Türkiye'de yürütülen erken müdahale ve/veya eğitim programlarının özel gereksinimli çocukların gelişim alanlarına etkisi: Bir sistematik derleme çalışması
The effects of early intervention and/or education programs in Turkey on the developmental areas of children with special needs: A systematic review study
- Tez No: 794841
- Danışmanlar: PROF. DR. SAFİYE SUNAY YILDIRIM DOĞRU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Çalışma Türkiye'de yürütülen erken müdahale ve/veya eğitim programlarının özel gereksinimli çocukların gelişim alanlarına etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaç kapsamında çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden sistematik derleme yöntemi kullanılmış ve elde edilen veriler betimsel olarak analiz edilmiştir. Araştırmanın örneklemini taranan verilerden çalışmaya uygun olduğu belirlenen 44 lisansüstü tez ve 6 makale oluşturmuştur. Çalışmaya dahil edilen çalışmalar, yıl, yöntem ve uygulama alanlarına göre incelenmiştir. Araştırmaya dahil edilen çalışmalarda katılımcı özellikleri; gereksinim grubu, yaş aralığı, hedef katılımcılar, katılımcı sayısı ve cinsiyetleri incelenmiştir. Araştırma kapsamında uygulanan erken müdahale ve/veya eğitim programlarının uygulama bilgileri; amacı, çalışılan beceri alanı, uygulandığı ortam, süre ve etkililik sonuçları incelenmiştir. Araştırmalar incelendiğinde en fazla 2012 ve 2021 yıllarında çalışmalara rastlanıldığı ve son yıllarda çalışmaların arttığı, en çok nicel araştırma deseninin kullanıldığı, en çok otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarla çalışmaların yürütüldüğü, katılımcı çocukların yaş aralığının 0-7 yaş arasında değiştiği, programların çoğunlukla çocuk ile yürütülürken bazı çalışmalarda anne ve çocuğun birlikte hedef katılımcı olarak seçildiği, uygulamalarda en çok sısyal duygusal ve bilişsel beceri alanın gelişimine yönelik becerilere çalışıldığı, en çok kurum merkezli uygulamaların yürütüldüğü saptamıştır. Araştırma kapsamında dahil edilen çalışmaların anahtar kelimeleri incelendiğinde en çok“erken müdahale”nin kullanıldığı ve çalışmaların neredeyse sosyal geçerlik çalışmasının yapıldığı tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda erken çocukluk dönemi erken müdahale ve/veya eğitim programlarının çocukların bilişsel, sosyal-duygusal, psikomotor, dil-iletişim, özbakım gelişim alanlarını desteklediği, erken çocukluk döneminde sistemli bir şekilde uygulanan müdahale ve/veya eğitim programlarının çocukların gelişimlerine katkı sağladığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The study was conducted to examine the effects of early intervention and/or education programs carried out in Turkey on the developmental areas of children with special needs. For this purpose, systematic compilation method, one of the qualitative research methods, was used in the study and the obtained data were analyzed descriptively. The sample of the study consisted of 44 postgraduate theses and 6 articles, which were determined to be suitable for the study from the scanned data. The studies included in the study were examined according to year, method and application areas. Participant characteristics in the studies included in the research; need group, age range, target participants, number of participants and genders were examined. Application information of the early intervention and/or education programs implemented within the scope of the research; purpose, skill area studied, environment in which it was applied, duration and effectiveness results were examined. When the studies are examined, it is seen that the studies are mostly seen in 2012 and 2021, the studies have increased in recent years, the most quantitative research design is used, the studies are mostly carried out with children with autism spectrum disorder, the age range of the participating children varies between 0-7 years, while the programs are mostly carried out with children, some studies are conducted with children. In the studies, it was determined that the mother and the child were chosen together as the target participant, the skills for the development of the social, emotional and cognitive skills area were mostly studied in the practices, and the most institution-centered practices were carried out. When the keywords of the studies included in the research were examined, it was determined that“early intervention”was used the most and the studies were almost socially validated. As a result of the research, it has been determined that early childhood intervention and/or education programs support children's cognitive, social-emotional, psychomotor, language-communication, self-care development areas, and intervention and/or education programs applied systematically in early childhood contribute to the development of children.
Benzer Tezler
- Dijital detoksa katılan bireylerin iyilik hali ile rekreasyon aktivitelerine katılımı üzerine bir inceleme
An investigation on the well-being of individuals participating in digital detox and their engagement in recreational activities
GÜLŞAH DALKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
TurizmAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiRekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMAL ERSİN SİLİK
- Gıda sektöründe stratejik iletişim yönetimi olarak konu yönetimi ve uygulamaları
Issues management in the food industry as a strategic communication management
MELTEM GÖKMEN TOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEREM RIZVANOĞLU
- Evaluating the temporal consistency of SAR and optical vegetation indices for cotton monitoring using sentinel-1 and sentinel-2
Sentinel-1 ve sentinel-2 kullanılarak pamuk takibinde SAR ve optik vejetasyon indislerinin zamansal tutarlılığının değerlendirilmesi
ALP EREN FURKAN DEMİRCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE FİLİZ SUNAR
- Recommanding new products with high sales potential in fashion retail: A machine learning approach
Moda perakendesinde yüksek satış potansiyeline sahip yeni ürünlerin önerilmesi: Bir makine öğrenimi yaklaşımı
ENES TEZCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜL HALİM ZAİM