Yeme bozuklukları ile öz yeterlik, problem çözme becerileri ve erken dönem uyumsuz şemalar arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between eating disorders and self-efficacy, problem solving skills and early maladaptive schemes
- Tez No: 790716
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK İNCE ÇAĞLAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Öz yeterlik, problem çözme becerileri ve erken dönem uyumsuz şemaların, yeme bozukluğuyla ilişkisine yönelik literatürde yapılan çalışmalar arasında bir fikir birliği yoktur. Bu nedenle bu araştırmada yeme bozuklukları ile öz yeterlik, problem çözme becerileri ve erken dönem uyumsuz şemalar arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada Türkiye'de yaşayan, 18 yaşından büyük olan ve herhangi bir psikiyatrik tanısı bulunmayan bireyler ile 2021 senesinin Mayıs ve Eylül ayları arasında anket uygulaması yapılmıştır. Araştırmaya 147 erkek ve 258 kadın katılmıştır. Katılımcıların yaşları 19-67 değerleri arasında değişmektedir ve ortalama yaş 34,34±10,48 olarak bulunmuştur. Anket formu sosyodemografik form,“Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği (YBDÖ)”, öz yeterlik düzeylerini ölçmek amacıyla“Genel Öz Yeterlik Ölçeği (GÖYÖ)”ve problem çözme becerilerini değerlendirmek amacıyla“Problem Çözme Envanteri (PÇÖ)”ve“Young Şema Ölçeği-Kısa Form (YŞÖ)”içermektedir. İlişkisel tarama analizlerinde normal dağılıma uymaması sebebiyle Spearman's rho korelasyonu yapılmıştır. Yeme bozukluğunun kısıtlama puanı ile öz yeterlik düzeyi arasında pozitif (r=0.161) ve problem çözme becerisi düzeyiyle arasında negatif yönlü (r=-0.120) istatistiksel olarak anlamlı ilişki vardır. Erken dönem uyumsuz şema toplam puanı ile yeme bozukluklarının yeme endişesi (r=0.367), beden endişesi (r=0.376), kilo endişesi (r=0.393) ve toplam puanı (r=0.356) arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki vardır. YŞÖ toplam puanı YBDÖ yeme endişesi semptomunu (B=0,577), YBDÖ beden endişesi semptomunu (B=1,02), YBDÖ kilo endişesi semptomunu (B=0,591) ve toplam puanını (B=0,951) anlamlı düzeyde yordamaktadır. Cinsiyete göre PÇÖ toplam puanı ve YŞÖ alt boyutlarından karamsarlık, onay arayıcılık ve ayrıcalıklık dışındaki tüm YŞÖ alt boyut puanları istatistiksel olarak anlamlı şekilde erkeklerde daha yüksek düzeydedir. Sonuç olarak erken dönem uyumsuz şemalar yeme bozukluğu semptomlarını anlamlı şekilde yordamaktadır. Yeme bozukluğuna yönelik klinik uygulamalarda erken dönem uyumsuz şemalara daha fazla önem verilebileceği düşünülmektedir. Elde edilen bu bulgular, psikiyatrik herhangi bir tanı almamış olan bireylerde, yeme bozuklukları henüz semptomatik düzeydeyken etkili olan faktörleri anlamak ve klinik uygulamalara yönelik öneriler sunmak açısından önemlidir.
Özet (Çeviri)
There is no consensus among studies in the literature on the relationship between self-efficacy, problem-solving skills, and early maladaptive schemas with eating disorder. For this reason, it was aimed to examine the relationship between eating disorders and self-efficacy, problem-solving skills and early maladaptive schemas. In the study, a survey was conducted between May and September of 2021 with individuals living in Turkey, over the age of 18 and without any psychiatric diagnosis. 147 men and 258 women participated in the study. The ages of the participants ranged between 19-67 and the mean age was found to be 34.34±10.48 years. The questionnaire form includes sociodemographic form,“Eating Disorder Assessment Scale”,“General Self-Efficacy Scale”to measure self-efficacy levels, and“Problem Solving Inventory”and“Young Schema Scale-Short Form”to evaluate problem solving skills. Spearman's rho correlation was performed in relational screening analyses. There was a statistically significant correlation between the restriction score of the eating disorder and the level of self-efficacy (r=0.161; p
Benzer Tezler
- Besin bilgisi ve yeme tutumuna yönelik ölçek geliştirme: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
Scale development for nutrition knowledge and eating attitudes: A validity and reliability study
İREM NUR ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikÜsküdar ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR HAMURCU
- Yeme tutumları ile stresle başa çıkma ve öz yeterlik arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between eating attitude and coping with stress and self-efficiency
HATİCE SENA HAYIROĞLU YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikiyatriİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜLKÜ TOSUN
- Üniversite öğrencilerinde yeme bozuklukları ve öz-etkililik
Eating disorders among üniversity students and self-efficacy
MERVE KADIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
HemşirelikMarmara ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE ERGÜN
- Evaluation of an Internet-delivered support program for patients with bulimic symptomatology
Bulimik belirtileri olan hastalar için internet üzerinden sunulan bir destek programının değerlendirilmesi
HAYRİYE GÜLEÇ
Doktora
İngilizce
2014
PsikolojiRuprecht-Karls-Universität-HeidelbergPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PETER FIEDLER