Geri Dön

Çalışma hayatının girdabı: 2000'lerde İstanbul'da beyaz yakalıların şirket deneyimleri

The whirlpool of working life: Company experiences of white-collar workers in Istanbul in the 2000s

PDF İndir

  1. Tez No: 787393
  2. Yazar: AYŞE BERNA UÇAROL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MERAL ÖZBEK BOSTANCIOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 206

Özet

Türkiye'de, 1980'lerde toplumsal hayat yeniden şekillenirken, çalışma hayatı ve kültürü de değişim geçirmiş, hizmet sektörünün iş kolları genişlemiş ve“piyasa kuşağı”olarak nitelendirilen yüksek ücretlerle çalışan, yaşam tarzı ile gündem olan bir kuşağın yükselişine sahne olmuştur. 1990'lara çalışma hayatındaki bu değişimler damgasını vurmuş, üniversite mezunu bir gencin büyük bir şirkette çalışmaya başlaması demek“kariyer yapmak”ifadesi ile özdeşleşmiştir. Ancak ardından gelen ekonomik krizler (2001, 2008) sonucunda şirketlerin yeniden yapılanması, toplu işten çıkarılmalar, ücretlerin düşmesi, fazla mesai, artan rekabet, çalışma performansı, çalışma hayatının koşullarını dönüştürmüştür. Bu dönüşüm hizmet sektöründeki beyaz yakalıların çalışma koşullarını, güvencesizliklerini kamuoyunda dillendirmelerine neden olurken, 2008'den itibaren beyaz yakalı iş kolları grev, direniş ve örgütlenme konuları ile gündeme gelir. Bu durum 1980 ve 1990'larda emekçilerin“prestijli”kesimi olarak addedilen beyaz yakalı iş kollarında çalışanlara dair üretilen imajın değişmesine neden olur. Emek çalışmalarında“geleneksel”işçi sınıfı dışında değerlendirilen beyaz yakalıların bu sefer örgütlenme deneyimleriyle beyaz yakalıların“işçileşme”deneyimleri tartışmaya açılır.“Prekarya”, güvencesizleşme, bu sürecin gözde kavramlarından biri olarak gündemde yerini alır. Bu çalışmanın odağında ise 2000'lerde, ilk kurumsal şirket deneyimini yaşayan beyaz yakalılar bulunur. Çalışmanın saha araştırması 2012-2015 yılları arasında İstanbul'da büyük finans şirketlerinde istihdam edilenlerle niteliksel derinlemesine görüşmelere dayanmaktadır. Bu anlatılar, organizasyonel yapılarıyla şirketlerin nasıl çalıştığını, politika ve stratejilerini, şirketlerin ne türden paradokslar ürettiklerini, aynı zamanda hem hiyerarşik hem de esnek olmak üzere ikili forma sahip olan şirketlerin yarattığı kaotik ortamı göstermektedir. Şirketlerin çalışma rejimine tabi olan beyaz yakalılar farklı eğilimler sergilemekte, bazı beyaz yakalılar şirketler dünyasına uyum sağlayabilmekte ve bağlılık gösterebilmekte, bazıları da bu dünyaya uyum sağlayamamakta ve şirket hayatından bezmektedir. Çalışmanın amacı, beyaz yakalıların düşünce, duygu, eylem ve anlam dünyalarına yaklaşarak, 2000'li yıllarda neoliberal şirkette çalışan beyaz yakalı emek gücünün çalışma koşullarını ve çalışma kültürünü irdelemektir.

Özet (Çeviri)

During the 1980s in Turkey, social life was reshaped, and this resulted in profound changes in working life and work culture. Business employment in the service sector expanded and witnessed the rise of a new generation of working people, characterized as the“market generation”. Higher wages brought new lifestyles and an increased visibility on the public agenda. The 1990s were marked by these changes in working life. A young person with a graduate education starting to work in a big company could be considered as“making a career”. However, because of economic crises in the following years (2001, 2008), the working conditions changed with the restructuring of companies, mass layoffs, falling wages, overtime work, increased competition, and impacts on working performance. This transformation caused the white-collar workers in the service sector to publicly express their working conditions and insecurity. Since 2008, white-collar business activity has come to the fore with the issues of strikes, resistance, and organization/unionisation efforts. These transformations resulted in a change in the images produced of workers in white-collar business positions, who were considered a“privileged”segment of the workers in the 1980s and 1990s. The white-collar workers who had been previously evaluated outside the“traditional”working class in labour studies are now part of the discussion, as their organizational experiences develop and as they are“becoming like workers”. The“precariat”, and its insecurities, takes its place on the agenda as one of the dominant concepts of this process. The focus of this study is the white-collar workers who had/experienced their first corporate company experience in the 2000s. The field research of the study is based on qualitative in-depth interviews with those employed in large financial companies in Istanbul between 2012 and 2015. The narratives show how companies work with their organizational structure, their policies and strategies; what kind of paradoxes companies produce, as well as the chaotic environment created by companies that have dual forms, both hierarchical and flexible. White-collar workers, who are subject to this working regime of the companies, exhibit different tendencies: some white-collar workers can adapt to the corporate world and show commitment, while others cannot adapt to this world and grow tired of company life. The aim of the study is to examine the working conditions and working culture of the white-collar workforce working in the neoliberal company in the 2000s by approaching the thoughts, feelings, actions and meaning worlds of white-collar workers.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    832041

    Experimental investigation of swirl flow and heat transfer in concentric cylinders

    Başlık çevirisi yok

    QUTAIBA ADIL HASHIM AL-MAMOORI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Makine MühendisliğiAltınbaş Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YASER ALAIWI

  2. Tez No

    353410

    Çalışma hayatının dindar kadının dini anlayış ve uygulamalarına etkisi üzerine sosyolojik bir araştırma

    The effects of working life on the understanding and practice of religion (A sociological research on the case of religious muslim women)

    SÜMEYRA ÜNALAN TURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    SosyolojiUludağ Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEJDİ BİLGİN

  3. Tez No

    357790

    Çalışma sürelerinin kısaltılmasının çalışanların verimliliğine etkisi: Yalova'da bir uygulama

    The shortening of working time of employees impact on productivity: An application in Yalova

    EMEL ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriYalova Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HACİ YUNUS TAŞ

  4. Tez No

    432570

    Örgütsel adaletin örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisinde örgütsel güvenin aracılık rolü: Hastane çalışanlarına yönelik bir uygulama

    The organizational justice under trust trough the role of organizational citizenship: A study for hospital employees

    ÖZEN İNAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Sağlık Kurumları YönetimiYıldız Teknik Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SERDAR BOZKURT

  5. Tez No

    210385

    OHSAS 18001 iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi

    OHSAS 18001 occupational healt and safety management system

    MURAT GÜÇLÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSakarya Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. YILMAZ ÖZKAN

Geri Dön