Geri Dön

Processing focus in Turkish and English: A study on monolingual and bilingual language processing

Türkçede ve İngilizcede odak işlemleme: Tekdilli ve ikidillilerde dil işlemleme üzerine bir çalışma

  1. Tez No: 634488
  2. Yazar: DİDEM KURT
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZİK DİNÇTOPAL DENİZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili Eğitimi Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 265

Özet

Bu çalışma, anadil olarak Türkçede ve ikinci dil olarak İngilizcede farklı odak yapılarının (geniş ve dar) nasıl işlemlendiğini incelemektedir. Okuyucuların bir cümle içerisinde geniş odağı tümce vurgusu alan öğeye yerleştirip yerleştirmediklerini ve sözcük dizilişine yapılan değişikleri dar odağı belirtmek için bir ipucu olarak alıp almadıklarını test etmek amacıyla iki cümle tamamlama görevi (Türkçede Deney 1, İngilizcede Deney 2) ve iki göz izleme deneyi (Türkçede Deney 3, İngilizcede Deney 4) yürütülmüştür. Cümle tamamlama görevinin sonuçları, çift nesneli fiil içeren cümlelerde Türkçede fiilden hemen önceki nesnenin, İngilizcede ise en sağdaki nesnenin odak pozisyonu olarak algılandığını göstermiştir. Göz izleme deneylerinin sonuçları da bu bulguları destekler niteliktedir. Ayrıca Deney 2'nin sonuçları, Türkçe konuşanların anadillerinde geniş/dar odak farkını gösteren söz dizilişi ipuçlarına karşı duyarlı olduğunu ve dar odak içeren öğelerin bellekte daha derin kodlandıkları için işlemlenmesinin ve yenilenmesinin daha zor olduğunu göstermiştir. Deney 4'ün bulgularına göre, İngilizce öğrenen Türklerin İngilizcede tümce vurgusunu en sağdaki nesneye yerleştirmelerine rağmen, söz dizilişini geniş/dar odak farkı için bir ipucu olarak algılamadıkları görülmüştür. Bu durum Türklerin ikinci dillerinde çalkalama içeren girdiye sınırlı miktarda maruz kalmasından kaynaklanabilir. Ayrıca, İngilizce öğrenen Türkler, sözdizimsel (söz dizilişi) ve söylem düzeyindeki (yeniden-önce-bilinen) bilginin bütünleşmesini gerektiren sözdizim-söylem arakesitindeki bilgiyi işlemleyememiş olabilir (Sorace & Filiaci, 2006).

Özet (Çeviri)

This study investigated how focus (broad and narrow) was processed in Turkish as a first language (L1) and English as a second language (L2). Two sentence completion tasks (Experiment 1 in Turkish, Experiment 3 in English) and two eye-tracking experiments (Experiment 2 in Turkish, Experiment 4 in English) were conducted to examine whether or not readers assign broad focus to the constituent receiving sentential stress and whether or not changes to word-order are taken as cues to mark narrow focus. The sentence completion data showed that, in sentences with ditransitive verbs, the immediately preverbal object in L1 Turkish and the rightmost object in L1 and L2 English received focus. The results of the eye-tracking experiments further supported this. Experiment 2 also showed that Turkish speakers were sensitive to word-order cues for broad/narrow focus; and processing and revision of the narrowly-focused constituent was costlier, which is attributed to its deeper encoding in memory. The results for Experiment 4 indicated that although Turkish L2 learners assigned sentential stress to the rightmost object, they were not sensitive to the word-order cues for broad and narrow focus. This could be due to the limited input for scrambling in the L2. Alternatively, the L2 learners could be unable to process information at the syntax-discourse interface which requires integration of syntactic (word-order) and discourse-level (given-before-new) information (Sorace & Filiaci, 2006).

Benzer Tezler

  1. Türkçe tümcelerin yüklem odaklı anlam ve dilbilgisi çözümlemesi

    Grammatical and semantic analysis of turkish sentence based on predicate

    İLKNUR DÖNMEZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EŞREF ADALI

  2. Tabaktaki sanat: Tabak sunumlarına ilişkin mutfak şeflerinin görüşlerini belirlemeye yönelik bir çalışma

    The art on the plate: A study on determining the views of chefs regarding plate presentations

    MEHMET ÖZDAMAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Gastronomi ve Mutfak SanatlarıAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SABRİ ÇELİK

  3. Processing asymmetry in Turkish subject and object relative clauses

    Türkçe özne ve nesne ortaçlarında işleme farkı

    TALAT BULUT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dilbilimi Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EMİNE YARAR

  4. Türkçe ve İngilizcedeki bağlaçların yazılı metinlerde kullanımı

    Use of connectives in Turkish and English written discourse

    KAMİL KURTUL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEL KIRAN

  5. Türkçede eylem-sonu konumunda bürün-sözdizim etkileşimi üzerine elektrofizyolojik bir inceleme

    An electrophysiological study on prosody-syntax interaction in Turkish verb-final position

    İPEK PINAR BEKAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HACER İCLAL ERGENÇ