Sürdürülebilir ve dirençli kentler oluşturulmasında mavi-yeşil altyapıların rolü. İstanbul Maltepe örneği
The role of the blue-green infrastructure in building sustainable and resistant cities. the case of İstanbul Maltepe
- Tez No: 787399
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH BİRİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Dünya nüfusunun önemli bir bölümünün yaşadığı günümüz kentleri, iklim değişikliği ve beraberinde ortaya çıkan riskler karşısında kırılgan bir yapıya sahiptir. Bozulan insan-doğa-kent ilişkileri bu durumun en önemli nedenidir. 2030 Gündemi kapsamında tartışılan konuların odağı ise sorunların nedeni ve çözümü olarak kabul edilen kentler için stratejiler geliştirmektir. Bu doğrultuda geliştirilen kentsel stratejiler, kentlerin sürdürülebilirliğini ve dirençliliğini vurgulamaktadır. Kentsel sürdürülebilirlik ve dirençliliği sağlayabilmek için insan ve doğa ilişkilerinin güçlendirilmesini öneren bu stratejilerde, doğa tabanlı çözümler ön plana çıkmaktadır. Doğa tabanlı çözümler içerisinde ise ekosistem servisleri ve bunların kaynağı olarak mavi-yeşil altyapılar yer almaktadır. Bunlarla birlikte mekansal müdahale araçlarını içeren planlama ve tasarım disiplinleri, doğa tabanlı çözümlerin mekansallaştırılmasında kullanılmaktadır. Bu disiplinler içerisinde yer alan ekolojik yaklaşımlar, mavi-yeşil altyapıların kentlerde geliştirilmesini sağlamaktadır. Bu doğrultuda çalışma içerisinde, Avrupa ülkelerinde ve Amerika Birleşik Devletleri'nde farklı ölçeklerde ve biçimlerde uygulanan mavi-yeşil altyapı örnekleri incelenmiştir. Nüfusun yoğunlaştığı bir kent olarak İstanbul, yaşadığı kentleşme süreci boyunca mavi-yeşil altyapılarını kaybetmiş ve kaybetmeye devam etmektedir. Kentin toplumsal, ekonomik ve ekolojik sürdürülebilirliği ise doğrudan bu durumdan etkilenmiştir. Özellikle kıyı bölgelerinde yoğunlaşan nüfus, kentin temel mavi-yeşil altyapıları olarak; ormanlar, tarım alanları, dereler, denizler ve sulak alanlar üzerinde büyük bir baskı yaratmaktadır. Benzer şekilde Maltepe ilçesi de İstanbul'un geçirdiği dönüşümlerden etkilenerek doğal varlıkları zarar görmüş bir ilçedir. Son yıllarda özellikle kentsel alanlarda görülen seller, aşırı sıcaklar vb. olumsuz durumlar bu zararların sonuçlarıdır. Tüm bunlar alt ve üst ölçeklerde kentsel sürdürülebilirlik ve dirençliliğin yetersiz olduğunu göstermektedir. Çalışma kapsamında mavi-yeşil altyapıların sunduğu ekosistem servisleri ile kentsel sürdürülebilirlik ve dirençliliğin ölçülmesi ve geliştirilmesi amacıyla, saha çalışma yöntemi belirlenerek, Maltepe ilçesi özelinde değerlendirmeler yapılmıştır. Değerlendirmeler sonucunda Maltepe'nin mevcut mavi-yeşil altyapılarının sunduğu ekosistem servislerinin, ilçenin kentsel sürdürülebilirliğini ve dirençliliğini sağlamak için yetersiz kaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu doğrultuda, mevcut mavi-yeşil altyapıların iyileştirilmesi ve yenilerinin oluşturulması için öneriler geliştirilmiştir. Bu öneriler mavi-yeşil altyapıların; nitelikli, entegre, bağlantılı ve iş birliği ile üretilmesi gerektiği kabulü doğrultusunda geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Today's cities, where a significant part of the world's population lives, have a fragile structure in the face of climate change and the risks that arise with it. The deteriorating human-nature-city relations are the most important reason for this situation. The focus of the issues discussed within the scope of the 2030 Agenda is to develop strategies for cities that are accepted as the cause and solution of the problems. Urban strategies developed in this direction emphasize the sustainability and resilience of cities. In these strategies, which propose the strengthening of human and nature relations to ensure urban sustainability and resilience, nature-based solutions come to the forefront. Nature-based solutions include ecosystem services and blue-green infrastructures as their source. In addition, planning and design disciplines including spatial intervention tools are used in the spatialization of nature-based solutions. Ecological approaches within these disciplines enable the development of blue-green infrastructures in cities. In this direction, examples of blue-green infrastructure applied at different scales and forms in European countries and the United States were examined within the study. As a city where the population is concentrated, Istanbul has lost and continues to lose its blue-green infrastructures throughout the urbanization process it has experienced. The social, economic, and ecological sustainability of the city has been directly affected by this situation. The population, especially concentrated in coastal areas, puts a great deal of pressure on forests, agricultural areas, streams, seas, and wetlands as the main blue-green infrastructure of the city. Similarly, Maltepe is a district whose natural assets have been damaged by the transformations that Istanbul has undergone. Floods, extreme heat, etc., which have been seen in urban areas in recent years, are the results of these damages. All this shows that urban sustainability and resilience are insufficient at lower and upper scales. Within the scope of the study, in order to measure and improve urban sustainability and resilience with ecosystem services offered by blue-green infrastructures, the field study method was determined and evaluations were made specifically for Maltepe district. As a result of the evaluations, it was concluded that the ecosystem services offered by Maltepe's existing blue-green infrastructures are insufficient to ensure the urban sustainability and resilience of the district. Accordingly, proposals have been developed for the improvement of existing blue-green infrastructures and the creation of new ones. These proposals have been developed in line with the recognition that blue-green infrastructures should be produced qualified, integrated, connected and collaborative.
Benzer Tezler
- İklim değişikliğine dirençli kentler oluşturulmasında yerel politikaların rolü
The role of local policies in building climate changeresilient cities
ELİF DİLARA KABA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kamu YönetimiOndokuz Mayıs ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI YÖNTEN BALABAN
- Re-thinking the cities in the digital era: An urban living lab concept
Dijital çağda kentleri yeniden düşünmek: Kentsel yaşam laboratuvarı konsepti
ÖZGE ÇELİK YILMAZ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN
- Sürdürülebilir ulaşım sistemleri ve açık ve yeşil alan ilişkisinin pandemi ve dirençlilik açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship of sustainable transportation systems and open and green areas in terms of pandemic and resilience
ÇAĞATAY ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaErciyes ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİH HALİL EMÜR
- Kentsel dirençliliğin depremsellik açısından incelenmesi: Bursa Yıldırım ilçesi örneği
Investigation of urban resilience in terms of earthquake: An example from Yıldırım district in Bursa
BÜŞRA ŞENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıBursa Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ANIL AKIN TANRIÖVER
- Kentsel yeşil alanlarda ekosistem servislerinin hesaplanması: Karşıyaka örneği
Assessing ecosystem services in urban green areas: The case of Karşiyaka
AHSEN TUĞÇE YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıEge ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM COŞKUN HEPCAN