Erken Tunç Çağı'nda Orta Anadolu'da ölü gömme gelenekleri
Burial traditions in central Anatolia in the Early Bronze Age
- Tez No: 794299
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DERYA YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
Erken Tunç Çağı M.Ö. 3000-2000 yılları arasına tarihlendirilen dönemdir. Tuncun keşfedilip kullanılmaya başlamasıyla, madencilik, sanat, ticaret ve kentleşmede büyük ilerlemeler görülürken, tüm bunların etkisiyle sosyal, siyasi ve kültürel bakımdan da gelişmeler görülmeye başlamıştır. Ölü gömme gelenekleri, toplumların kültürleri hakkında önemli veriler sağlamaktadır. Bu veriler ışığında toplumların, inançları, öteki dünya görüşleri, sosyo-ekonomik durumları, sosyal yapısı, kültürlerle olan ilişkileri ve kronolojik sıralamalar hakkında bilgi edinilmektedir. Orta Anadolu' da konumları açısından, hem yerleşim içi, hem yerleşim dışı mezarlıklar görülürken, bazıların da ise her iki konum birden görülmüştür. Orta Anadolu'nun, türleri basit toprak, küp, çömlek, sandık, taş örgülü yuvarlak ve oda olarak gruplandırılan mezarlarında hocker, nim-hocker, dorsal biçimi gömme görülmektedir. Mezarlara bırakılan eşyalar genel olarak; süs eşyaları, kap kacak, idoller, heykeller, güneş kursları, metal eşyalar, silahlar, mobilya, kıyafet aplikleri ve kurban edilen hayvanlardır. ETÇ' nda özellikle Kızılırmak yayının kuzeyinde metal kap, silah ve aletlerde yoğunluk görülmektedir. Bunun nedeni maden yataklarının bu bölgede olmasıdır. Ölü kültünde en dikkat çekici uygulama, Alaca Höyük mezarları üzerine sığır baş ve bacaklarının konmasıdır. Alaca Höyük mezarlarında ilk kez görülen bu gelenek, son yıllarda Resuloğlu' nda yapılan kazılarda da görülmüş, küp mezarların yanına bırakılmış hayvan kemikleri bulunmuştur. Mezarlarda yapılan antropolojik araştırmalar ise bir toplumun yaşam biçimi hakkında bilgilere ulaşmamızı sağlamaktadır. Mezar ve mezarlıkların tarihlendirilmesi, mezarlara bırakılan mezar eşyalarının, işlev ve dönem özellikleri göz önüne alınarak, diğer mezar eşyalarının karşılaştırılmasıyla, yapıldığı görülmektedir. Bu çalışmada mezarların konumu, türü, gömme biçimi ve buluntularından yola çıkarak Erken Tunç Çağı döneminde Orta Anadolu' da yaşayan Hattilerin ölü gömme gelenekleri, siyasi, sosyo-ekonomik durumları ortaya konmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Early Bronze Age BC. It is the period dated between 3000-2000 BC. With the discovery and use of bronze, great progress has been seen in mining, art, trade and urbanization, and social, political and cultural developments have started to be seen with the effect of all these. Burial customs provide important data about the cultures of societies. In the light of these data, information is obtained about the beliefs, other world views, socio- economic status, social structure, relations with cultures and chronological order of societies. In terms of their location in Central Anatolia, there are both residential and non- residential cemeteries, while in some, both loci are seen. Hocker, nim-hocker, dorsal burials are seen in the tombs of Central Anatolia, which are grouped as simple earth, jars, pots, chests, masonry rounds and chambers. In general, the items left in the graves are ornaments, utensils, idols, statues, sun discs, metal objects, weapons, furniture, appliqués for clothing, and sacrificed animals. In the EBA, metal vessels, weapons and tools are concentrated especially in the north of the Kızılırmak arc. The reason for this is that the mineral deposits are located around this region. The most striking application in the cult of the dead is the placing of cattle heads and legs as in Alaca Höyük tombs. This tradition, which was seen for the first time in Alaca Höyük tombs, was also seen in the excavations carried out in Resuloğlu in recent years, where animal bones left next to pithos tombs were found. Anthropological research in graves provide us with information about the life style of a society. As observed, the dating of the graves and cemeteries is done by comparing the grave goods left in the graves, taking the function and period characteristics into account, and comparing the other grave goods. This study, based on the location, type, burial style and findings of the tombs, is an effort to reveal the burial traditions as well as the political and socio-economic conditions of the Hattians living in Central Anatolia during the Early Bronze Age.
Benzer Tezler
- Erken tunç çağı Güneydoğu Anadolu ve Kuzey Suriye Bölgesi ölü gömme gelenekleri ışığında Oylum Höyük mezarları
Oylum Höyük burials in the light of early bronze age burial customs in Southeastern Anatolia and Northern Syria
HATİCE KÜBRA ENSERT
Doktora
Türkçe
1995
ArkeolojiHacettepe ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN ÖZGEN
- Apollonia ad Rhyndacum Nekropolü kerpiç mezarları
Necropolis of Apollonia ad Rhyndacum Mudbrick Grave
OSMAN ERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiBursa Uludağ ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN
- Orta Tunç Güneydoğu Anadolu ve Kuzey Suriye ölü gömme gelenekleri ışığında Oylum Höyük mezarları
Oylum Hoyuk burrils in the light of the burial customs of The Southeastern Anatolia and Northern Syria during The Middle Bronze Age
ÖZLEM ERDFEM DAĞ
- Anadolu'da Tunç Çağı ölü gömme gelenekleri
Burial customs in the Anatolia in the Bronze Age
GÜLSEREN MUTLU
- Burial customs in west-central anatolian early bronze age: New evidence from Demirci Sarıket (Eskişehir)
Erken Tunç Çağında batı ve orta anadolu'da mezar gelenekleri: Demirci Sarıket'ten (Eskişehir) yeni kanıt
MICHELE MASSA
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
ArkeolojiUniversity of London - University College LondonArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ANDREW BEVAN