Rus Ortodoks misyoner kaynaklarına göre Yakut Bölgesi (1632-1917)
Yakutsk region according to Russian Orthodox missionary sources (1632-1917)
- Tez No: 788576
- Danışmanlar: PROF. DR. İLYAS TOPSAKAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Misyon, Misyonerlik, Rus Çarlığı, Yakut Bölgesi, Sahalar, Mission, Missionary, Russian Tsarism, Yakut Region, Sakha
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 235
Özet
Rus Kozakları nehirler üzerinden hareketle Lena'ya ulaşmış, böylelikle nehrin orta akımlarında yaşamını sürdüren Sahalar ile ilk temas 1620'li yılların başında gerçekleşmiştir. Rus Çarlığı adına ilk kaleyi Beketov 1632'de Lena Nehri'nin kıyısına inşa ettirmiştir. Bu ilk kalenin inşası bölgeye insan göçünü başlatmış, Ortodoks inancının ilk temsilcileri de böylikle coğrafyaya ayak basmıştır. XVII. yüzyıl boyunca Lena Nehri ve yöresinde etkili olan misyonerlik faaliyetleri, Sahaların birkaç kez isyan etmeleri ve Rusların fazla vergi toplama isteğinden dolayı etkili olamamıştır. Misyon'un sistemli hale gelmesiyse 1730'lu yılların başında İrkutsk Piskoposluğunun açılmasıyla gerçekleşebilmiştir. XVIII. yüzyıl boyunca neredeyse Sahaların tamamını vaftiz eden Ortodoks misyonerler bölgede suni bir din değişimine sebep olmuştur. Bundan sebep XIX. yüzyıl Yakut Bölgesi'nde misyonerlerin eğitim ve kültür faaliyetlerinin öne çıktığı bir dönem olmuştur. Sahaların Ortodoks inancı hakkında tek kelime dahi bilmeden vaftiz edilmeleri bunun bir devlet görevi olarak algılanmasına neden olmuştur. Kiliselerde ayinlere katılan halk evlerine döndüğünde kendi inançlarını sürdürmüşlerdir. Bunun bilinciyle hareket eden misyonerler Sahaları Ortodoks inancına manen bağlamak için kutsal kitapların ilk çevirilerini gerçekleştirmişlerdir. Aynı zamanda kiliselerde okullar açılarak yetenekli Saha çocukları misyonerler tarafından sistemli bir şekilde eğitim ve öğretime dâhil edilmiş, Sahaların ilk entelektüel birikime sahip kuşağı ortaya çıkmıştır. Bolşeviklerin Rusya'da yönetime el koyup Sinod'u lağvetmesiyle birlikte yaklaşık üç yüz yıl süren misyonerlik faaliyetleri de etkisini kaybetmiştir.
Özet (Çeviri)
The Russian Cossacks traveled across the rivers and reached the Lena, thus the first contact with the Sakha people living in the middle course of the river took place in the early 1620s. Beketov built the first fortress for the Russian Tsardom on the banks of the Lena River in 1632. The construction of this first fortress started the migration of people to the region and the first representatives of the Orthodox faith set foot in the region. Due to several Sakha rebellions and the Russian desire to collect more taxes, missionary activities in the Lena River and its region were ineffective during the 17th century. The mission was formalized in the early 1730s with the establishment of the Irkutsk Diocese. Orthodox missionaries baptized almost all Sakha people throughout the 18th century, making superficial religious conversions in the region. As a result, the educational and cultural activities of missionaries in the Yakut region came to the fore during the nineteenth century. Because the Sakha people were baptized without knowing anything about the Orthodox faith, which was perceived as a state strategy. The people who attended services in the churches returned home and maintained their own beliefs. Aware of this, missionaries carried out the first translations of the holy books in order to spiritually bind the Sakha people to the Orthodox faith. Concurrently, schools were established in churches, and talented Sakha children were systematically included in education and training by missionaries, resulting in the birth of the first generation of Sakha intellectuals. When the Bolsheviks seized power in Russia and abolished the Synod, missionary activities that had lasted nearly three centuries were rendered ineffective.
Benzer Tezler
- Rus misyoner kaynaklarına göre İdil-Ural bölgesinde misyoner faaliyetleri ve Türkler (1552-1917)
Orthodox missionary activities and the Turks in the region of Idil-Ural according to Russion missionary sources
İLYAS TOPSAKAL
Doktora
Türkçe
2007
TarihMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA FAYDA
- Rus Ortodoks Kilisesinin Kuzey Azerbaycan'daki faaliyetleri (1828-1905)
Russian Orthodox Church activities in North Zzerbaycan (1828-1905)
TELMAN QULİYEV
- İdil-Ural'da İslam karşıtı misyon hareketi: Yevfimiy Aleksandroviç Malov
Anti-Islamic missionary movement in Idıl-Ural region: Evfimii Aleksandrovich Malov
SAİME SELENGA GÖKGÖZ
Doktora
Türkçe
2003
DinHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA YILMAZ
- Rus Ortodoks kilisesi
The Russian Orthodox church
SEVİNC ASLANOVA
Doktora
Türkçe
2006
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA ERDEM
- Rusya'nın Ortadoğu'ya yönelik dini politikalarında misyoner kurumları (1840-1917)
The missionary institutions in Russia's religion policies for Middle East (1840-1917)
ARZU ÇETİNKAYA