Irak Türkmen ağzı kifri yöresi karşılaştırmalı biçim bilgisi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 797516
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT KÜÇÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Diyalektoloji, Irak Türkmen Ağzı, Kifri Türkmen Ağzı, Biçim Bilgisi, Çekim Biçim Bilgisi, Türetim Biçim Bilgisi, Sözcük Türleri, Derleme, Sözlük, Dialectology, Iraqi Turkmen Dialect, Kifri Turkmen Dialect, Morphology, Inflectional Morphology, Derivational Morphology, Part of Speech, Compilation, Dictionary
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 295
Özet
“Irak Türkmen Ağzı Kifri Yöresi Karşılaştırmalı Biçim Bilgisi”adlı bu yüksek lisans tezi, Oğuz grubunun güney-batı kolunda yer alan Kifri Türkmen ağzını, biçim bilgisi açısından ele alıp incelemiştir. Kifrili olduğum ve Kerkük Erbil'de yaşadığımdan dolayı her üç bölgenin karşılaştırmalı biçim bilgisi çalışmasına karar verilmiştir. Çalışmada ele alınan konunun incelenmesi ve sonuçları bakımından literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır. Bölgede yaşanan siyasi ve sosyal olaylar, kitlesel göç hareketleri ve bölge içerisinde uygulanan politikalar neticesinde kaybolma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Özellikle eğitimde Latin alfabesine geçilmesi; dili bilen ve kullanan yerli halkın sayısının azalması ile beraber ağızların özellikleri kaybolmaya başlamıştır. Dolayısıyla Irak Türkmen ağızlarının çekim morfolojisi, türetim morfolojisi ve sözcük türlerini ele alarak ağızlarda zamanla oluşan değişikliği ve ortaya çıkan benzerliklerin ve farklılıkların tespit edilmesi çalışmanın önemini oluşturmaktadır. Bu bağlamda bölgede en yaygın ağız olan Kifri bölgesinde yaşayan farklı yaştaki insanlarla yapılan derleme sonucunda elde edilen ses kayıtları çeviri yazı işaretleriyle yazıya çevrilmiştir. Bunun yanı sıra Arapça eserlere ve dilin asıl kaynağı olan kişilere ulaşılmış ve kaynaklar analiz edilmiştir. Sonuçta, Kifri yöresi ağzının, diğer ağızlarla karşılaştırıldığında biçim bilgisi açısından genel olarak ortak özellikler gösterdiği bazı durumlarda ise farklılıklar bulunduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This master's thesis titled“Iraqi Turkmen Dialect Kifri Region Comparative Morphology”examined the Kifri Turkmen dialect, which is located in the south-western branch of the Oghuz group, in terms of morphology. Since I am from Kifri and I live in Kirkuk and Erbil, it was decided to study the comparative morphology of all three regions. The study aims to contribute to the literature in terms of analyzing the subject and its results. As a result of the political and social events in the region, mass migration movements and the policies implemented in the region, it is in danger of being lost. Especially with the transition to the Latin alphabet in education and the decrease in the number of local people who know and use the language, the features of the dia- lects have started to disappear. Therefore, the importance of this study is to analyze the inflectional morphology, derivational morphology and word types of Iraqi Turkmen dialects and to determine the changes in the dialects over time and the similarities and differences that have emerged. In this context, the audio recordings obtained as a re- sult of the interviews with people of different ages living in the Kifri region, which is the most widespread dialect in the region, were transcribed with transcription marks.In addition, Arabic works and the people who are the main source of the language we- re reached and the sources were analyzed. As a result, it was determined that the dia- lect of Kifri region has common features in terms of morphology when compared withother dialects, and in some cases there are differences.
Benzer Tezler
- Irak Türkmen Türkçesinin Bayat Ağzı
Iraq Turkmen Turkish's Bayat Diaylect
LUQMAN NADER ISMAEL ISMAEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DilbilimErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMİT TOKATLI
- Irak Türkmen Türkçesi Dakuk Merkez ağzı
Iraqi Turkmen Turkish Dakuk Central dialect
MOHAMMED KHALIS YASEEN KAHIYAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR TOKAY
- Irak Türkmen Türkçesi-Tuzhurmatı merkez ağzından derlemeler
Iraq Turkmen Turkish-some samples from Tuzhurmati central dialect
IBRAHIM SABAH KASIM KASIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLAY ÇULHA
- Telâfer Türkmen Ağzı (İnceleme-metin-sözlük)
Turkmen's Dialect of Talafar (Analysis-text-dictionary)
NOOR İBRAHİM AHMED BAYATİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. SERAP AKI
- Bayır-Bucak Türkmen ağzı ile Irak türkmen türkçesinin ses ve şekil bilgisi bakımından karşılaştırması
Comparison of Bayir-Bucak turkmen dialect and Iraqi Turkmen Turkish in terms of phonetics and morphology
AYSEL ABDURREZZAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimGaziantep ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA ARSLAN EROL