Geri Dön

Sürdürülebilir tarımda baklagil döngülü ekim nöbetinin konvansiyonel ve düşük girdili koşullarda agronomik, çevresel ve ekonomik etkilerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma

A research on effects of agronomic, environmental and economic based on leguminous rotation in sustainable agriculture in conventional and low input conditions

PDF İndir

  1. Tez No: 793889
  2. Yazar: SEVAL ELİŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BEHİYE TUBA BİÇER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dicle Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 258

Özet

Bu araştırma 2020-2021 ve 2021-2022 yıllarında kışlık ve yazlık ürün yetiştirme mevsimlerinde Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü uygulama alanında sulu ve yağışa dayalı koşullarda çakılı deneme olarak 2 yıl süreyle yürütülmüştür. Araştırmada, buğday ve mercimek ön bitkileri sonrasında konvansiyonel, düşük girdi ve sırta ekim yetiştiricilik uygulamalarında buğday, mercimek, mısır ve soya bitkilerinin yer aldığı ekim nöbeti kombinasyonlarının tarımsal yetiştiricilik yönünden değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Buğday ön bitkisi sonrasında konvansiyonel ve düşük girdi yetiştirme sistemlerinde kışlık ana ürün olarak mercimek ve buğday bitkisi, yazlık ikinci ürün olarak mısır ve soya bitkileri ekim nöbeti sisteminde yer almıştır. Ön bitki mercimek üzerine konvansiyonel ve sırta ekim sisteminde kışlık ana ürün olarak buğday bitkisi, yazlık ikinci ürün olarak mısır ve soya bitkilerinin yer aldığı ekim nöbeti sistemi uygulanmıştır. Ayrıca, ön bitki mercimek üzerine konvansiyonel sistemde ana ürün soya ve mısır ekim nöbeti sistemi uygulanmıştır. Tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak kurulan deneme iki ön bitki sonrasında tarla koşullarında yürütülmüştür. Denemede, konvansiyonel, düşük girdi ve sırta ekim sistemleri ana faktör ekim nöbeti sistemi alt faktör olarak alınmıştır. . Denemede; kullanılan tohumluk miktarları buğdayda konvansiyonel ve düşük girdi sisteminde 550 adet/m2, sırta ekim sisteminde 175 adet/m2, mercimekte konvansiyonel ve düşük girdi sisteminde 300 adet/m2, mısırda 10 adet/m2 ve soyada 8-10 kg/da'dır. Araştırmada tüm bitkilerde konvansiyonel yetiştiricilikte gübre dozları tavsiye edilen standart dozlarla oluşturulurken düşük girdide bu değerlerin yarısı kullanılmıştır. Denemelerde yer alan bitkilerde bitki boyu, başak uzunluğu, başakta başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, metrekarede başak sayısı, biyolojik verim, tane verimi, hasat indeksi, bin tane ağırlığı, bayrak yaprak klorofil içeriği (SPAD), bitki sıcaklığı, normalize edilmiş vejatasyon indeksi (NDVI), Cm1000, protein oranı, yaş glüten oranı, nişasta oranı, yağ oranı, nem oranı, bitkide bakla sayısı, bitkide bakla ağırlığı, koçanda sıra sayısı, sırada tane sayısı gibi bitkisel özellikler incelenmiştir. Ayrıca uygulama yapılan parsellerde yabancı ot sayım ve teşhisleri ile bu alanlarda toprak numunelerinin fiziksel ve kimyasal özellikleri incelenmiştir. Buğdayda tane verimi yönünden, ön bitki buğday üzerine konvansiyonel ve düşük girdi uygulaması önemsiz olup, verim 228,93 kg/da (konvansiyonel) ile 230,15 kg/da (düşük) arasında değişmiştir. Ekim nöbeti sistemleri önemli olup, en yüksek tane verimi 250,29 kg/da ile buğday-mısır ve 236,35 kg/da ile buğday-soya ekim nöbetinden, en düşük ise 201,96 kg/da ile buğday-buğday ekim nöbetinden elde edilmiştir. Ön bitki mercimek üzerine konvansiyonel-sırt ve ekim nöbeti uygulamasında; tane verimi 253,8 kg/da (sırt) ile 261,8 kg/da (konvansiyonel) arasında değişmiştir. Ekim nöbeti sisteminin nihai etkisini ortaya koymak için ikinci yıl sonuçları değerlendirilmiştir. İkinci yılda en yüksek tane verimi konvansiyonel buğday-mısır (424,4 kg/da) ve konvansiyonel buğday- soya (416,1 kg/da), en düşük ise konvansiyonel buğday-buğday (260,6 kg/da) ve sırt buğday-mısır (277,1 kg/da) ekim nöbetlerinden elde edilmiştir. Ön bitkinin buğday olması durumunda 228,93 kg/da, mercimek olması durumunda 261,79 kg/da verim elde edilmiştir. Buğday-buğday ekim nöbeti dışında tüm ekim nöbeti sistemlerinde mercimek en iyi ön bitki etkisi göstermiştir. Soyada ön bitki buğday sonrasında konvansiyonel ve düşük girdi uygulaması tane verimi yönünden önemsiz olup 304,81 kg/da (konvansiyonel) ile 284,62 kg/da (düşük girdi) arasında değişmiştir. İkinci yıl sonunda en yüksek soya verimi düşük girdi buğday-soya (402,14 kg/da ) en düşük verim konvansiyonel mercimek-soya (253,84 kg/da) ekim nöbeti uygulamalarında saptanmıştır. Ön bitki buğdayda ekim nöbetlerinde düşük girdi uygulaması konvansiyonele göre düşük bulunmuştur. Ön bitki mercimek üzerine buğday-soya ekim nöbeti sisteminde tane verimi; sırta ekim uygulamasında 204,6 kg/da, konvansiyonel uygulamada 277,77 kg/da olarak belirlenmiştir. Ön bitki olma durumuna göre; tane verimi ön bitki buğdayda yüksek ön bitki mercimekte düşük bulunmuştur. Ön bitki mercimek üzerine ana ürün ve ikinci ürün buğday-soya analizinde; soyada tane verimi ana üründe yüksek, ikinci üründe düşük bulunmuştur. Mercimek bitkisinde ön bitki buğday sonrasında, tane verimi yönünden konvansiyonel ve düşük girdi uygulamaları etkisi önemsiz olup, verim 158,4 kg/da, (konvansiyonel uygulama) ve 160,5 kg/da (düşük girdi) olarak bulunmuştur. Ekim nöbeti sistemleri incelendiğinde; mercimek–mercimek ekim nöbetinde verim düşük (142,4 kg/da), mercimek–mısır (170,3 kg/da) ve mercimek–soya (165,6 kg/da) ekim nöbeti sistemlerinde ise yüksek bulunmuştur. Mısır bitkisinde ön bitki buğday üzerine konvansiyonel-düşük girdi uygulamasında tane verimi yönünden konvansiyonel ve düşük girdi etkisi önemli olup, konvansiyonel uygulamada 1111,8 kg/da, düşük girdi uygulamasında 871,2 kg/da bulunmuştur. Ön bitki buğdayda ekim nöbeti sisteminde; tane verimi 1070 kg/da ile buğday-mısır ekim nöbetinde yüksek, 912,9 kg/da ile mercimek-mısır ekim nöbetinde düşük bulunmuştur. Ön bitki mercimek üzerine uygulanan buğday-mısır ekim nöbeti sisteminde; tane verimi sırta ekim uygulamasında 1359,8 kg/da, konvansiyonel uygulamada 1234,5 kg/da olmuştur. Tane verimi ön bitki buğdayda ön bitki mercimeğe göre düşük bulunmuştur. Ön bitki mercimek üzerine ana ürün mısır ve ikinci ürün buğday-mısır ekim nöbeti kıyaslandığında; mısır tane verimi ana üründe düşük, ikinci üründe yüksek bulunmuştur. Buğday sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde konvansiyonel, düşük girdi ve sırta ekim yetiştirme sistemlerinde tane verimi benzer bulunmuştur. Sırta ekimde %65 daha az tohum kullanılmış olması ve srta ekimin diğer avantajları göz önüne alındığında konvansiyonel yetiştiriciliğe alternatif olarak tercih edilebilir. Buğdayda ön bitkinin mercimek olma durumunda baklagillerin avantajından dolayı tane verimi ve bazı verim özellikleri yüksek bulunmuştur. Soyada verim ve verim özelliklerinde ana ürün olarak yetiştirmede ikinci ürüne göre yüksek değerler alınmıştır. Soyada ön bitki buğday olması durumunda verim ve verim özelliklerinde ön bitki mercimek olma durumuna göre daha iyi sonuçlar alınmıştır. Mısırda ikinci üründe tane verimi ve bazı verim özellikleri ön bitki mercimekte ön bitki buğdaya kıyasla daha yüksek bulunmuştur. İkinci ürün mısır yetiştiriciliğinde yüksek verim potansiyeline ön bitki mercimekte sırta ekim yetiştiriciliğinde ulaşılmıştır. Mercimeğin yazlık ürünle ekim nöbetinde yetiştirilmesi verim ve verim parametrelerini artırmış ve düşük girdili yetiştiricilikle konvansiyonel arasında bir fark meydana gelmemiştir.

Özet (Çeviri)

This research was conducted in the experimental area of the Dicle University Faculty of Agriculture, Department of Field Crops, during the winter and spring crop growing seasons of 2020-2021 and 2021-2022, under both irrigated and rainfed conditions. The goal of this study was to assess the crop rotation strategies using combinations of conventional, low input, and bed planting farming techniques following wheat and lentil front crops. In the conventional and low-input growing methods in the crop rotation system, after the wheat front crop, lentil and wheat plants were used as the major winter crops, and maize and soybean crops were used as the summer secondary crops. Following the front crop of lentils, a crop rotation system was used in the conventional and bed planting systems, with wheat using as the major winter crops and maize and soybean plants using as the summer secondary crops. In addition, the main crop soybean and maize rotation system was used in the conventional system after the front planting of lentils. The experiment is a two-year fixed field trial conducted on two front plants with four replications according to the divided plots trial design in randomized blocks. Conventional, low-input, bed planting systems were used in the experiment as the main factor, and crop rotation was used as a sub factor. The amount of seeds used is 550 units/m2 in the conventional and low input system and175 units/m2 in the bed planting system in wheat, 300 units/m2 in the conventional and low input system in lentils, 10 units/m2 in maize and 8-10 kg/da in soybean. While fertilizer doses were determined according to the recommended standard doses in conventional cultivation for all plants used in the research, half of these values were used in low input conditions. Plant height, spike length, spikelet number per spike, number of grains per spike, grain weight per spike, spike number, biological yield, grain yield, harvest index, thousand grain weight, flag leaf chlorophyll content (SPAD), plant temperature, normalized vegetation index (NDVI), CM1000, protein content, wet gluten content, starch content, oil content, moisture ratio, number of pods per plant, pod weight per plant, number of rows per cob, number of grains per row were investigated in experiments. In addition, weed number and identifications, as well as the physical and chemical properties of soil samples, were evaluated in the application plots. Wheat grain yield was unaffected by front plant wheat conventional and low input application, with yields ranging from 228.93 kg/da (conventional) to 230.15 kg/ha (low input). The difference between rotation systems is significant. Wheat-maize rotation and wheat-soybean rotation have the highest grain yields at 250.29 kg/da and 236.35 kg/da, respectively. Wheat-wheat sowing has the lowest grain yield at 201.96 kg/da. After the front crop lentils, the grain yield ranged from 253.8 kg/da (bed) to 261.8 kg/ha (conventional) in crop rotation applications in conventional and bed growing systems. The findings of the second year were analyzed to determine the overall impact of the crop rotation systems. The rotations that produced the maximum grain yield in the second year were conventional wheat- maize (424.4 kg/da) and conventional wheat-soybean (416.1 kg/da). The rotations that produced the lowest grain production were conventional wheat-wheat (260.6 kg/da) and bed planting wheat-maize (277.1 kg/da). When wheat was used as the front plant, the yield was calculated to be 228.93 kg/da, but when lentil was used, the yield was calculated to be 261.79 kg/da. Lentil showed the best front crop effect in all rotation systems except wheat-wheat rotation. Conventional and low input application of soybean on front crop of wheat was insignificant in terms of grain yield, and the yield ranged between 304.81 kg/da (conventional) and 284.62 kg/ha (low input). At the end of the second year, the highest and lowest soybean yields were determined, respectively, in low input wheat-soybean (402.14 kg/da), conventional lentil-soybean (253,84 kg/da) rotation applications. Conventional application was found to be higher than low input crop rotations in front crop wheat. Grain yield in wheat-soybean rotation system after front plant lentils; it was determined as 204.56 kg/da in bed planting application and 277.77 kg/da in conventional application. In accordance with the front plant status, the grain yield was higher in the front plant wheat but lower in the front plant lentil. In the analysis of the main crop soybean and second crop soybean after the front plant lentil, the grain yield was found to be high in the main crop and low in the second crop. In lentil, conventional and low input applications on front crop wheat were insignificant in terms of grain yield, and the yield varied between 158.44 kg/da (conventional application) and 160.54 kg/da (low input). The yield was low in the lentil-lentil rotation (142.45 kg/da), high in the lentil-maize (170.34 kg/da) and lentil-soybean (165.67 kg/da) rotation systems. In maize, conventional and low input applications on front plant wheat were important in terms of grain yield, it was found to be high with 1111,82 kg/da in conventional application and low with 871,15 kg/da in low input application. The grain yield in the front crop wheat rotation system was found to be high in the rotation of wheat - maize (1069.99 kg/da) and low in the rotation of lentil - maize (912.99 kg/da). In the wheat-maize rotation system established on the front plant lentils; grain yield was 1359.8 kg/da in bed planting and 1234.5 kg/da in conventional application. It was discovered that front plant wheat produced less grain than front plant lentil. The grain yield in the main crop maize and the second crop wheat-maize rotation after the front plant lentil was found to be less in the main crop and high in the second crop. Grain yield of wheat on conventional, low input and bed planting system was found similarly. Bed planting was more favorable than conventional system because there were 65% less seeds planting and other superiority of bed planting. Due to the benefit of legumes in the case of the front plant being lentil in wheat, grain yield and some yield parameters were found to be high. Soybean yield and yield characteristics were greater in the main crop plantings than in the secondary crop plantings. In the case of soybean front plant wheat, better yield and yield characteristics were attained than in the case of front plant lentil. Grain yield and some yield characteristics of the second crop in maize were higher in front plant lentil than in front plant wheat. The rotation of lentils with second crop increased yield and yield parameters, comparing lentil-lentil rotation. In addition, there was no difference between low-input and conventional system lentils.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    747879

    Farklı kaplama materyallerinin bazı baklagil tohumlarına aşılanmış rhizobium bakterilerinin raf ömrüne etkisi

    The effect of different coating materials on shelf life of rhizobium bacteria inoculated to some legume seeds

    GÜLNİSA CİNFİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UMMAHAN ÇETİN KARACA

  2. Tez No

    654939

    Eco-friendly management of common bacterial blight disease caused by Xanthomonas axonopodis pv. phaseoli on beans

    Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) bakteriyel yanıklık etmeni Xanthomonas axonopodis pv. phaseoli'nin çevre dostu mücadelesi

    TİBEBU BELETE CHANE

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KUBİLAY KURTULUŞ BAŞTAŞ

  3. Tez No

    420560

    Tütün atığı ve at gübresinden vermikompost eldesi

    Vermicomposting of tobacco waste and horse manure

    SEDEF ÖZDEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    ZiraatEge Üniversitesi

    Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NUR OKUR

  4. Tez No

    746063

    Sürdürülebilir tarımda toprak ve su kaynaklarının kullanılması ve korunması: Muğla ili örneği

    Use and protection of soil and water resources in sustainable agriculture: Case of Muğla

    ASLI GÜLEŞEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HACER ÇELİK ATEŞ

  5. Tez No

    859001

    Photinia x fraseri'nin (alev çalısı) çiçek ve yaprak su özütlerinin bazı kültür bitkilerinin tohumlarının çimlenmesi üzerine etkileri

    The effects of flower and leaf water extracts of photinia x fraseri (red robin) on the germination of seeds of some cultivated plants

    GÜLCE BAYHUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    BiyolojiTekirdağ Namık Kemal Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NADİM YILMAZER

Geri Dön