Açık bankacılık uygulamaları, potansiyel etkileri ve denetim modeli önerisi
Open banking practices, their potential impacts and audit model proposal
- Tez No: 796853
- Danışmanlar: PROF. DR. İDİL KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bankacılık, Hukuk, İşletme, Banking, Law, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
2016 yılında Avrupa Komisyonu tarafından 'Ödeme Hizmetleri Direktifi 2 (PSD2)' adlı düzenlemenin yayınlanması ve aynı yılda İngiltere'de Rekabet ve Piyasalar Otoritesi (Competition and Markets Authority - CMA) adlı kurumun Bankacılık sektöründeki yeniliklerin artırılması ve büyümenin teşvik edilmesi amacıyla ülkedeki en büyük 9 bankanın açık bankacılık uygulamalarına geçmelerini ve Açık Bankacılık Uygulama Kurumu (Open Banking Implementation Entity - OBIE) isimli yapıyı kurmalarını zorunlu kılmaları sonucunda, Avrupa Birliği'nde ve İngiltere'de açık bankacılık kavramı önem kazanmıştır. Açık bankacılık ile sadece bankalar değil, bankaların API (Application Programming Interface) aracılığıyla müşteri verilerini paylaştığı üçüncü parti kuruluşlar da oyuna dâhil olmuştur. Başlangıçta bankalar tarafından olumlu karşılanmasa da bankalar ve üçüncü taraf“Fintech”kuruluşlarının işbirliğinin ne kadar önemli olduğu zamanla anlaşılmıştır. Açık bankacılık sistemi temelde büyük ölçekli bankalardaki tekelin kırılarak küçük ölçekli bankalar ile“Fintech”kuruluşlarının da sistemde söz sahibi olmasını, rekabetin artmasını ve finansal inovasyon ve çeşitliliğin artmasını amaçlamaktadır. Büyük ölçekli bankalar sahip oldukları devasa müşteri hacmi ile müşterilerin finansal bilgilerinin de dâhil olduğu çok büyük veri havuzlarına sahiptirler. Açık bankacılık sistemi ile birlikte müşteri bilgilerinin müşterilere ait olduğu, müşterilerin güvenli protokoller vasıtasıyla izin vermesiyle birlikte bilgilerinin diğer finansal kuruluşlara da verilebilmesinin önü açılmıştır. Müşteri bilgileri artık bankaların tekelinden çıkarılarak müşteriler izin verdiği sürece lisanslanmış bütün kuruluşlarla paylaşılabilecektir. Bilginin ve bilgiyi kullanmanın hayati öneme sahip olduğu günümüzde,“Fintech”kuruluşları yeni kurulmalarına rağmen bankaların onlarca yıllık verilerine erişme imkânına sahip olacaktır. Daha çok“start-up”niteliğinde kurulmuş olan“Fintech”şirketleri yenilik, yaratıcılık ve hızlı hareket edip karar verme özelliklerine sahip kuruluşlar oldukları düşünülürse sahip olacakları müşteri verilerini çok daha efektif ve günümüz gerekliliklerine uygun olarak kullanabilecekleri düşünülmektedir. Açık bankacılık temelde Hesap Bilgileri Hizmet Sağlayıcıları (Account Information Service Providers - AISP) ve Ödeme Başlatma Hizmet Sağlayıcıları (Payment Initiation Service Providers - PISP) olmak üzere iki hizmet üzerine kurulmuştur. AISP ile müşterilerin bankalardaki bütün bilgilerinin tek bir platformdan görüntülenmesi ve yönetilmesi, PISP ile müşterilerin bankalardaki bütün hesaplarının tek bir kanaldan yönetilip ödemelerin gerçekleştirilmesi mümkündür. Öte yandan açık bankacılık ekosistemi içerisinde, hizmet olarak bankacılık (Banking As A Service – BAAS) ile platform olarak bankacılık (Banking As A Platform – BAAP) kavramları da yer almaktadır. BAAS iş modeli, bankacılığın sadece bir hizmet olarak alınması, diğer platformlardan, uygulamalardan veya internet sitelerinden bankacılık hizmetinin görünürde banka ile hiç iletişime geçilmeden bankacılık sisteminin kullanılabilmesi prensibine dayanmaktadır. Böylece bankalar da dağıtım kanalı olarak hiç ulaşamadığı noktalara bankacılık hizmetlerini götürebilmesi sağlanabilmektedir. BAAP iş modeli ise bankacılık uygulamalarının bankacılık ürün ve hizmetlerinin yanında diğer ihtiyaçları da karşılayacak şekilde dizayn edilmesi, farklı ürün ve hizmetlerin satışının sağlanması, müşteri ihtiyaçlarının bütüncül çözümüne yönelik olarak banka uygulaması ile her türlü ihtiyacın karşılanabilmesi prensibine dayanmaktadır. Böylece bankalar daha önce hiç sunmadıkları ürün ve hizmetleri kendi platformlarından sunabilme imkân ve olanağını elde edebilecektir. Bu çalışmada, açık bankacılığın dünyada ve ülkemizdeki yasal düzenleme geçmişi, açık bankacılık kavramının ülkemizdeki geleceği, potansiyeli, müşteri ve bankalar açısından getireceği yenilikler, açık bankacılığa yönelik diğer ülkelerdeki uygulamalar ve açık bankacılığın ülkemizde geliştirilmesi adına atılması gereken adımlara ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. Mevcut durumda Türkiye'de sektörel düzeyde yapılan düzenleme ve denetleme kurumu belirlenmesinin günümüz gerekliliklerini karşılamadığı, açık bankacılık gibi birçok uzmanlık alanını ve sektörü ilgilendiren bir ekosisteme yönelik düzenleyici ve denetleyici otoritenin tesis edilmesi gerektiği, bunun gerçekleştirilmesi için nelerin engel olduğu, nelerin yapılması gerektiği, neden yapılması gerektiği gibi sorulara cevaplar aranmıştır. Çalışmada, öncelikle açık bankacılık ile ilgili kavramsal terimler izah edilmiş, daha sonra açık bankacılığın gelişmesinde rol oynayan hukuki ve sosyal gelişmelere detaylı olarak yer verilmiştir. Açık bankacılığın Nijerya, ABD, Kanada, Singapur, Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık'taki düzenlemeleri incelenmiş, son olarak ülkemizdeki açık bankacılık uygulamalarındaki durum belirtilerek yurt dışı ile kıyaslamalar yapılmış, açık bankacılığın ülkemizde geliştirilmesi adına ne gibi adımlar atılması gerektiği izah edilmiş ve açık bankacılığa ilişkin yurtdışındaki bir uygulamadan yararlanarak denetim modeli önerisinde bulunulmuştur. İncelenen ülkeler arasında Birleşik Krallık'ın açık bankacılık regülasyon sisteminin Türkiye için en iyi örnek olduğu değerlendirilmiştir. Tez kapsamında, Birleşik Krallık'taki açık bankacılık sistemi incelendiğinde açık bankacılığın zorunluluk olarak, tekelleşmenin önüne geçilip rekabetin artması, bankacılık sisteminde sadece büyük ölçekli bankaların değil, aynı zamanda küçük ölçekli bankalar,“Fintech”kuruluşları ve hatta son kullanıcıların dâhi söz sahibi olması gerektiği CMA'nın 2016 tarihli“Perakende Bankacılık Piyasa Araştırması Final Raporu”ile belirtilmiştir. Daha sonra söz konusu raporun talimatlandırılmış olarak karşımıza çıktığını görmekteyiz. CMA'nın 2017 tarihli“Perakende Bankacılık Piyasa İncelemesi Emirleri”ile açık bankacılık sisteminin gereklilikleri, kurulması gereken kuruluşlar, veri paylaşımı ve sistemin nasıl işleyeceği hakkında detaylı talimatlara yer verilmiştir. Ancak CMA Emri'nin en önemli hususlardan biri olarak OBIE'nin kurulması ve CMA gözetiminde ve Birleşik Krallık'ın 9 büyük bankası tarafından fonlanacağına ilişkin hususlar görülmektedir. CMA'nın 24.03.2022 tarihli“CMA'nın Açık Bankacılık Çarelerinin Gelecekteki Gözetimi”raporu yayımlanmış olup 2017 tarihli emirlerde açık bankacılık ekosisteminin gelişmesine ve olgunlaşmasına kadarki sürecin geçici bir süreç olduğu, açık bankacılığın Birleşik Krallık'ta yavaş yavaş olgunlaştığı ve artık kalıcı ve uzun vadeli bir mevzuatın, düzenleyici ve denetleyici kuruluşun kurulması gerektiği belirtilmiştir. Nitekim 2018 yılında kurulan OBIE geçici nitelikli bir kurum olarak tesis edilmiştir. Bahis konusu 2022 tarihli rapordan sonra üyelerinin Birleşik Krallık Hazinesi, CMA, FCA, PSR olduğu Ortak Düzenleyici Gözetim Komitesi (Joint Regulatory Oversight Committee - JROC) tarafından 17.04.2023 tarihinde“Birleşik Krallık'ta Açık Bankacılığın Bir Sonraki Aşaması İçin Öneriler”isimli mutabakat metni yayımlanmıştır. Söz konusu dokümanda OBIE sonrası kurulacak düzenleyici ve denetleyici otoritenin sahip olması gereken özelliklere, benimseyeceği ilkelere, açık bankacılık sisteminin geleceğine ilişkin vizyona, gelecek yol haritasına, JROC'un rolü ve önceliklerine, paydaşların çıkarlarının korunmasına yönelik yapılması gerekenlere ilişkin bilgiler verilmiştir. Söz konusu dokümanda ayrıca 2024 yılının ikinci çeyreği itibarıyla yol haritasının tamamlanmasının ön görüldüğü belirtilmiştir. Birleşik Krallık'taki açık bankacılığa ilişkin incelemeler sonrasında Türkiye'de söz konusu modelin uygulanabilirliği irdelenmiştir. Bu kapsamda Türkiye'ye ilişkin mevcut risk değerlendirmesi; veri güvenliği, beşeri ve teknolojik altyapı ve kapsam perspektifinde yapılmıştır. Tez kapsamında açık bankacılık ekosistemine yönelik ileri sürülen denetim modelinin, önündeki engelleri; Türkiye'deki kamu kurumlarının teşkilat yapısı, var olan düzenleyici ve denetleyici kuruluşların yönetim ve atama usulleri perspektifinde incelenmiş olup önerilen denetim yapısına aykırılık teşkil eden hususlar belirtilmiştir. Çalışma çerçevesinde ileri sürülen denetim modelinin neden ileri sürüldüğü, böyle bir sisteme ihtiyacın olup olmadığı, Birleşik Krallık'taki yapının Türkiye'de uygulanabilirliği, muadil kuruluşların bulunup bulunmadığı, modelin gerçekleştirilmesinin önündeki engellerin neler olduğu ve hangi adımların atılmasının önerildiği belirtilmiştir. Bu çalışmanın temel amacı hazır olalım veya olmayalım bankacılık ve finans sektöründe yıkıcı etki yapması beklenen açık bankacılık uygulamalarının sektöre ve diğer sektörlere etkilerine ilişkin açıklama yapıp ortaya çıkabilecek problemlere karşı neler yapılabileceğine ilişkin önerilerde bulunmaktır.
Özet (Çeviri)
In 2016, the 'Payment Services Directive 2 (PSD2)' was published by the European Commission and in the same year, the Competition and Markets Authority (CMA) in the UK was one of the 9 largest companies in the country in order to increase innovations in the banking sector and encourage growth. The concept of open banking has gained importance in the European Union and the UK as a result of the banks' obligation to switch to open banking applications and to establish the Open Banking Implementation Entity (OBIE). With open banking, not only banks, but also third-party organizations that banks share customer data through API (Application Programming Interface) have been included in the game. Although it was not welcomed by the banks at the beginning, it has been understood over time how important the cooperation of banks and third-party“Fintech”institutions is. The open banking system basically aims to break the monopoly of large-scale banks and to enable small-scale banks and“Fintech”institutions to have a say in the system, increase competition and increase financial innovation and diversity. Large-scale banks have huge customer volume and huge data pools, including financial information of customers. With the open banking system, customer information belongs to customers, and customers can give their information to other financial institutions, as they allow them through secure protocols. Customer information will now be taken out of the monopoly of banks and shared with all licensed organizations as long as customers allow. In today's world, where knowledge and the use of knowledge are of vital importance,“Fintech”institutions will have the opportunity to access the decades-old data of banks, even though they are newly established. Considering that“Fintech”companies, which were established mostly as“start-ups”, are organizations with innovation, creativity and decision-making features, it is thought that they will be able to use the customer data they will have much more effectively and in accordance with today's requirements. Open banking is basically built on two services: Account Information Service Providers (AISP) and Payment Initiation Service Providers (PISP). With AISP, it is possible to view and manage all information of customers in banks from a single platform, and with PISP, it is possible to manage all accounts of customers in banks and make payments through a single channel. On the other hand, the concepts of banking as a service (BAAS) and banking as a platform (BAAP) are also included in the open banking ecosystem. The BAAS business model is based on the principle that banking is only a service, and that banking services from other platforms, applications or websites can be used without any apparent communication with the bank. Thus, banks can also take their banking services to points they could never reach as a distribution channel. The BAAP business model, on the other hand, is based on the principle of designing banking applications to meet other needs as well as banking products and services, ensuring the sale of different products and services, and meeting all kinds of needs with a bank application for a holistic solution of customer needs. Thus, banks will have the opportunity and opportunity to offer products and services that they have never offered before, on their own platforms. In this study, explanations about the legal regulation history of open banking in the world and in our country, the future and potential of the open banking concept in our country, the innovations it will bring in terms of customers and banks, the applications of open banking in other countries and the steps to be taken for the development of open banking in our country are given. In the current situation, the determination of the regulatory and supervisory institution at the sectoral level in Turkey does not meet today's requirements, a regulatory and supervisory authority should be established for an ecosystem that concerns many areas of expertise and the sector, such as open banking, what hinders this, what should be done, why should it be done. Answers to questions were sought as needed. In the study, first of all, the conceptual terms related to open banking are explained, then the legal and social developments that play a role in the development of open banking are given in detail. The regulations of open banking in Nigeria, the USA, Canada, Singapore, the European Union and the United Kingdom were examined, and finally, the situation in open banking practices in our country was stated, comparisons were made with abroad, what steps should be taken to develop open banking in our country, and open banking practices were discussed. An audit model has been proposed by making use of an application abroad. Among the countries examined, the UK's open banking regulation system is considered to be the best example for Turkey. Within the scope of the thesis, when the open banking system in the UK is examined, open banking is a necessity, monopolization is prevented and competition is increased, not only large-scale banks but also small-scale banks,“Fintech”institutions and even end users should have a say in the banking system. 's“Retail Banking Market Research Final Report”dated 2016. Then we see that the report in question appears as an instructed. The CMA's 2017“Retail Banking Market Review Orders”provide detailed instructions on the requirements of the open banking system, the institutions to be established, data sharing and how the system will work. However, one of the most important issues of the CMA Order is the establishment of OBIE and that it will be funded by the 9 largest banks of the United Kingdom under the supervision of CMA. CMA's report“Future Oversight of CMA's Open Banking Remedies”dated 24.03.2022 has been published and in the orders of 2017, the process until the development and maturation of the open banking ecosystem is a temporary process, open banking has gradually matured in the UK and is now permanent and long-term. It was stated that a long-term legislation, regulatory and supervisory institution should be established. As a matter of fact, OBIE was established in 2018 as a temporary institution. After the aforementioned report dated 2022, the memorandum of understanding titled“Recommendations for the Next Stage of Open Banking in the UK”on 17.04.2023 by the Joint Regulatory Oversight Committee (JROC), whose members are the UK Treasury, CMA, FCA, PSR has been published. In the said document, information about the features that the regulatory and supervisory authority to be established after OBIE should have, the principles it will adopt, the vision for the future of the open banking system, the future roadmap, the role and priorities of the JROC, and what needs to be done to protect the interests of the stakeholders are given. It is also stated in the said document that the road map is foreseen to be completed by the second quarter of 2024. After the examinations on open banking in the United Kingdom, the applicability of the said model in Turkey was examined. In this context, the current risk assessment regarding Turkey; data security, human and technological infrastructure and scope perspective. The obstacles in front of the supervision model put forward for the open banking ecosystem within the scope of the thesis; The organizational structure of public institutions in Turkey has been examined in the perspective of the management and appointment procedures of the existing regulatory and supervisory institutions, and the issues that are contrary to the proposed audit structure have been specified. It is stated why the audit model put forward within the framework of the study is put forward, whether there is a need for such a system, the applicability of the structure in the United Kingdom in Turkey, whether there are equivalent institutions, what are the obstacles to the realization of the model and what steps are recommended to be taken. The main purpose of this study is to explain the effects of open banking applications, which are expected to have a devastating effect in the banking and finance sector, on the sector and other sectors, and make suggestions about what can be done against the problems that may arise.
Benzer Tezler
- Gelişmekte olan ülkelerin dış borç sorunu ve Türkiye'nin dış borçları
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA KARAGÖZ
- The effects of strategic management practices on organizational performance in banking industry in Palestine
Filistin'de bankacılık sektöründe stratejik yönetim uygulamalarının örgütsel performansa etkileri
SHAAS S. A. ZIDAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İşletmeİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CİHAN TINAZTEPE
- Bireysel girişimlerin hayat sigortası modeli ile finanse edilmesi
Financing of the individual enterprises through life insurance model
HAKKI KARABULUT
- Türk Cumhuriyetleri'nin ekonomik dönüşüm süreci ve bu süreçte uygulanan iktisat politikaları
The Process of economic transformation in Turkish republics and the economic policies
MEHMET DİKKAYA
