Orhan Hançerlioğlu'nun kurgusal metinlerinde mekân
Space in Orhan Hançerlioğlu's fictional texts
- Tez No: 793642
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜNİRE KEVSER BAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Orhan Hançerlioğlu, 1950 yıllarının sosyal gerçekçi roman yazarı olmakla birlikte şiir, hikâye, edebi inceleme, felsefi eser ve sözlük yazarıdır. Yazar, yayımladığı sekiz romanında Anadolu'nun çeşitli yörelerinden ve İstanbul'un günlük yaşamından edindiği izlenimlerle; köylü ve kent insanlarının çeşitli sorunlarına değinmektedir. Çalışmamızda Orhan Hançerlioğlu'nun kurgusal metinlerinde mekân konusu ve mekânı hangi açılardan ele aldığı değerlendirilmiştir. Bu konunun ele alınmasındaki neden, Orhan Hançerlioğlu'nun kurgusal metinlerinde mekân üzerine daha önce ayrıntılı bir çalışma yapılmamasıdır. Hançerlioğlu, eserlerini kendi yaşadığı yerlerden ve görev için gittiği yerlerden esinlenerek felsefi düşünce yapısının da etkisiyle oluşturmuştur. Çalışmamızda Orhan Hançerlioğlu, romanlarında analiz ettiğimiz mekânlar sınıflandırılmış olup teorik kaynaklar doğrultusunda anlamlandırılarak çalışmamızda kullanılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın“GİRİŞ”bölümünde yer alan“Orhan Hançerlioğlu'nun Hayatı ve Eserlerine Genel Bir Bakış”adlı kısımda Orhan Hançerlioğlu'nun hayatına, edebi hayatı ve eserlerine yer verilmiştir. Daha sonra“Mekâna Dair Bir Bakış”kısmında ise mekân kavramı açıklanmış, mekânın kronotop kavramıyla ilişkisine bakılmış ve mekânın sahip olduğu işlev ile ilgili değerlendirmelerde bulunulmuştur. Çalışmanın“ORHAN HANÇERLİOĞLU'NUN ROMANLARINDA BÜYÜK ŞEHİR”isimli bölümünde yazarın sekiz farklı romanı kendi içlerinde incelenmiş olup Büyük Balıklar, Oyun, Ali, Kutu Kutu İçinde, Yedinci Gün ve Bordamıza Vuran Deniz adlı altı eserinin büyük şehirde yani İstanbul'da geçtiği tespit edilmiştir. Bu eserlerinin her birinde mekân değerlendirmeleri yapılmıştır. Değerlendirilen bu mekânlar kendi içlerinde sınıflandırılarak metinlerdeki kahramanlar açısından hangi işleve sahip olduklarına bakılmıştır. Kahramanların algılayışlarından mekânların sahne oldukları olaylar ve kahramanlarla ilişkileri değerlendirilmiştir. Çalışmanın“ORHAN HANÇERLİOĞLU'NUN ROMANLARINDA ANADOLU”isimli bölümünde yazarın sekiz farklı romanı kendi içlerinde incelenmiş olup Karanlık Dünya ve Ekilmemiş Topraklar adlı iki eserinin Anadolu'nun çeşitli yerlerinde geçtiği tespit edilmiştir. Bu eserlerde Anadolu insanlarının sorunu ve Anadolu'nun durağan yapısı kronotop kavramıyla ilişkilendirilerek açıklanmıştır. Mekânların özellikleri ve işlevleri ele alınmış olup bu konuya dair örnekler tespit edilerek incelenmiştir. Çalışmanın sonuç kısmında Orhan Hançerlioğlu'nun eserlerinde hangi mekânların yer aldıkları, bu mekânların işlevleri, karakterlerin ruhsal algılayışlarına göre mekânların yapısı, eserlerin Anadolu'da mı büyük şehirde mi geçtiğinin değerlendirilmesi ve eserlerde yer alan mekânların işlevleri ele alınarak tüm çalışma boyunca yapılan değerlendirmeler genel bir inceleme şeklinde ortaya konularak çalışma sonuca bağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Orhan Hançerlioğlu is a social realist novelist of the 1950s, as well as a writer of poetry, stories, literary studies, philosophical works and dictionaries. The author, with his impressions from various regions of Anatolia and the daily life of Istanbul, in his eight novels; It touches on various problems of villagers and urban people. In our study, the subject of space in Orhan Hançerlioğlu's fictional texts and the aspects from which he deals with space are evaluated. The reason for considering this subject is that there has not been a detailed study on space in Orhan Hançerlioğlu's fictional texts before. Hançerlioğlu created his works with the influence of his philosophical thinking, inspired by the places he lived and the places he went on duty. In our study, the places we analyzed in Orhan Hançerlioğlu's novels were classified and used in our study by making sense of them in line with theoretical sources. In this context, the life of Orhan Hançerlioğlu, his literary life and works are included in the section titled“An Overview of Orhan Hançerlioğlu's Life and Works”in the“INTRODUCTION”section of the study. Then, in the section“A View of Space”, the concept of space was explained, the relationship of space with the concept of chronotope was examined, and evaluations were made about the function of space. In the section of the study titled“THE BIG CITY IN ORHAN HANÇERLİOĞLU'S NOVELS”, eight different novels of the author were analyzed within themselves and it was determined that six of his works titled Büyük Balıklar, Oyun, Ali, Kutu Kutu İçinde, Yedinci Gün and Bordamıza Vuran Deniz were set in the big city, namely Istanbul. Place evaluations were made in each of these works. These evaluated places were categorized within themselves and it was examined which function they have for the heroes in the texts. From the perceptions of the heroes, the events in which the places are scenes and their relations with the heroes were evaluated. In the section of the study titled“ANATOLIA IN ORHAN HANÇERLİOĞLU'S ROMANS”, eight different novels of the author were analyzed within themselves, and it was determined that two of his works, Karanlık Dünya and Ekilmemiş Topraklar, were set in various parts of Anatolia. In these works, the problems of Anatolian people and the static structure of Anatolia are explained in relation to the concept of chronotope. The characteristics and functions of the places were discussed and examples on this subject were identified and analyzed. In the concluding part of the study, which places are included in Orhan Hançerlioğlu's works, the functions of these places, the structure of the places according to the spiritual perceptions of the characters, the evaluation of whether the works are set in Anatolia or in the big city, and the functions of the places in the works are discussed and the evaluations made throughout the whole study are put forward as a general review and the study is concluded.
Benzer Tezler
- Orhan Hançerlioğlu'nun hikâye ve romanlarında toplumcu gerçekçilik
Social realizm in Orhan Hançerlioğlu's stories and novels
HAKAN KÜÇÜKDURMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERNA SEVİNDİK
- Orhan Hançerlioğlu'nun romanlarında yapı ve izlek
Structure and theme in Orhan Hançerlioğlu's novels
GİZEM YILDIRIM YENTÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TANER NAMLI
- Türk müziğinde kadın toplulukları ve bir kadın müzik topluluğu örneği: Âvâze
Women's ensembles in Turkish music and an example of a women's music ensemble: Âvâze
ŞERİFE GÜVENÇOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖZDE SARI ÇOLAKOĞLU
- Orhan Hançerlioğlu hayatı-sanatı-eserleri
Başlık çevirisi yok
MUAMMER GÜRBÜZ
Doktora
Türkçe
1993
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİT KAVCAR
- Cumhuriyet sonrası Türk romanlarında eğitim sorunları ve öğretmen
Education problems and instructor in the Turkish novels published after republic period
EVREN KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN TUNCER