Laktat klirensinin acil servise başvuran toplum kökenli pnömoni hastalarında mortalite öngörülmesindeki değeri
The value of lactate clearance in the prediction of mortality in community-acquired pneumonia patients admitted to the emergencydepartment
- Tez No: 796451
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALP ŞENER
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Acil Tıp, Emergency Medicine
- Anahtar Kelimeler: Kan gazı, laktat, laktat klirensi, mortalite, prognoz, toplum kökenli pnömoni, Blood gas, community-acquired pneumonia, lactate, lactate clearance, mortality, prognosis
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Acil Tıp Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tıp Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Giriş ve Amaç: Oksijen iletimi ve tüketimi arasındaki dengesizlik düzeltilmezse, telafi edici yanıt tükenir ve oksijen ihtiyacı global doku hipoksisi, anaerobik metabolizma ve laktat üretimi ile sonuçlanır. Çok sayıda çalışma, dolaşım şokunda global doku hipoksisinin tanısal, terapötik ve prognostik bir belirteci olarak laktat kullanımını ortaya koymuştur. Bu doğrultuda, literatürde sepsis kliniğinde laktat klirensinin prognostik önemi ortaya koyulmuştur. Benzer şekilde bu çalışmada acil servise başvuran toplum kökenli pnömoni hastalarında mortaliteyi öngörmede laktat klirensinin prognostik değerini araştırmak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu prospektif, gözlemsel, kesitsel çalışma 7 Şubat 2019-7 Şubat 2020 tarihleri arasında Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Acil Servisine başvuran, yaşları 18'den büyük olup gebe olmayan ve toplum kökenli pnömoni olduğu doğrulanan hastalar üzerinde yapılmıştır. Kan örnekleri hasta başvurusundan sıfırıncı saat ve altıncı saatte venöz kan gazı veya arteryel kan gazı olarak (sıfırıncı saat ve altıncı saat aynı olmak üzere) iki kez alınmıştır. Bu iki değer (başvuru ve altıncı saat değeri) kullanılarak laktat klirensi hesaplanmıştır. Bu hesaplama için '(laktat başvuru değeri-laktat altıncı saat değeri) x100 / laktat başvuru değeri' formülü kullanılmıştır. Laktat klirensi ve diğer biyokimyasal parametreler pnömoni risk skorları ile karşılaştırılmış, istatiksel olarak analiz edilmiştir. 28 günlük mortalite primer sonlanım olarak ve ayrıca taburculuk, servis yatışı ve yoğun bakım yatışı sekonder sonlanım olarak analiz edilmiştir. Bulgular: Çalışmamıza dahil edilen 202 hastanın yaş ortalaması 73±15'dir. Hastaların 16,8%' inin servise yatışı, 73,8%' inin ise yoğun bakım ünitesine yatışı yapılmıştır. Hastaların 46%' sı hastanede ex olmuştur. Hastaların 28 günlük mortalite oranı 41,6%'dır. 28 günlük mortalite durumuna göre hastaların başvuru anı ve altıncı saatteki kan gazı parametreleri değişimi karşılaştırıldığında, ölen hastalarda altıncı saat laktat ortanca değerlerinin başvuru anına göre önemli düzeyde arttığı bulunmuştur. 28 günlük mortaliteye göre laktat klirensi karşılaştırıldığında, laktat klirensinin mortal hastalarda istatistiksel olarak önemli düzeyde daha düşük olduğu bulunmuştur. PSI skoru ve laktat klirensi arasında çok zayıf bir ilişki olduğu bulunmuştur. CURB-65 ve PSI skorlama sistemlerine göre yüksek risk grubundaki kişilerin laktat klirensinin, orta risk grubundakilerden önemli düzeyde düşük olduğu bulunmuştur. Mortalite tahmini için oluşturulan lojistik regresyon analizinde“yaş, malignite varlığı, şok indeksi, GKS, BUN ve laktat klirensi”değişkenlerinin mortalite öngörüsü için bağımsız belirteçler olduğu görülmüştür. Laktat klirensindeki her bir birimlik artış mortaliteyi 0,99 kat etkilemektedir. Laktat klirensinin mortalite için tanısal olduğu (AUC=0,907) ve çok iyi bir tanı testi olduğu bulunmuştur. Çalışmamızın sonuçlarına göre laktat klirensi için optimum cut-off değeri -2,01 olarak bulunmuştur. Bu değer için sensitivite 92,9% , spesifite 91,5% , PPD 88,6% , NPD 94,74% , doğruluk oranı 92,1% 'dir. Sonuç: Daha önceki çalışmalarda ortaya koyulduğu gibi bu çalışmada da laktat klirensinin sepsiste önemli bir yeri olduğu anlaşılmaktadır. Burada toplum kökenli pnömoni hastaları özelinde ortaya koyulan sonuçlara göre, laktat klirensinin toplum kökenli pnömonide mortalite öngörmede kullanılabileceği anlaşılmaktadır. Ancak bu çalışmanın sadece orta ve yüksek riskli hastaları kapsadığı bilinerek genelleme buna göre yapılmalıdır.
Özet (Çeviri)
Objective: If the imbalance between oxygen delivery and consumption is not corrected, the compensatory response is exhausted and oxygen demand results in global tissue hypoxia, anaerobic metabolism and lactate production. Numerous studies have demonstrated the use of lactate as a diagnostic, therapeutic and prognostic marker of global tissue hypoxia in circulatory shock. Accordingly, the prognostic importance of lactate clearance in sepsis clinic has been demonstrated in the literature. Similarly, in this study, we aimed to investigate the prognostic value of lactate clearance in predicting mortality in community-acquired pneumonia patients admitted to the emergency department. Method: This prospective, observational, cross-sectional study was conducted between 7 February 2019-7 February 2020 on non-pregnant patients aged ≥18 years who were admitted to the Emergency Department of Ankara Bilkent City Hospital and confirmed to have community-acquired pneumonia. Blood samples were taken twice as venous blood gas or arterial blood gas (admission and sixth hour being the same) at 0. hour and 6. hour after patient presentation. Lactate clearance was calculated using these two values (admission and sixth hour value). For this calculation, the formula“(Lactate reference value-Lactate sixth hour value) x100 / Lactate reference value”was used. Lactate clearance and other biochemical parameters were compared with pneumonia risk scores and analysed statistically. 28-day mortality was analysed as the primary outcome and discharge, ward stay and intensive care unit stay were analysed as secondary outcomes. Results: The mean age of the 202 patients included in our study was 73±15 years. 16.8% of the patients were hospitalised in the ward and 73.8% were hospitalised in the intensive care unit. 46% of the patients died in the hospital. The 28-day mortality rate was 41.6%. According to 28-day mortality status, when the changes in the admission and sixth hour blood gas parameters of the patients were compared, it was found that the sixth hour lactate median values of the deceased patients increased significantly compared to the admission. According to 28-day mortality, when lactate clearance was compared, it was found to be statistically significantly lower in mortal patients. It was found that there was a very weak relationship between PSI score and lactate clearance. According to CURB-65 and PSI scoring systems, lactate clearance in the high-risk group was found to be significantly lower than in the intermediate risk group. In the logistic regression analysis for mortality prediction,“age, presence of malignancy, shock index, GCS, BUN and lactate clearance”variables were found to be independent predictors of mortality. Each 1 unit increase in lactate clearance affects mortality 0.99 times. Lactate clearance was found to be a very good diagnostic test for mortality (AUC=0.907). According to the results of our study, the optimum cut-off value for lactate clearance was found to be -2,01. For this value, sensitivity was 92.9%, specificity 91.5%, PPV 88.6%, NPV 94.74%, and accuracy 92.1%. Conclusion: It is understood that lactate clearance has an important role in sepsis as demonstrated in previous studies. According to the results presented here in community-acquired pneumonia patients, lactate clearance can be used to predict mortality in community-acquired pneumonia. However, it should be noted that this study only included medium and high-risk patients and generalisation should be made accordingly.
Benzer Tezler
- Acil servise kronik obstrüktif akciğer hastalığı akut alevlenmesi ile başvuran hastalarda laktat klirensi ile prognoz arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between lactat clearance and prognosis in patients who applied with acute exacerbation of chronic obstructive lung disease in the emergency service
OKYANUS NECDET AYKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Göğüs HastalıklarıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CANAN AKMAN
- Acil servise başvuran sepsis hastalarında laktat ve laktat klirensinin mortaliteye etkisi
Mortality effect of lactatic and lactatic clinic in sepsis applications in emergency service
DUHA TUBA ŞEYHOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
İlk ve Acil Yardımİstanbul ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM İKİZCELİ
- Acil servise başvuran sepsis tanısı almış hastalarda rox indeksi ile laktat klirensinin mortalite ile ilişkisi
Rox index and lactate clearance in sepsis patients in emergency department and its relationship with mortality
ESRA METEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Acil Tıpİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AFŞIN İPEKCİ
- Acil servise KOAH akut alevlenmeyle başvuran hastalarda yatış kararının verilmesinde laktat klirensinin değerliliği
The value of lactate clearance in admission decision of patients with acute exacerbation of copd
UĞUR DURMUŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Sağlık EğitimiKocaeli ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURETTİN ÖZGÜR DOĞAN
- Acil servise başvuran COVID-19 bağlı pnömonili hastalarda laktat klirensinin 28 günlük mortalite ile ilişkisi
The association between lactate clearance in COVID-19 related pneumonia patients with 28-DAY mortality rate admitted to the emergency department
TALAT CEM ÖZDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Acil TıpAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERVAN GÖKHAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH ÇAMCI