Özel gereksinime ihtiyacı olan çocuklara sahip anne babalarda travma sonrası büyüme psikolojik dayanıklılık ve yaşam kalitesi
Posttraumatic growth, psychological resilience and quality of life in father and mothers of children with special needs
- Tez No: 796886
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÖZLEM MESTÇİOĞLU GÖKMOĞOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uygulamalı Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 263
Özet
Farklı gelişen çocuğa sahip olmak aile için önemli yaşam krizlerinden biri olarak kabul edilebilir. Anne babalar bu durumdan farklı şekillerde etkilenmektedirler. Bu çalışmada özel gereksinime ihtiyacı olan çocuklara sahip anne ve babaların bu yaşam krizi sonrasındaki travma sonrası büyüme özelliklerinin nasıl olduğu ve psikolojik dayanaklılık ile yaşam kalitesi değişkenleriyle nasıl bir ilişki içerisinde olduklarının incelenmesi üzerinde durulmuştur. Bu amaçla özel gereksinime muhtaç çocuğa sahip 308 baba ve 359 anne olmak üzere 670 kişiye ölçekler uygulanmıştır. Bununla birlikte özel gereksinime muhtaç olmayan çocuğu olan 197 baba ve 286 anne olmak üzere 483 anne baba çalışmaya alınmıştır. Anne babaların sosyo-demografik özelliklerini saptamak amacıyla, 17 maddeden oluşan demografik bilgi formu; travma sonrası büyüme özelliklerini ölçmek için Tedeschi ve Calhoun tarafından geliştirilen ve 21 maddeden oluşan Travma Sonrası Büyüme Envanteri (TSB), Beach Aile Yaşam Kalitesi Ölçeği, Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizleri SPSS 22 programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesi için; Bağımsız Gruplar t-testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Travma sonrası büyüme özelliklerinin hangi gruplar lehine farklılaştığını belirlemek amacıyla Post-hoc Tukey analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular %95 güven aralığında olmakla beraber, %5 anlamlılık düzeyi göz önünde bulundurularak değerlendirilmiştir. Yapılan analize göre psikolojik dayanıklılık ve yaşam kalitesi özel gereksinime ihtiyaç duyan çocuklara sahip anne babalarda travmanın ortaya çıkmasında etkilidir. Özel gereksinimli anne babaların travma sonrası toplam puanları özel gereksinimi olmayan anne babalara kıyasla anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Özel gereksinimli çocuğa sahip ailelerin yaşadıkları sürece ilişkin pozitif büyümeyi saptayıp farkına varmaları sağlanarak, bu yolla psikolojik sağlamlıklarını ve aile yaşam kalitesi düzeylerini arttırmayı amaçlayan programlar ve aile rehberlik hizmetleri geliştirilebilir.
Özet (Çeviri)
Having different developing children can be considered as one of the important life crises for the family. Parents can be affected in different ways. In this study, it was aimed to investigate the post traumatic growth characteristics of mothers and fathers who have special needs children and how they are related to psychological stability and quality of life variables. For this purpose, scales were applied to 670 people, 308 fathers and 359 mothers, who have children with special needs. In addition, 483 mothers and fathers, 197 fathers and 286 mothers, with children who do not need special needs were included in the study. a demographic information form consisting of 17 items; Posttraumatic Growth Inventory (TSB), developed by Tedeschi and Calhoun to measure post traumatic growth characteristics, consisted of 21 items and The Resilience Scale for Adults and Beach Family Quality of Life measures. used In order to determine the socio-demographic characteristics of the parents. Data were analyzed using the SPSS 22 program. For data analysis; Independent Groups t-test and One-way ANOVA were used. Post-hoc Tukey analysis was used to determine which groups differed in favor of post traumatic growth characteristics. The findings were evaluated in 95% confidence interval and 5% significance level. Analysis of the data proved that the psychological resilience and quality of life are significantly associated with the occurrence of post-traumatic growth in parents with children with special needs. Post Traumatic growths in mothers is higher than in fathers. Post-traumatic total scores of parents with special needs were found to be significantly higher than those of parents with no special needs. Programs and family guidance services can be developed to enable families with children with special needs to identify and realize the positive growth related to the process they live in, and to increase their psychological resilience and family quality of life in this way.
Benzer Tezler
- Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynler ile normal gelişim gösteren çocuğa sahip ebeveynlerin sosyal destek algıları ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between social support perceptions and marital satisfaction of parents of children with special needs and parents of children with normal development
CENNET TANSU TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiÇağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN KIRAL
- 2-6 yaş arasında Otizm Spektrum Bozukluğu tanılı çocuğu olan annelerin özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde sunulan hizmetlere ilişkin deneyimleri
Experiences of mothers with a child diagnosed with Autism Spectrum Disorder between 2-6 years of age with the services offered in special education and rehabilitation centers
MAŞALLAH ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OKTAY TAYMAZ SARI
- Die wirkung der pragmalinguistik auf den daf unterricht
Edimbilimin Almanca yabancı dil dersine etkisi
HATİCE KOÇ
Yüksek Lisans
Almanca
2022
Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN YILMAZ
- Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması
Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias
MAHMUT AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI
- Nadir hastalığı olan çocukların ailelerinde yılmazlık ile ilişkili etkenlerin incelenmesi: Bir model önerisi
Examining the factors related to resilience in families of children with rare diseases: A model proposal
MERVE DENİZ PAK GÜRE
Doktora
Türkçe
2021
Sosyal HizmetHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TARIK TUNCAY