İstanbul Boğazı'ndaki su akıntılarının deniz suyu kirlenmesine etkileri
The effects of Bosphorus current system to sea water pollution
- Tez No: 79155
- Danışmanlar: PROF. DR. NECDET ARAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
ÖZET Karadeniz ve Marmara Denizi'ni birbirine bağlayan İstanbul Boğazı' ndaki iki tabakalı akıntı sistemine ilişkin bir çok araştırma ve model çalışması yapılmıştır. Mevcut verilerin analizi, İstanbul Boğazı 'ndaki akım sisteminin iki tabakalı yapısını bazı meteorolojik koşullar dışında sürekli olarak koruduğunu göstermiştir. İstanbul Boğazı 'nın Batı Karadeniz, Marmara Denizi ve Akdeniz su kütlelerinden etkilendiği görülmektedir. Akdeniz suyunu tanımlamada genellikle tuzluluk izleyici parametre olarak ele alınmıştır. Büyük bir kısmı topoğrafîk oşinografik etkilerle üst suya karışarak Marmara Denizi'ne geri dönen Akdeniz suyunun Karadeniz'de dipte kuzeybatı yönünde çok sınırlı alanda 3-4 metre kalınlığında bir tabaka halinde dağıldığı gözlenmiştir. Yapılan gözlemler genellikle Akdeniz suyunun sürekli olarak Karadeniz'e taşındığını doğrular nitelikdedir. İstanbul Boğazı'nın Karadeniz geneline göre yüzeyde daha az tuzlu ve sıcak, alt tabakalarda ise daha çok tuzlu ve sıcak olduğu saptanmıştır. İstanbul Boğazı'nda yüzeyde en düşük ortalama sıcaklık 5.78 °C ile %o 17.99 ortalama tuzluluk değeri ile Şubat ayında gözlenirken, Karadeniz'de en düşük aylık ortalama yüzey suyu sıcaklığı 7. 10 °C ile %o 1 8.25 tuzluluk değeri ile Şubat ayında gözlenmektedir. Yapılan hesaplamalara göre Karadeniz'den Marmara'ya yılda yaklaşık 0.93x1 04 ton TP, 1.9xl05 ton TN ve 1.53xl06 ton da TOC taşınmaktadır. 1990 yılı İstanbul toplam nüfusu ve bölgedeki mevcut sanayii kuruluşlarının kimyasal atık yükleri baz alınarak yapılan hesaplamalara göre ise Boğaz'ın yüzey sularına ve Boğaz'a yakın Marmara kıyı sularına verilen İstanbul bölgesi atıksularıyla Marmara Denizi'ne yılda 0.58xl04 ton TP, 0.3xl05 ton TN ve 0.1 2x1 06 ton TOC karışmaktadır. Marmara'nın üst tabakasına bu iki kaynaktan giren yıllık kimyasal madde yükleri karşılaştırıldığında, Karadeniz girdilerinin İstanbul kentsel atıklarının taşıdığı kimyasal yüklerden parametre bazında 4 ilâ 20 kat daha fazla olduğu görülmektedir. Batı Karadeniz ekosisteminin nehirlerle taşınan insan kaynaklı kimyasalların etkisiyle son 20 yılda dramatik değişimlere uğradığı dikkate alınırsa, Boğaz akıntısıyla üst tabakasındaki sulan yılda en az 2 kez Karadeniz kökenli sularla yenilenen Marmara Denizi'nin ciddi bir tehdit altında olduğu açıktır. Karadeniz kökenli kirleticiler Marmara Denizi 'nin açık sularını etkilerken, Boğaz dışında kalan bölgelerden Marmara'ya deşarj edilen atıksular akıntıların zayıf olduğu kıyı sularda birikime uğrayarak bu alanlardaki canlı yaşamını etkilemektedir. XIV
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Numerous researches and model studies have been made on two-layered current system of the Bosphorus which connects the Black Sea and Marmara Sea. Time series analysis of measured data have indicated that this system is two-layered flow except for certain meteorological conditions. Strait of Istanbul is effected by western Black Sea and Mediterranean water masses through the Sea of Marmara. Usually salinity was taken a identifier parameter of Mediterranean water. Mediterranean water which is major portion of it upwelled due to topographic and oceanographic effects carried back to the Sea of Marmara with upper water, spreads towards Nortwest direction in the Black Sea at the bottom. Within very thick approximately 3 - 4 m. thick layer in a very confined narrow area. Observations supports general continuous flow of the Mediterranean water towards the Black Sea. Compare to the Black Sea proper Strait of Istanbul surface water less saline and warmer in contrary to bottom water which is saltier and warmer. Lower value of mean surface water temperature 5.7 °C with a salinity %n 17.95 is observed in February at the Strait. While it is observed to be 7.10 °C with a salinity %> 1 8.75 in the Black Sea during same month. The annual influxes from the Black Sea to the Sea of Marmara were calculated to be 0.93x104 tons P, 1.90xl05 tons N, and 1.53xl06 tons C. Based on the 1990 population and industrial facilities of the İstanbul region, the annual waste loads dumped onto the Bosphorus surface layer and the shore waters of the Marmara sea were calculated to be 0.58xl04 tons P, 0.3x1 05 tons N, and 0.12xl06 tons C. when these two sources which feed the surface waters of the Marmara Sea are compared, the Black Sea loads are obviously 4 20 times greater than the Istanbul waste loads. When noticing the ecological damage in the Black Sea due to the increasing pollutant loads with the riverine inputs in the lastt 20 years, it is obvious that the surface waters of the Sea of Marmara which renew twice a year with the Black Sea flow could be threatened seriously by this fact. While the Black Sea-originated pollutants contact the open waters of he Marmara Sea, the wastewaters dumped onto the surface waters of the Marmara in the Bosphorus vicinity threaten the biological life of coastal waters where the currents are weak.
Benzer Tezler
- İstanbul Boğazı'nda olası deniz kazalarının önlenmesinde bilişim kontrol sistemleri
Başlık çevirisi yok
METİN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
KazalarMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET L. ORKAN
- A Three dimensional finite element model for current analysis and contaminant transport in coastal seas
Kıyısal deniz akıntıları ve kirlilik taşınımı için üç boyutlu sonlu elemanlar modeli
SERVER LEVENT YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
Makine MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALUK ÖRS
- İstanbul Boğazı'ndaki kirlilik kaynakları ve balıkçılığa etkileri
Sources of pollution in the Istanbul Strait and its effects on fisheries
EMİNE SADIKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. H. DİLEK TOPÇU
- İstanbul Boğazı'ndaki Kara Midye (Mytilus galloprovincialis lamarck, 1819)'nin avcılığı ve biyometrisi üzerine bir araştırma
A Study on catch and the biometric characters of the mediterranean mussel (Mytilus galloprovincialis lamarck,1819) of Bosphorus
NACİYE ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiSu Ürünleri Avlama Teknolojisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TOMRİS BÖK
- Temporal and spatial investigation of maritime accidents in the strait of Istanbul in the perspective of navigational safety
İstanbul Boğazı'ndaki deniz kazalarının seyir emniyeti perspektifinde zamansal ve mekansal olarak incelenmesi
GİZEM KODAK
Doktora
İngilizce
2022
Denizcilikİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPER ÜNAL
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYFUN ACARER