İlkokul düzeyi çocuk kitaplarının prososyal davranışlar açısından incelenmesi
The examination of primary school children's books in terms of prosocial behaviors
- Tez No: 785249
- Danışmanlar: PROF. DR. LALE CERRAH ÖZSEVGEÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Prososyal Davranış, İlkokul Dönemi, Çocuk Kitapları, Prosocial Behavior, Primary School, Children's Books
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Prososyal davranış kazanımının küçük yaşlarda olması, kişinin hayatının ileriki dönemlerinde sosyal olması ve toplumda iyi bir yer edinmesi açısından önemlidir. Bu davranışların kazanılmasında kitapların önemli bir yeri vardır. Alanyazın incelendiğinde, okul öncesi dönem çocuklarına yönelik kitapların prososyal davranış açısından sıkça incelendiği fakat ilkokul düzeyi çocuk kitaplarının prososyal davranış içerme açısından yeterince incelenmediği dikkat çekmiştir. Bu bağlamda bu çalışmada, ilkokul düzeyi çocuk kitaplarının prososyal davranışlar açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada üç adım izlenmiştir. İlk aşamada, Bayburt'ta görev yapan 130 sınıf öğretmenine“İlkokul Düzeyi Çocuk Kitabı Belirleme Öğretmen Anketi”uygulanarak incelenecek kitaplar belirlenmiştir. İkinci aşamada, anket sonucunda belirlenen 10 çocuk kitabı“Prososyal Davranış Kontrol Listesi”yardımıyla incelenmiştir. Üçüncü aşamada, gönüllü 30 öğrenciye bu kitaplar okutulmuş ve“Öğrenci Kitap Değerlendirme Anketi”uygulanmıştır. Elde edilen veriler ışığında çocukların, öğretmenler tarafından önerilen kitaplarda prososyal davranışa ulaşıp ulaşamadıkları belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma verilerini toplamak amacıyla kullanılan anketlerden elde edilen verilerin analizinde duruma bağlı olarak betimsel ve içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular tablolar halinde organize edilerek sunulmuştur. Çalışma verileri incelenen kitaplarda, iletişim başlatma ve sürdürme, özgecilik, yardım etme, paylaşma, empati yapma ve iş birliği davranışlarına yönelik ifadeler bulunmuştur. İletişim başlatma ve sürdürme, özgecilik, yardım etme prososyal davranışları tüm kitaplarda mevcutken, paylaşma, empati yapma ve iş birliği yapma prososyal davranışları daha az sayıdaki kitapta tespit edilmiştir. Kitaplarda en az iş birliği davranışına rastlanılmıştır. Kitapları okuyan öğrencilerin de bu davranışların farkına varabildikleri görülmüştür. Bu bulgular doğrultusunda öğretmenlerin; prososyal davranıştan haberdar edilmesi ve ilkokullarda okutulacak kitapların seçiminde prososyal davranış içerme durumlarına dikkat etmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The acquisition of prosocial behaviors at a young age is important in terms of being social at later periods of life and gaining a good place in society. Books have an important role on getting these behaviors. When the literature is examined, it is noted that preschool children's books are frequently examined in terms of prosocial behavior, but primary school children's books are not adequately examined in terms of including prosocial behavior. In this context, it is aimed to examine primary school children's books in terms of prosocial behaviors in this study. This study was applied in three stages in accordance with this purpose. In the first stage, the books to research were determined by applying 'The Teacher Questionnaire for the Determination of Primary School Children's Books' to 130 primary classroom teachers working in Bayburt. In the second stage, 10 children's books determined as a result of the questionnaire were examined with the help of“A Prosocial Behavior Checklist”. In the third stage, students volunteered for the research read them and completed the 'Student Book Evaluation Questionnaire'. In consideration of the data obtained, it was tried to determine whether children could reach prosocial behaviors from the books recommended by the teachers. The descriptive and content analysis were used to analyze the data obtained from the questionnaires that were used to get the research data. The findings were organized and presented in tables. The expressions about starting and maintaining a communication, altruism, helping, sharing, empathizing and collaboration were found in the books that the researching data were analyzed in. Whereas the prosocial behaviors of the starting and maintaining a communication, altruism and helping were in all the book, it was detected that the prosocial behaviors of sharing, empathizing and collaboration were in the less books. The least common behavior found in the books was collaboration. It was observed that the students reading these books were also able to notice these behaviors. In accordance with these findings, it is recommended that teachers should be notified about prosocial behaviors and be careful while selecting the books to be taught in primary schools in terms of including prosocial behavior.
Benzer Tezler
- Türk çocuk yazını eserlerinde yaş düzeyini belirleme değişkenlerinin incelenmesi
Analysis of variables for determining age level in Turkish children's literature texts
AYÇA ÇAĞLAYAN
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KUDRET ALTUN
- Şermin Yaşar'ın çocuk kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi
An examination of Şermin Yaşar's children's books in terms of values education
RUMEYSA DÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RABİA YILAR
- Çocuk kitaplarında engelliler ve sorunlarının incelenmesi
Investigation of the children with disabilities and their problems in children's books
MERVE EKİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İHSAN SEYİT ERTEM
- İlkokul öğrencilerine yönelik çocuk kitaplarının incelenmesi
A review of children's books for primary school students
MURAT VAHDETTİN KARAKÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBayburt ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA KODAN
- Resimli çocuk kitaplarının 3. sınıf öğrencilerinin sözel anlatım becerilerine etkisi: Biçimlendirici deneme araştırması
The effect of picture books on 3rd grade students' verbal retelling skills: Formative experimental research
VECİHE SABAHOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ULUSOY