمام إبراهيم وحدي بن مصطفى بن محمد بن درسون الشمني،وحدي أفندي (ت 1126 هـــ)من شواهد الفن الثاني (علم البيان) إلى نهاية المخطوط، دراسة وتحقيق. 3
Vahdi İbrahim Efendi'nin (H. 1126) et-Tansîs fî Şerhi Şevahidi't-Telhîs eserinin ikinci bölümünden kitabın sonuna kadar ki kısmının tahkiki ve belagat çalışması
HASANAIN GHAZİ KAREEM AL-SAMMARRAIE
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT
- اﻟﺸِّﻌﺮُ اﻟﻌ َﺮﺑ ِﻲﱡ وَ أَﺛَﺮُه ُ ﻓﻲ اﻟﺨُﻄَﺐِ اﻟﺪِّﯾ ْﻨ ِﯿﱠﺔ
Eş-şi'ru'l-'Arabiyyu ve Eseruhu Fi'l-Hutabi'd-Diniyye
NATIQ FAWZI IBRAHIM AL-AZZAWI
Doktora
Arapça
2024
DilbilimUşak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM KOCABIYIK
- تحقيق حاشية على حاشية الخطائي على المختصر في شرح تلخيص المفتاح لعبدالله بن شهاب اليزدي
El-Hattâi'nin Abdullah Bin Şihab el-Yezidî'nin, el-Muhtesar fî Şerhi't-Telhis eserine hâşiyesi üzerine el-Yezidî'nin hâşiyesi, araştırma, tahkik
MOHAMMED ABDULELAH JEDI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BEKİR YILDIRIM
- صبغة الله الأوّل الحيدري ومنهجه في حاشيته على تفسير سورة الفاتحة للبيضاوي
Sibgatullâh el-Evvel el-Haydarî ve menhecuhu fî hâşiyetihi 'alâ tefsîri sûretil-Fâtiha lil-Beydâvî
WSHYAR QADER KHUDHUR KHUDHUR
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTefsir Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET SELİM AYDAY
- التجديد في الفقه إلاسالمي من منظور د. وهبة الزحيلي د. جمال عطية د. محمد العوا دراسة مقارنة وتقييم
İslam Hukuku'nda tecdit arayışları Vehbe Zühayli, Cemal Atiyye ve M. Selim Avva örneği
NAWZAD SALAM IBRAHIM
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM ÖZDEMİR