İbn Hişâm en-Nahvî (Ö. 761/1360)'nin Şerhu Ḳaṭri'n-nedâ ve belli's-sadâ adlı eserinde hadîs-i şerîf ve şiir istişhâdları
Hadîs-i sherif and poetry istishads in Ibn Hişâm an-Nahvî's (D. 761/1360) work titled Ḳaṭrü'n-Nedâ ve Bellü's-Sada
- Tez No: 791007
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜZEYİR TUNA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bayburt Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Dil bir iletişim aracıdır. İnsanoğlu dil aracılığıyla diğer insanlarla iletişime geçer, iletişim kurar. Dillerin nasıl oluştuğu ile ilgili sorunun yanıtı pek kolay değildir. Dillerin temelinin tarihin çok eski dönemlerinde atıldığı belirtilmektedir. Her toplumda karşılaşılan değişimler, gelişmeler yeni karşılaşılan ihtiyâçlardan hareketle üretilen lâfızlar, doğal olarak o toplumun konuştuğu dil yapısını denetleyecek bazı kâide ve kuralları ortaya çıkarmıştır. Arapçanın hem dîn dili hem de konuşma dili olması belli başlı bazı kuralların ve kâidelerin tespit edilmesi ve belirlenmesini gerektirmiştir. İslâm dîni fetihlerle farklı kültürlere sâhip, farklı dilleri konuşan toplulukların olduğu coğrafyalara yayılmıştır. O coğrafyalarda yaşayan İslâm'ı kabul etmiş insanların Kur'ân-ı Kerîm ve Hadîs-i şerîfleri doğru anlayıp, yorumlayabilmeleri, tespit edilen kural ve kâidelerin önemini biraz daha artırmıştır. Arapçada bu kâide ve kuralların toplandığı ilimlerin adı Sarf ve Nahiv olarak belirlenmiştir. Bu konuda dilbilimciler tarafından çok zengin eserler kaleme alınmıştır. Bu faydalı ve zengin eserlerden birisi de İbn Hişâm el-Ensârî (ö. 761/1360) tarafından kaleme alınan ve Arap dilbilgisinde muhtasar ve faydalı eserler içerisinde en faydalı olarak görülen“Şerh-u Katri'n- Nedâ ve Bell'is-Sadâ”adlı eserdir. Eser, kendi alanında Arap gramerinin temel konularını farklı istişhâd (özellikle âyet, hadîs, şiir) örnekleriyle delillendirip, alanında uzman âlimlerin görüşlerini objektif bir bakışla açıklayıp, sonunda da kendi tercîhini ifade etmesiyle üstün bir dereceye ulaşmıştır. Müellifimiz, adı geçen eserinde istişhâd konusunda ilk sırayı âyetlere vererek bu konuda zengin bir alan ortaya koymuştur. Daha sonra şiir, hadîs ve atasözlerini örnek olarak kullanmıştır. Biz de çalışmamızın ilk bölümünde Arap dilinin gelişim ve özelliklerini, eserin müellifini, eserle ilgili içerik bilgisini, Arap dilinde istişhâd kavramını açıkladık. İkinci bölümde müellifin“Şerh-u Katri'n- Nedâ ve Belli's-Sadâ”eserinde istişhâd ettiği hadîs-i şerîf ve konuları, üçüncü bölümde ise müellifin şiir istişhâdları ve konularını müellifin tertîb ve düzenine uyarak ele almaya çalıştık.
Özet (Çeviri)
Language is a communication tool. Human beings communicate and communicate with other people through language. The answer to the question about how languages came to be is not easy. It is stated that the foundations of languages were laid in very ancient times of history. The words produced by the changes, developments and new needs encountered in every society naturally revealed some rules and rules that would control the language structure spoken by that society. The fact that Arabic is both a religious language and a spoken language necessitated the determination and determination of certain rules and principles. The religion of Islam spread to geographies where there were communities with different cultures and speaking different languages. The fact that the people who accepted Islam living in those geographies could understand and interpret the Qur'an and hadiths correctly increased the importance of the determined rules and principles. The names of the sciences in which these rules and rules were collected in Arabic were determined as Sarf and Nahiv. Very rich works have been written by linguists on this subject. One of these useful and rich works is“Şerh-u Katri'n- Nedâ ve Bell'is-Sadâ”written by Ibn Hisham al-Ensari (d. 761/1360) and seen as the most useful among the concise and useful works in Arabic grammar. is a work. The work has reached a superior level by proving the basic subjects of Arabic grammar in its field with different istishhad (especially verse, hadith, poetry) examples, explaining the opinions of scholars who are experts in their field with an objective view, and finally expressing its own preference. In his mentioned work, our author has revealed a rich field in this subject by giving the first place to the verses about istişhâd. Later, he used poetry, hadith and proverbs as examples. In the first part of our study, we explained the development and features of the Arabic language, the author of the work, the content information about the work, and the concept of istişhâd in the Arabic language. In the second part, we tried to deal with the hadith-i sherîf and the subjects that the author has quoted in his work“Şerh-u Katri'n- Nedâ ve Belli's-Sadâ”, and in the third section, we tried to deal with the author's poetry istişhâds and subjects in accordance with the author's composition and order.
Benzer Tezler
- Abdülkerimzâde Mehmed b. Abdülvehhâb (ö. 975/1567) ve Kâşifü'l-Kınâ' ve'n-Nikâb bi İzâleti'ş-Şübeh an Vechi Kavâidi'l-İ'râb Adlı Eseri (Metin-İnceleme)
Abdulkerimzâde Mehmed b. Abdulvehhâb (d. 975/1567) And His Opus Which Is Named Kâşifu'l-Kınâ' ve'n-Nikâb bi İzâleti'ş-Şubeh an Vechi Kavâidi'l-İ'râb (Analysis-Edition Criticism)
HURİ YAZGAN
Yüksek Lisans
Arapça
2019
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET YAVUZ
- Hâlid B. Abdullah el-Ezherî ve Mûsılü't-Tullâb İlâ Kavâ'idi'l-İ'râb adlı eseri
Khalid b. Abdullah al-Azhari and his work titled Mûsıltü't-Tullâb ilâ Kavâidi'l-İ'râb
NESİBE ÖZAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET FEDAİOĞLU
- İbnü'l-Hâcib ve İbn Hişâm'ın kelime tarifi ve mukayesesi
The definition of word according to Ibn al-Hajib and Ibn Hisham and comparison between
YAMAN SIRMABIYIKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dilbilimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN YILMAZ
- İbn Hişâm En-Nahvî'nin Şerhu Katri'n-Nedâ ve Belli's-Sadâ adlı eserinde Basra ve Kûfe dil ekollerinin incelenmesi (Muhammed Muhyiddin Abdülhamid Ta'lîkiyle)
Examination of Basra and Qûfa language schools in Ibn Hişâm En-Nahvi's work Şerhu Katri'n-Nedâ ve Belli's-Sadâ (With interpretation of Muhammed Muhyiddin Abdulhamid)
NİYAZİ TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT YILDIZ
- İbn Hişamı'n 'Şerh'u Katri'n-Neda ve Bellus-Sadâ' adlı eserinde istişhad ettiği ayetler
Hişam's son 'Katrun-Neda and Bellus-Sada' with the name of written work is evideence tomake verse of the Qran
MEHMET HADİN TUTKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KIRKIZ