İş yaşamında yapay zekâ-insan etkileşiminde ortaya çıkan duyguların nitel araştırma yöntemi ile incelenmesi
Investigation of emotions emerging in artificial intelligence-human interaction in business life with qualitative research method
- Tez No: 791970
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EBRU TOLAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 223
Özet
Bu çalışmanın amacı, iş yaşamında yapay zekâ ile etkileşimde bulunan bireylerin hissettikleri duyguları açığa çıkarmak ve yapay zekânın gelişimi ve iş yaşamındaki etkileri konusundaki tutumlarını öğrenmektedir. Bu amaç doğrultusunda, tümevarım yaklaşımı ve fenomenoloji araştırma deseni ile nitel bir araştırma tasarlanmıştır. Araştırmada, amaçlı örnekleme yöntemlerinden 'ölçüt örnekleme' ve 'kartopu örnekleme' yöntemleri kullanılmış ve farklı sektörlerde çalışan 20 katılımcı ile yarı yapılandırılmış mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Toplanan veriler, MAXQDA 2022 nitel veri analizi programı kullanılarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmada inandırıcılığı sağlamada uzman incelemesi stratejisine başvurulmuş ve veri analiz raporları iki uzmanın incelemesine sunulmuştur. Duygularla ilgili kodlamalar, bir psikolog tarafından; yapay zekâ ile ilgili kodlamalar ise yönetim bilişim sistemleri alanında yapay zekâ üzerine çalışan bir akademisyen tarafından incelenmiştir. Analizler sonucunda, katılımcıların günlük yaşamda en sık etkileşimde bulundukları yapay zekâ özellikli sistemlerin, 'çevrimiçi alışveriş' (11 kez) ve 'çevrimiçi bankacılık' (9 kez) olduğu saptanmıştır. Yapay zekâ ile etkileşimde bulunan katılımcıların yüzde 70'inin genel olarak 'olumlu duygular' hissettiği; özellikle ilk etkileşimlerinde en fazla hissettikleri duygunun 'şaşkınlık' ve 'benimseme' olduğu belirlenmiştir. Araştırmaya katılanların yapay zekâya karşı olumsuz tutumları analiz edildiğinde ise özellikle 'kaygı', 'korku' ve 'güvensizlik/kuşku' duygusunun öne çıktığı tespit edilmiştir. Katılımcıların yüzde 75'i, yapay zekânın günümüz dünyasını 'olumlu etkilediğini' ifade etmiş ve gelecekte de gerek günlük yaşamı gerekse örgütsel yaşamı olumlu etkilemeye devam edeceğine inandıklarını belirtmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to reveal the emotions of individuals interacting with artificial intelligence in work life and to learn their attitudes about the development of artificial intelligence and its effects on business life. For this purpose, qualitative research was designed with an inductive approach and a phenomenology research design. In the research, 'criterion sampling' and 'snowball sampling' methods, which are purposive sampling methods, were used, and semi-structured interviews were conducted with 20 participants working in different sectors. The collected data were subjected to content analysis using the MAXQDA 2022 qualitative data analysis program. An expert review strategy was used to ensure credibility in the research, and data analysis reports were presented to two experts for review. A psychologist examined codings related to emotions, and codes related to artificial intelligence were reviewed by an academician working on artificial intelligence in management information systems. As a result of the analysis, it was determined that the artificial intelligenceenabled systems that the participants interacted with most frequently in their daily life were 'online shopping' (11 times) and 'online banking' (9 times). In addition, it was determined that 70 percent of the participants who interacted with artificial intelligence generally felt 'positive emotions,'. The emotion they felt the most in their first interaction was 'confusion.' When we analyzed the participants' negative attitudes towards artificial intelligence, we determined that the feeling of 'anxiety' came to the fore. Seventy-five percent of the participants stated that artificial intelligence 'positively affects' today's world and would continue to positively affect daily and organizational life in the future.
Benzer Tezler
- Teknoloji ve beden bağlamında sanatta yeni ifade biçimleri
New forms of expressions in art in terms of technology and body
SERPİL ŞAHİN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2014
Güzel SanatlarKocaeli ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEHRA CANAN BAYER
- Making sense of data within the context of user-centered design: A study on amateur running
Kullanıcı odaklı tasarım bağlamında veriyi anlamlandırmak: Amatör koşu üzerine bir çalışma
İREM GENÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE ÇELİKOĞLU
- A universal ship design network
Tümsel gemi tasarım ağı
BARAN SERDAR SARIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGemi ve Deniz Teknoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDİ KÜKNER
- İnsan bilgisayar etkileşimi bağlamında Endüstri 4.0 ve yapay zekânın tüketim kültürüne etkisi
The impact of Industry 4.0 and artificial intelligence on consumption culture in the context of human computer interaction
MİRAY KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim Bilimleriİstanbul Medipol ÜniversitesiMedya ve İletişim Sistemleri Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERRİN KALSIN
- Dijital toplumda özne-nesne ilişkisi: Yapay zekânın gündelik hayattaki tezahürü olarak sohbet botu deneyimi
The subject-object relationship in digital society: Chatbot experience as a manifestation of artificial intelligence in everyday life
ESRA ASLAN
Doktora
Türkçe
2024
SosyolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YELDA ÖZEN