Geri Dön

Yapılı çevre özelliklerinin fiziksel aktivite, diyet kalitesi ve obezite ile ilişkisi

The relationship of built environmental features with physical activity, diet quality and obesity introduction

PDF İndir

  1. Tez No: 791126
  2. Yazar: ALPASLAN ARI
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE İKİIŞIK
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Halk Sağlığı, Public Health
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 168

Özet

AMAÇ: Bu tezin genel amacı, erişkinlerde yapılı çevre değişkenleri ile fiziksel aktivite düzeyi, diyet kalitesi ve VKİ arasındaki karmaşık ilişkileri, bu ilişkilerin potansiyel karıştırıcıları olabilecek birçok demografik ve sağlık değişkenini de göz önüne alarak incelemektir. GEREÇ VE YÖNTEM: Kesitsel nitelikteki bu çalışma 1 Haziran – 31 Ağustos 2021 tarihleri arasında, İstanbul İl sınırlarında yer alan ve her bir sosyo ekonomik statüyü temsil eden 200 bağımsız sokak bölümününde ikamet eden 1333 yetişkin üzerinde yürütülmüştür. Örnekleme dahil edilen sokak bölümlerinin yapılı çevre açısından değerlendirilmesi yapılı çevre değerlendirme aracı uygulanarak yerinde yapılmış, anketler ise yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Araştırmada kullanılacak anketin ilk bölümünde katılımcıların sosyodemografik bilgileri, özgeçmiş ve soygeçmiş hikayeleri, kilo kontrolüne dair davranışları, besin tüketimleri, gıdaya erişimde mobil uygulama kullanma alışkanlıkları, ulaşım tercihleri, fiziksel aktivite tercihleri ve yakın çevrede duyulan güvenlik riskleri yer almıştır. Anketin ikinci bölümünde, katılımcıların 24 saatlik besin tüketim kayıtları ve Fiziksel Aktivite Değerlendirme Aracı aracı yer almıştır. Anket uygulamasından sonra katılımcıların boy ve kilo ölçümleri alınmıştır. Ayrıca katılımcıların hane konumları, Google Haritalar kullanılarak coğrafi olarak kodlanmış ve bir coğrafi bilgi sistemi ortamına dahil edilerek gerekli diğer mesafe ve yoğunluk ölçümleri yapılmıştır. BULGULAR: Çalışmaya katılanların %54.8'i (s=730) kadındır. Çalışmada obezite oranı %33.2 (GA %95: 30.6-35.7) olarak bulunmuştur. Araştırmaya katılanların Sağlıklı Yeme İndeksi-2015 puan ortalaması 47.7 ± 17.0, IPAQ'e göre hesaplanan ortalama haftalık enerji tüketimi ise 1053.8 ± 711.9'dir. Çalışma bölgesinde yapılı çevre değerlendirme aracı genel puan ortalaması 4.33 ± 9.72'dir (min. -12; maks. 41). CBS analiz sonuçlarına göre, bir ev adresinden en yakın spor tesisine medyan uzaklık 1075 m (IQR 1294) iken, bisiklet istasyonuna 2340 m (IQR 3181), parka ise 355 m'dir (IQR 384). Gıda ortamını değerlendirmek adına yapılan CBS analizinin sonuçları, ortalama olarak, bir ev adresinin 400 metre yakınında yaklaşık 6 süpermarket, 5 fast food restoran olduğunu göstermiştir. Ayrıca CBS analizi ile bir ev adresinden en yakın semt pazarına ortalama uzaklık 1333 ± 1102 m olarak hesaplanmıştır. Yaş, eğitim durumu, gelir düzeyi, market sayısı, fast food restoran sayısı, mobil uygulamalar ile ulaşılabilir fast food restoran sayısı ve semt pazarına mesafe değişkenleri ile oluşturulan doğrusal regresyon modeli SYİ-2015 puan bağımlı değişkenindeki varyansın %13.3'ünü açıklamaktadır. Binary lojistik regresyon analizi ile oluşturulan model ile fiziksel inaktif olmaya etki eden faktörler %78.8 oranında tahmin edilebilmektedir (Nagelkerke R2: 0.361). Modelde yer alan faktörlerden yaştaki bir birimlik artış inaktif olma olasılığını 1.129 kat, kadın olmak 1.785 kat, en yakın spor tesisine mesafedeki her 1 km'lik artış 1.186 kat arttırmaktadır. Yapılı çevre değerlendirme aracının negatif alt bölümlerinden; sokak geçidi olanakları ve sokağın görsel özelliklerinden her birindeki bir birimlik artış inaktif olma olasılığını sırasıyla 1.186 ile 3.139 kat arttırmaktadır. Binary lojistik regresyon analizi ile oluşturulan model ile obeziteye etki eden faktörler %70.8 oranında tahmin edilebilmektedir (Nagelkerke R2: 0.193). Modelde yer alan faktörlerden yaştaki bir birimlik artış, obezite olasılığını 1.059 kat, kadın olmak 1.785 kat, tanılı hastalığa sahip olmak 1.966 kat arttırmaktadır (p

Özet (Çeviri)

OBJEKTIVE: The overall aim of this thesis is to examine the complex relationships between built environment variables and physical activity level, diet quality and BMI in adults, taking into account many demographic and health variables that may be potential confounders of these relationships. MATERIALS AND METHODS: This cross-sectional study was conducted on 1333 adults residing in 200 independent street sections representing each socio-economic status in Istanbul Province between 1 June and 31 August 2021. Evaluation of the street sections included in the sample in terms of built environment was made on-site by applying the built environment assessment tool, and the questionnaires were applied by face-to-face interview method. In the first part of the questionnaire to be used in the research, the sociodemographic information of the participants, their CV and family history, their behavior regarding weight control, their food consumption, their habits of using mobile applications to access food, their transportation preferences, their physical activity preferences and the security risks in the immediate environment. In the second part of the questionnaire, 24-hour food consumption records of the participants and the Physical Activity Assessment Tool were included. After the survey application, the height and weight measurements of the participants were taken. In addition, the household locations of the participants were geocoded using Google Maps and other necessary distance and density measurements were made by including them in a geographic information system environment. RESULTS: 54.8% of the participants in the study were women. In the study, the obesity rate was found to be 33.2% (95% CI: 30.6-35.7). The healthy Eating Index-2015 score average of the participants in the study is 47.7 ± 17.0, and the average weekly energy consumption calculated according to the IPAQ is 1053.8 ± 711.9. The overall score average of the built environment assessment tool in the study area is 4.33 ± 9.72 (min. -12; max. 41). According to the GIS analysis results, the median distance from a home address to the nearest sports facility is 1075 m (IQR 1294), while it is 2340 m (IQR 3181) to the bike station and 355 m (IQR 384) to the park. The results of the GIS analysis to evaluate the food environment showed that, on average, there are about 6 supermarkets and 5 fast food restaurants within 400 meters of a home address. For the“fast food”type, the average number of restaurants that can be ordered from a home address with a mobile application is 20. In addition, the average distance from a home address to the nearest street market was calculated as 1333 ± 1102 m by GIS analysis. The linear regression model created with the variables of age, education level, income level, number of markets, number of fast food restaurants, number of fast food restaurants accessible via mobile applications and distance to the street market explains 13.3% of the variance in the SYİ-2015 score dependent variable. With the model created by binary logistic regression analysis, the factors affecting physical inactivity can be estimated at a rate of 78.8% (Nagelkerke R2: 0.361). Among the factors in the model, a one-unit increase in age increases the probability of being inactive 1.129 times, being a woman 1.785 times, and every 1 km increase in the distance to the nearest sports facility increases 1.186 times. From the negative subsections of the built environment assessment tool; One unit increase in each of the street crossing possibilities and the visual properties of the street increases the probability of being inactive by 1.186 and 3.139 times, respectively. Factors affecting obesity can be estimated at a rate of 70.8% with the model created by binary logistic regression analysis (Nagelkerke R2: 0.193). One unit increase in age, one of the factors in the model, increases the probability of obesity 1.059 times, being female 1.785 times, and having a diagnosed disease 1.966 times (p

Benzer Tezler

  1. Tez No

    863531

    Exploring the interplay between physical environment characteristics and place attachment: A case of Selimiye neighbourhood in İstanbul

    Fiziksel çevre özellikleri ile yere bağlılık arasındaki karşılıklı ilişkinin keşfi: Selimiye mahallesi örneği

    SARE UYAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT

  2. Tez No

    634370

    Fabrication of nanostructured metal oxide materials and their use in energy and environmental applications

    Nanoyapılı metal oksit malzemelerin üretimi ve enerji ve çevre uygulamalarında kullanımı

    MEHMET DURMUŞ ÇALIŞIR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Nanobilim ve Nanomühendislik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ KILIÇ

  3. Tez No

    752152

    Graphene based materials obtained from graphite and polyacrylonitrile based carbon fiber for energy storage and conversion systems

    Enerji depolama ve dönüşüm sistemleri için grafit ve poliakrilonitril esaslı karbon fiberden grafen tabanlı malzemelerin üretilmesi

    MEHMET GİRAY ERSÖZOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Polimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDÜLKADİR SEZAİ SARAÇ

    PROF. DR. YÜCEL ŞAHİN

  4. Tez No

    600967

    10-25 yaş arası Sivas ili sporcularının antropometrik ve motorik özelliklerinin belirlenmesi

    Determination of anthropometric and motoric characteristics of athletes in Sivas province between the ages of 10-25

    SERCAN ACAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    AntropolojiAnkara Üniversitesi

    Antropoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAŞAK KOCA ÖZER

  5. Tez No

    787527

    Extracellular biosynthesis and characterization of zinc oxide and nisin-loaded zinc oxide nanoparticles using Bacillus subtilis ZBP4

    Çinko oksit ve nisin-yüklü çinko oksit nanopartiküllerinin Bacillus subtilis ZBP4 ile hücre dışı biyosentezi ve karakterizasyonu

    MOHAMMED HAMK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Gıda MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE AVCI

Geri Dön