Geç Osmanlı Erken Cumhuriyet döneminde memur ve memur örgütlenmeleri
Civil servant and civil servant organizations in the Late Ottoman Early Republican period
- Tez No: 792513
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OZAN ZENGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 348
Özet
Türkiye'de memurların ve memur örgütlenmelerinin tarihi, Osmanlı Devleti'ne kadar dayanmaktadır. Osmanlı Devleti'nde ise 19. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren“modern memur”un doğduğu görülmektedir. Memurların maaşa bağlanması ile modern memurluğun doğuşu, memur örgütlenmelerinin ortaya çıkmasını kolaylaştırmıştır. Tezde, 1838 yılından 1938 yılına kadar memur ve memur örgütlenmelerinin gelişimi incelenmiştir. Devletle olan sıkı ilişkisinden dolayı, memurların işçi ve diğer çalışan kümeleri gibi kendi çıkarlarına dönük bir örgütlenme içine girmedikleri varsayılmaktadır. Büyük toplumsal dönüşümlerin gerçekleştiği dönemlerde, memurların bu koşullardan muaf kalması ise bir soru işaretidir. Tezin temel iddiası da memurların kendi çıkarlarına dönük örgütlenmelerinin devlet tarafından hızla kuşatıldığıdır. Devlet, mevzuat başta olmak üzere pek çok araç ile söz konusu müdahaleyi yapabilecek güçtedir. Yine tezde, memur ve memur örgütlenmeleri kamu yönetimi disiplininin bir parçası olarak ele alınmaktadır. Memurların kamu yönetiminin önemli unsurlarından biri olması bu ilişkiyi güçlendirmektedir. Diğer yandan ise memur örgütlenmeleri ile sendika, kooperatif, birlik, sandık vb. pek çok farklı yapıya işaret edilmektedir. Tez kapsamında Cumhurbaşkanlığı Osmanlı ve Cumhuriyet Arşivleri başta olmak üzere, birçok kurum arşiv ve kütüphanesi ile anılardan yararlanılmıştır. Söz konusu kaynaklar, aktarılmakla yetinilmemiştir. 1838-1938 yılları arasındaki 100 yıllık dönem, yenileşme (modernleşme), kodifikasyon (yasalaştırma), eylemlilik (harekete geçme) ve rasyonelleştirme kavramları ile sınıflandırmaya tabi tutulmuştur. Dönem içinde yaşanan ekonomik, toplumsal ve yönetsel gelişmeler de sınıflandırma içinde yer bulmuştur.
Özet (Çeviri)
The history of civil servants and civil servant organizations in Turkey dates back to the Ottoman Empire. In the Ottoman Empire, it is seen that the“modern civil servant”emerged in the first quarter of the 19th century. The emergence of modern civil service by the way of putting civil servants on the payroll facilitated the emergence of civil servant organizations. In the thesis, the development of civil servant and civil servant organizations from 1838 to 1938 is examined. Due to their close relationship with the state, it is assumed that civil servants did not engage in self-interested organizations like workers and other employee groups. It is questionable that during the periods of great social transformations, the civil servants had been exempt from the conditions of the time. The main claim of the thesis is that the self-interested organizations of civil servants were rapidly surrounded by the state. The state has had the power to make this intervention by many instruments, especially the instrument of legislation. Yet in the thesis, civil servant and civil servant organizations are considered to be a part of the discipline of management science. The fact that civil servants are one of the important elements of public administration strengthens this relationship. On the other hand, by mentioning civil servant organizations, it is aimed to indicate many different structures like syndicate, cooperative, union, fund, etc. Within the scope of the thesis, many institutions' archives, especially the Ottoman and the Republic archives of Turkish Presidency, libraries and memories were used. It has not been suffice to cite the mentioned sources. The 100-year period between 1838-1938 has been classified with the concepts of reformism (modernization), codification (enactment), inoperation (taking action) and rationalization. The economic, social and administrative developments occured during the period were also included in the classification.
Benzer Tezler
- Geç Osmanlı Erken Cumhuriyet döneminde değişen kent dokusunun süreklilik bağlamında incelenmesi; işgal öncesi/sonrası Manisa
Examining continuity of changing urban pattern's from the Late Ottoman to the Early Republic period; before/after of the invasion in Manisa
MÜGE AYDIN
Doktora
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN ÖZAYDIN
- Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet dönemlerinde Aksaray kenti ve mimarlığı
Architecture and city of Aksaray during Late Ottoman and the Early Republican periods
ELİF TEKTAŞ
- Geç Osmanlı - Erken Cumhuriyet dönemi mimarlık pratiğinde bilgi ve yapım teknolojileri değişimi erken betonarme İstanbul örnekleri: 1906-1930
Change in late Ottoman and early Turkish republic architectural knowledge and construction technology: Early reinforced concrete models in Istanbul: 1906-1930
TÜRKAN UZUN
Doktora
Türkçe
2008
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURAN K. PİLAHVARİAN
- Türkiye'de mimarlık tarihi yazımı: Konuşmaya başlarken susturmak
Architectural historiography in Turkey: Silencing to historian
TAYFUN GÜRKAŞ
- İstanbul'da toplumsal hafızanın dönüşümü: Geç Osmanlı-Erken Cumhuriyet dönemi incelemesi
The transition of social memory in Istanbul: An analysis of Late Ottoman- Early Republican period
HANDE TATOĞLU
Doktora
Türkçe
2023
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE ZEYNEP SUDA