Hamâmîzâde İhsân Bey'in Hamsinâme'si (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Hamâmîzâde İhsân Bey's Hamsinâme (Concordance and functional glossary)
- Tez No: 795980
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SAVAŞKAN CEM BAHADIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Hamâmîzâde İhsân, Hamsinâme, Bağlamlı Dizin, İşlevsel Sözlük, TEBDİZ, Hamâmîzâde İhsân, Hamsinâme, Contextual Index, Functional Glossary, TEBDİZ
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1924
Özet
Klasik Türk edebiyatının son dönem şairlerinden Hamâmîzâde İhsân Bey, Türk edebiyatına çok sayıda eser kazandırmıştır. Ancak İhsân Bey ve eserleri üzerine az sayıda çalışma yapılmıştır. İhsân Bey'in, kendi ifadesiyle,“mizahî ve ciddî”eseri, Hamsinâme üzerine kapsamlı bir çalışma yapılmamıştır. Çalışmanın konusu, Hamâmîzâde Mehmed İhsân Bey'in Hamsinâme adlı eserinin bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğünün hazırlanması üzerinedir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Hamâmîzâde İhsan Bey'in hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve Hamsinâme'nin muhtevasından bahsedilmiştir. İkinci bölümde Hamsinâme'nin transkripsiyonlu metni sunulmuştur. Üçüncü bölümde ise çalışmanın asıl maksadı olan Hamsinâme'nin bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğüne yer verilmiştir. Çalışma, TEBDİZ projesi kapsamında ele alınmıştır. Transkripsiyonlu metni hazırlanan eser Gentium Plus fontunda TEBDİZ sistemine yüklenmiştir. Kelimeler; kalıp ifadeler, atasözleri, deyimler, dua, ayet, hadis, argo ifadeleri olarak işaretlenmiştir. Bilgisayar ortamında her bir kelime ayrı ayrı anlamlandırılmıştır. Ardından kelimeler alfabetik olarak sıralanmıştır. Çalışmanın amacı, son yıllarda artan bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük çalışmaları doğrultusunda metindeki kelimelerin bağlamdaki anlamını tespit etmektir. Bu tespitlerle birlikte sözcüklerin çeşitli kullanımlarına erişmek söz konusudur. Bunun yanında yazarın kelime seçimindeki tercihine, yazarın kelimelere yüklediği anlamlara ve kelimeleri kullanma sıklığına bu alanda yapılan çalışmalarla erişilebilmektedir. Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük çalışmalarıyla birlikte tarihsel sözlük çalışmalarına da katkı sağlamak amaçlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
Hamâmîzade İhsan Bey, one of the late poets of classical Turkish literature, has brought many works to Turkish literature. However, limited number of studies have been done on İhsân Bey and his works. There has not been a comprehensive study on Hamsinâme, which is the“humorous and serious”work of İhsân Bey, in his own words. The subject of the study is the preparation of the contextual index and functional glossary of Hamâmîzâde Mehmed İhsân Bey's work named Hamsinâme. The study consists of three parts. In the first part, the life, literary personality and works of Hamâmîzâde İhsân Bey and the content of Hamsinâme is mentioned. In the second part, the transcripted text of Hamsinâme is presented. In the third part, the contextual index and functional glossary of Hamsinâme, which is the main purpose of the study, is given. The study was handled within the scope of the TEBDİZ project. The work, whose transcription text was prepared, was uploaded to the TEBDİZ system in Gentium Plus font. Words are marked as pattern phrases, proverbs, idioms, prayer, verse, hadith, slang phrases. In the computer environment, each word is interpreted separately. Then the words are sorted alphabetically. The aim of the study is to determine the contextual meaning of the words in the text in line with the increasing contextual index and functional glossary studies in recent years. With these determinations, it is possible to reach various uses of words. In addition, the author's preference in word selection, the meanings attributes to the words by the author and the frequency of using the words can be accessed through studies in this field. It is aimed to contribute to historical dictionary studies together with contextual index and functional glossary studies.
Benzer Tezler
- Hamâmîzâde Mehmet İhsan Bey Divanı Sözlüğü (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Glossary of Hamamizade Mehmet İhsan's Divan [Concordance and functional glossary]
ASİYE ŞEYDA ÖZSERDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıGiresun ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAMZA KOÇ
- Türk dili ve edebiyatı öğretim programları ile ders kitaplarının içerik analizi (1920-1938)
Content analysis of Turkish language and literature curriculums and textbooks (1920-1938)
FERHAT KAYACAN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KURT
- Hamâmî-zâde Mehmed İhsân Divânı'nın tahlili
Analysis of the Hamâmî-zâde Mehmed İhsân Divân
CANAN KARAKOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAGEHAN UÇAN EKE
- Bir alimin gözünden modern astronomi: Hayâtîzâde'nin Efkâru'l-Ceberût adlı eseri
Modern astronomy through the eyes of a scholar
ORHAN GÜNEŞ
Doktora
Türkçe
2021
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Medeniyet ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN FAZLIOĞLU
- Ulvi Cemal Erkin'in, ninni, emprovizasyon ve Zeybek Türküsü adlı eserlerinin eğitim müziğinde kullanılabilirliği açısından incelenmesi
The analysis of lullaby, improvisation and Zeybek air by Ulvi Cemal Erkin in terms of their functionality in educational music
AYSUN POLAT GÖKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHaliç ÜniversitesiTürk Musikisi Ana Bilim Dalı
PROF. SAİM AKÇIL