Geri Dön

Çocukluk çağı travmatik yaşam öyküsü ve reddedilme duyarlılığı arasındaki ilişkide zaman perspektifi ve belirsizliğe toleransın aracı etkisi

The mediating effect of time perspective and tolerance of uncertainty on the relationship between childhood traumatic life history and rejection sensitivity

  1. Tez No: 891360
  2. Yazar: SEVDE SENA AFACANLAR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YELDA YILDIZ ÖNAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 177

Özet

Bu araştırmanın amacı çocukluk çağı travmatik yaşam öyküsü ve reddedilme duyarlılığı arasındaki ilişkide belirsizliğe toleransın ve zaman perspektifinin aracılık rolünün incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda çocukluk çağı travmatik yaşam öyküsü, reddedilme duyarlılığı, zaman perspektifi ve belirsizliğe tolerans arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Değişkenleri betimleyerek ayrıntılı bir şekilde ele almak için ilişkisel tarama modeli kullanılmış ve değişkenler arasındaki aracılık rolü incelemiştir. Çalışma araştırmaya gönüllü olarak katılan, 25-65 yaş arası, 303'ü kadın ve 97'si erkek 400 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Ölçme aracı olarak demografik bilgi formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği-Kısa Formu (ÇÇTÖ-28), Yetişkin Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği (YRDÖ) ve Zimbardo Zaman Perspektifi Ölçeği (ZZP) Geçmiş Olumsuz/Olumlu Bölümü ve Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (BTÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizi IBM SPSS Versiyon 22.0 istatistik programı aracılığıyla yapılmıştır. Araştırmanın sürekli değişkenleri arasında pearson korelasyon analizi, doğrusal regresyon ve aracılık etkisine ilişkin hiyerarşik regresyon analizleri yapılmıştır. Örneklem grubunun tanımlayıcı özelliklerine göre ölçek düzeylerindeki farklılaşmaların incelenmesinde bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi (Anova) ve post hoc (Tukey) analizleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda çocukluk çağı travmatik yaşam öyküsü ve reddedilme duyarlılığı ilişkisinde (ß=.461) modele olumsuz geçmiş zaman perspektifi eklendiğinde (ß=.362), olumlu geçmiş zaman perspektifi eklendiğinde (ß=.256) ve belirsizliğe tolerans eklendiğinde (ß=.419) azaldığı tespit edilmiştir. Sonuçlar çocukluk çağı travmatik yaşam öyküsü ve reddedilme duyarlılığı arasındaki ilişkide olumsuz geçmiş zaman, olumlu geçmiş zaman perspektifinin ve belirsizliğe toleransın kısmi aracılık rolünün olduğunu göstermektedir. Ayrıca çocukluk çağı travmalarının cinsiyet ve eğitim durumu, reddedilme duyarlılığının medeni durum, zaman perspektifinin cinsiyet ve eğitim durumu, belirsizliğe toleransın yaş ve medeni duruma göre anlamlı şekilde farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular ilgili alanyazında tartışılmış ve gelecekte yapılacak olan araştırmalara önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The aim of this study was to examine the mediating roles of tolerance for uncertainty and time perspective in the relationship between childhood traumatic life history and rejection sensitivity. For this purpose, the relationships among childhood traumatic life history, rejection sensitivity, time perspective, and tolerance for uncertainty were examined. The relational screening model was used to describe the variables and to examine the mediating role between the variables. The study was conducted with 400 individuals, 303 female and 97 male, between the ages of 25 and 65, who participated voluntarily. The measurement tools were the demographic information form, the Childhood Trauma Questionnaire-Short Form (CTQ-28), the Adult Rejection Sensitivity Scale (ARS), the Zimbardo Time Perspective Scale (TTS) Past Negative/Positive Section, and the Intolerance for Uncertainty Scale (ILS). Data analysis was conducted using IBM SPSS Version 22.0 statistical program. Pearson correlation analysis, linear regression and hierarchical regression analysis were conducted for the continuous variables of the study. Independent groups t-test, one-way analysis of variance (Anova) and post hoc (Tukey) analysis were used to examine the differences in scale levels according to the descriptive characteristics of the sample group. As a result of the study, it was determined that the relationship between childhood traumatic life history and rejection sensitivity (ß=.461) decreased when negative past tense perspective was added to the model (ß=.362), positive past tense perspective was added (ß=.256) and tolerance for ambiguity was added (ß=.419). The results show that negative past tense, positive past tense perspective and tolerance for ambiguity have partial mediating roles in the relationship between childhood traumatic life history and rejection sensitivity. It was also found that childhood traumas differ significantly according to gender and education status, sensitivity to rejection differs according to marital status, time perspective differs according to gender and education status, and tolerance to uncertainty differs according to age and marital status. The findings were discussed in the relevant literature and suggestions were made for future research.

Benzer Tezler

  1. Understanding intergenerational transmission of early maladaptive schemas from a memory perspective: Moderating role of overgeneral memory on adverse experiences

    Anı bakış açısından erken dönem uyumsuz şemaların kuşaklararası aktarımını anlamak: Otobiyografik bellek özgüllüğünün olumsuz yaşam deneyimleri üzerindeki rolü

    İDİL ALAFTAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    PsikolojiTED Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUĞBA UZER YILDIZ

  2. Çocukluk çağı travmlarının genç yetişkinlikte kişilerarası ilişki tarzları ve ilişki doyumu üzerindeki etkisi

    The effect of childhood trauma on interpersonal relationships and relationship satisfaction in young adulthood

    GAMZE ELMAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Psikolojiİstanbul Arel Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL ÇETİNTULUM HUYUT

  3. Bağımlılıkta bir risk faktörü olan örselenmenin bellek ve öğrenme sistemi üzerine etkisi vardır

    Trauma, which is A risk factor in addiction, has impact on the learning and memory systems

    NOORJAHAN SERARSLAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikiyatriEge Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKİ YÜNCÜ

  4. Bipolar bozukluk tanılı hastalarda çocukluk çağı travmasının psikolojik dayanıklılık,tedavi uyumu ve yaşam kalitesi ile ilişkisi

    'the relationship between childhood trauma, psychological resilience, treatment adherence, and quality of life in patients diagnosed with bipolar disorder'

    MERVE SİNEM CESUR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİLİZ İZCİ

  5. Yeme bozukluğu hastalarında çocukluk çağı travmalarının benlik saygısı ve beden algısı değişkenleri üzerine etkisi

    The relationship between childhood trauma and self-esteem and body image in patients with eating disorders

    ZERRİN OĞLAĞU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Psikiyatriİstanbul Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAŞAK YÜCEL