İkinci dil olarak Türkçe sözcük dizilişinin edinimi: Okuyucu denetimli okuma incelemesi
The acquisition of Turkish word order as a second language: A self-paced reading study
- Tez No: 785109
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET GÜRLEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Alanyazında sözcük dizilişi değişkenliklerinin işlemlenmesi üzerine yapılan çalışmalara bakıldığında, çalkalamalı sözcük dizilişlerinin temel dizilişlere göre ek bir işlemleme güçlüğüne neden olup olmamasıyla ilgili farklı sonuçların elde edildiği görülmektedir. Çalışmaların çoğu, anadili konuşurlarının çalkalamalı yapılarda ek bir işlemleme güçlüğü yaşadığını belirtse de kimi çalışmalar bu yapıların temel dizilişlerle benzer işlemlendiğini öne sürmektedir. Benzer bir durum, ikinci dil edinicileriyle yapılan çalışmalarda da görülmektedir. Kimi çalışmalarda ikinci dil edinicilerinin çalkalamalı dizilişlerde temel dizilişlere veya anadili konuşurlarına göre ek bir güçlük yaşadığı belirtilirken, kimi çalışmalarda böyle bir güçlüğün olmadığı ifade edilmektedir. Bu çalışmada, çevrimiçi ruhdilbilimsel deney türlerinden biri olan okuyucu denetimli okuma yöntemi kullanılarak Türkçe anadili konuşurlarının ve orta / ileri düzey ikinci dil olarak Türkçe edinicilerinin Türkçedeki olası altı sözcük dizilişini işlemlemelerindeki benzerlik ve farklılıklar araştırılmaktadır. Çalışmada, 37 Türkçe anadili konuşuru, 12 orta düzey ve 16 ileri düzey ikinci dil olarak Türkçe edinicisi olmak üzere toplam 65 katılımcıdan elde edilen nicel veriler analiz edilmiştir. Tümcelerden sonra sunulan anlama sorularında tüm katılımcıların doğru yanıt sayısının benzer olduğu görülmüştür. Ancak okuma süreleri değerlendirildiğinde, anadili konuşurlarının tüm sözcük dizilişlerini benzer sürelerde işlemledikleri; ikinci dil edinicilerinin ise kimi dizilişlerde ek bir güçlük yaşadıkları görülmüştür. İstatistiklerde ikili karşılaştırmalarda, orta düzey ikinci dil edinicilerinin ÖEN ve NEÖ dizilişlerini, ÖNE ve ENÖ dizilişlerinden; NÖE dizilişini de ENÖ dizilişinden daha hızlı okudukları görülmüştür. İleri düzey ikinci dil edinicilerinin ise ÖNE, ÖEN ve NEÖ dizilişlerini NÖE dizilişinden daha hızlı okudukları görülmüştür. Bunların dışında dizilişlerin toplam okuma süreleri arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Tümcelerin toplam okuma süreleri ve tümcelerdeki her bir üyenin ayrı ayrı okuma süresi incelendiğinde, çoğu durumda Türkçe anadili konuşurlarının ikinci dil olarak Türkçe edinicilerinden daha hızlı okuma sürelerine sahip oldukları tespit edilmiştir. Orta ve ileri düzey ikinci dil edinicilerinin okuma sürelerinin ise her durumda benzer olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Studies that focus on the processing of word order variations report varying findings as to whether scrambled word orders lead to an exra processing load compared to canonical word orders in the literature. While most of the studies show that native speakers experience processing difficulty with scrambled structures, some studies indicate that scrambled and canonical structures are processed in a similar way. The findings of the studies conducted with second language learners are in a similar situation. Some studies indicate that second language learners experience processing difficulty with scrambled word orders compared to canonical word orders or native speakers while some suggest that scrambled orders do not lead to such difficulty. This study aims to find the similarities and differences among the processing of six possible word order variations in Turkish by Turkish native speakers and intermediate / advanced second language learners of Turkish employing a self-paced reading task, which is a type of online psycholinguistic experiment. In this study, quantitative data from 37 Turkish native speakers, 12 intermediate and 16 advanced second language learners of Turkish (65 participants in total) were analyzed. The results demonstrated that all of the participants had similar error rates in the comprehension questions that were shown after sentences. However, reading times indicated that native speakers process all of the word orders at a similar pace while second language learners had some difficulty with certain word orders. Pairwise comparisons showed that intermediate second language learners read SVO and OVS orders faster than SOV and VOS, and they read OSV faster than VOS. On the other hand, advanced second language learners read SOV, SVO and OVS orders faster than OSV. The study did not find any other significant differences among the total reading times of word orders. Total reading times and the reading times of each constituent in the sentences indicated that Turkish native speakers had shorter reading times than second language learners in most of the cases. Furthermore, intermediate and advanced second language learners always had similar reading times.
Benzer Tezler
- Processing focus in Turkish and English: A study on monolingual and bilingual language processing
Türkçede ve İngilizcede odak işlemleme: Tekdilli ve ikidillilerde dil işlemleme üzerine bir çalışma
DİDEM KURT
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
DilbilimBoğaziçi Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZİK DİNÇTOPAL DENİZ
- Türkçedeki durum eklerinin anadilde ve ikinci dilde işlemlenmesi
The processing of Turkish case suffixes in native language and second language acquisition
ELİF ERDEVİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET AYGÜNEŞ
- Sâmiha Ayverdi'nin Ateş Ağacı adlı romanında bağdaşıklık
Cohesion in Sâmiha Ayverdi's novel named Ateş Ağacı
RUMEYSA KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUZAFFER UZUN
- Predicting verbal skills and what verbal skills predict in early childhood
Erken çocuklukta sözel becerileri etkileyen ve sözel becerilerin etkilediği unsurlar
DENİZ ÖZKAN GÖKTÜRK
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimKoç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE AYLİN KÜNTAY COPTY
- İkinci dil olarak Türkçe edinen Arnavutça konuşucularda Türkçe sözcük vurgusunun algılanması
Perception of Turkish word stress (l2) by Albanian learners of Turkish
ANA BURNAZI