Reddedilme duyarlılığı ile travma sonrası stres bozukluğu arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin aracılık rolü
The mediating role of cognitive flexibility in the relationship between rejection sensitivity and post traumatic stress disorder
- Tez No: 788684
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET TAMER AKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Reddedilme Duyarlılığı, Reddedilme Duyarlılığı Modeli, Travma Sonrası Stres Bozukluğu, Bilişsel Esneklik, Bilişsel-Duygusal İşleme, Rejection Sensitivity, Rejection Sensitivity Model, Post Traumatic Stress Disorder, Cognitive Flexibility, Cognitive-Emotional Processing
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Travma ve Afet Çalışmaları Uygulamalı Ruh Sağlığı Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Bu çalışmada reddedilme duyarlılığı ile travma sonrası stres bozukluğu arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin aracılık rolünün incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışma ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. Çalışmanın örneklemini, İstanbul İli Sarıyer İlçesinde bulunan liselerde eğitim ve öğretimlerine devam eden 12.Sınıf öğrencilerinden uygun örnekleme yöntemi ile seçilen 385 katılımcı oluşturmaktadır. Çalışma verileri internet üzerinde hazırlanan bir anket formu yardımıyla toplanmıştır. Anket formunda, demografik sorular, Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği, Travma Sonrası Stres Bozukluğu Kontrol Listesi ve Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği yer almaktadır. Verilerin analizi SPSS v26 yazılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında geçerlilik analizi, güvenilirlik analizi, normal dağılım analizi, tanımlayıcı istatistiksel analiz, korelasyon analizi, regresyon analizleri, t-testi ve ANOVA analizleri gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda reddedilme duyarlılığının TSSB üzerinde pozitif, bilişsel esneklik üzerinde ise negatif etkilerinin olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanında bilişsel esnekliğin TSSB üzerinde negatif etkisinin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca reddedilme duyarlılığı ile TSSB arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin kısmi aracılık rolünün olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan, reddedilme duyarlılığının düşük gelirli katılımcılarda, TSSB'nin psikolojik tanısı olan katılımcılarda, bilişsel esnekliğin ise erkeklerde anlamlı olarak daha yüksek düzeyde olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed to examine the mediating role of cognitive flexibility in the relationship between rejection sensitivity and post-traumatic stress disorder. The study was conducted in relational screening model. The sample of the study consists of 385 participants selected by the convenient sampling method from 12th grade students who continue their education in high schools in Sarıyer district of Istanbul. The study data were collected by a questionnaire prepared on the internet. The questionnaire includes demographic questions, Rejection Sensitivity Scale, Post Traumatic Stress Disorder Checklist, and Cognitive Control and Resilience Scale. Data analysis was performed with SPSS v26 software. Within the scope of the study, validity analysis, reliability analysis, normal distribution analysis, descriptive statistical analysis, correlation analysis, regression analysis, t-test and ANOVA analyzes were performed. As a result of the analysis, it was determined that rejection sensitivity had positive effect on PTSD and negative effect on cognitive flexibility. In addition, it was determined that cognitive flexibility had a negative effect on PTSD. Moreover, it was concluded that cognitive flexibility has a partial mediating role in the relationship between rejection sensitivity and PTSD. On the other hand, it was observed that rejection sensitivity was significantly higher in low-income participants, PTSD was significantly higher in participants with a psychological diagnosis, and cognitive flexibility was significantly higher in men.
Benzer Tezler
- Flört şiddeti ve çocukluk dönemi örselenme yaşantıları: Reddedilme duyarlılığı, akılcı olmayan inançların aracılık rolü
Dating violence and childhood traumatic experience: The mediating role of sensitive rejection, irrational beliefs
RUVEYDA SERÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP ÖZDEMİR BİŞKİN
- Çocukluk çağı travmatik yaşam öyküsü ve reddedilme duyarlılığı arasındaki ilişkide zaman perspektifi ve belirsizliğe toleransın aracı etkisi
The mediating effect of time perspective and tolerance of uncertainty on the relationship between childhood traumatic life history and rejection sensitivity
SEVDE SENA AFACANLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medipol ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YELDA YILDIZ ÖNAL
- The relationship of narcissism with emotional childhood trauma and separation-individuation and the mediating role of mentalization
Narsisizmin duygusal çocukluk travması ve ayrışma-bireyleşme ile ilişkisi ve zihinselleştirmenin aracı rolü
ECE YAYLA
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALEV ÇAVDAR SİDERİS
DR. ÖĞR. ÜYESİ ANIL ÖZGE ÜSTÜNEL BALCI
- İlişki bağımlılığı ile reddedilme duyarlılığı ve depresyon arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of relationship of codependency between rejection sensitivity and depression
SELMA KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYÜP ÇELİK
- The relationship between rejection sensitivity and somatization: The mediation role of interpersonal difficulties
Reddedilme duyarlılığı ile somatizasyon arasındaki ilişki: Reddedilme duyarlılığının aracı rolü
ZÜHRA MERCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiYeditepe ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAY AKÇA