Geri Dön

Algılanan stres ile somatizasyon arasındaki ilişkide bilinçli farkındalık ve yaşantısal kaçınma değişkenlerinin incelenmesi

Investigation of mindfulness and experiential avoidance variables in the relationship between perceived stress and somatization

  1. Tez No: 794252
  2. Yazar: AYBÜKE AKKAYA
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENUR AKTAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 210

Özet

Ruhsal sıkıntının bedensel yansıması olan somatizasyon kişiyi çeşitli alanlarda olumsuz anlamda etkilemektedir. Somatizasyon eğiliminin gelişmesinde en büyük role sahip faktörlerden biri ise bireylerdeki stres algısıdır. Bu ilişki içinde hangi psikolojik faktörlerin arttırıcı ya da azaltıcı etki gösterdiğinin çalışılması somatizasyon eğiliminin daha iyi anlaşılması için kritik görünmektedir. Dolayısıyla bu tez çalışmasında üniversite öğrencilerinde algılanan stres ve somatizasyon ilişkisinde bilinçli farkındalık ve yaşantısal kaçınma değişkenlerinin ve bunların alt boyutlarının biçimlendirici etkisini incelemek amaçlanmıştır. Somatizasyon eğiliminin 20-30 yaş aralığındaki yetişkinlerde daha sık görülmesi sebebiyle çalışma 299 üniversite öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama sürecinde Demografik Bilgi Formu, Algılanan Stres Ölçeği, Somatizasyon Ölçeği, Beş Boyutlu Bilinçli Farkındalık Ölçeği ve Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği kullanılmıştır. Analiz sonuçları algılanan stres ve somatizasyon arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişkinin varlığına işaret etmiştir. Ayrıca, algılanan stresin somatizasyon ile ilişkisinde genel bilinçli farkındalığın ve bu eğilimin içsel deneyimleri tanımlama ve içsel deneyimleri yargılamama alt boyutlarının biçimlendirici etkisi tespit edilmiştir. Bunun yanında algılanan stres ile somatizasyon arasında yaşantısal kaçınma eğiliminin sıkıntıya dayanıklılık alt boyutunun biçimlendirici etkisinin olduğu saptanmıştır. Edinilen bulgular ilgili alanyazın kapsamında yorumlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Somatization, which is the physical reflection of psychological distress, affects the person negatively in various areas. One of the factors that have the greatest role in the development of somatization is the perception of stress. Studying which psychological factors increase or decrease this relationship is considered important for a better understanding of somatization. Thus, in the current thesis study, it was aimed to examine the moderator effects of mindfulness and experiential avoidance and the subdimensions of these variables on the relationship between perceived stress and somatization in university students. The study was conducted with 299 university students, since somatization tendency is more common in young adults between the ages of 20-30. In the data collection process of the study Demographic Information Form, Perceived Stress Scale, Somatization Scale, Five Facet Mindfulness Questionnaire, Multidimensional Experiential Avoidance Questionnaire were used. The analyzes indicated the existence of a positive significant relationship between perceived stress and somatization. Also, a moderator effect of general mindfulness tendency was found on the positive relationship between perceived stress and somatization. In addition to this, it has been observed that the subdimensions of describing and non-judging of inner experience had a moderator effect on the relationship between perceived stress and somatization. Moreover, the distress endurance subdimension of the experiential avoidance scale had a moderator effect between perceived stress and somatization. The findings obtained from the thesis study were evaluated within the framework of the relevant literature.

Benzer Tezler

  1. Mediating role of perseverative cognition on the relationship between perceived stress and somatic symptoms

    Algılanan stres ile somatik semptomlar arasındaki ilişkide tekrarlayıcı bilişlerin aracı rolü

    BUKET KOÇYİĞİT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    PsikolojiBahçeşehir Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BAŞAK TÜRKÜLER AKA

  2. Üstbilişler, nörotisizm, stres ve tekrarlayıcı düşünmenin psikolojik zorlanma üzerindeki rolü: İstanbul Üniversitesi örnekleminde prospektif bir çalışma

    The role of metacognitions, neuroticism, stress, and perseverative thinking on psychological distress: A prospective study in a sample from Istanbul University

    KADİR ÖZDEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Psikolojiİstanbul Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANİFE ÖZLEM SERTEL BERK

  3. Çocukluk çağı travmaları ile somatizasyon arasındaki ilişkide stresle başa çıkma ve algılanan sosyal desteğin aracı rolünün incelenmesi

    Examining the mediating role of coping with stress and perceived social support in the relationship between childhood trauma and somatization

    ÖZGE SENA KOCACIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Psikolojiİstanbul Aydın Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ŞENER

  4. İş stresinin klinik belirtiler üzerindeki etkisinde A-Tipi davranış örüntüsünün ve sağlık inançlarının medyatör etkisi

    The role of Type-A behavior pattern and health beliefs on the effects of job stress on clinical symptoms

    CİHAN ASAROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Psikolojiİstanbul Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HANİFE ÖZLEM BERK

  5. Genç yetişkinlerde psikosomatik belirtilerin karma metodoloji ile incelenmesi

    Examining psychosomatic symptoms in young adults with the mixed methodology

    FATMA EROL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiMarmara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Prof. Dr. AYŞİN SATAN