Kent mekânındaki dönüşümün ekonomik canlanma ve soylulaşma arasındaki etkileşim bağlamında incelenmesi: İstanbul Cihangir örneği
Examinining the transformation of urban space in the context of interaction between economic revitalisation and gentrification: Case of İstanbul Cihangir
- Tez No: 797832
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN BALYEMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Cihangir, Soylulaşma, Ekonomik canlanma, Kentsel yenileme, Neoliberalizm, Cihangir, Gentrification, Economic revitalisation, Urban Renewal, Neoliberalism
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Kentler, yüzyıllar boyunca toplulukların yaşadığı önemli ve değişime sürekli olarak ayak uydurmak zorunda kalan mekânlar olarak var olmuştur. Bu değişim, genellikle ekonomiyi canlandırma amaçlı olup beraberinde sosyo - kültürel düzenlemeleri de getirmiştir. Hemen hemen her dönemde, politik desteklerle canlandırmayı gerçekleştirmesine yönelik olarak kentler için farklı projeler uygulanmıştır ve uygulanmaya devam edilmektedir. Önemli olan, bu metodolojik yaklaşımı planlı bir şekilde yöneterek toplumlardaki sınıfsal ayrımları hissettirmeden eşit hizmetler sunup kentsel yenilemeler yapmaktır. Dünyada 1960'lardan günümüze değin devamlı şekilde kent merkezlerinde kentsel yenileme projeleri yapılmaktadır. Bunun ana nedenlerinden biri kent merkezlerindeki çöküntü alanlarıdır. Örneğin 1960'larda Amerika'da çöküntü yerlerde artmakta olan suçluluk ile mücadele etmek ve kent merkezlerini daha hareketli ve güvenilir hale getirebilmek için devlet tarafından müdahale edilmiştir. 1970'lerdeyse kent merkezleri, nispeten boş, bir işe yaramayan depo alanlarıyla dolmaya başlamıştır. Bu alanların eğlence merkezi, otel, ofis alanı şeklinde kullanılması uygun görülerek kentsel yenileme yoluna başvurulmuştur. Türkiye'deyse 1980'li yılların sonu ve 1990'lar bu soylulaşma hareketi için kent merkezlerinin yukarıda bahsedilen girişimlerin yapıldığı dönem olmuştur. Ülkemizde ve özellikle İstanbul'da 1990'lı yıllardan itibaren kent merkezinde ekonomik canlanmayı sağlamaya yönelik girişimler başlamıştır. Çalışmada bu kapsamda, İstanbul ili, Beyoğlu ilçesi, Cihangir mahallesi araştırılmıştır. Bölgede, dönemin şartlarına göre ekonomiyi canlandıracak projeler uygulanmıştır. Bu önemli projelerden ikisi Tarlabaşı Bulvarı'nın açılması ve İstiklal Caddesi'nin araç trafiğine kapatılarak yaya trafiğine açılmasıdır. Bu tezin amacı, bölgedeki ekonomik canlanmaya yönelik projelerin soylulaşma ile etkileşiminin incelenmesidir. Tez iki bölümden oluşmaktadır. Birincisi Beyoğlu bölgesinin tarihi ve soylulaşmanın zeminini hazırlayan olaylardır. İkinci aşama ise çalışma alanı olan Cihangir'deki dönüşüm süreciyle 2000-2021 yılları arasında gerçekleşen sosyal yapıdaki değişimin demografik istatistiklerini inceleyerek farkları ortaya koymaktır. Üçüncü aşamada da elde edilen bulgular değerlendirilerek bazı çıkarımlar yapılmıştır. Sonuçta üst orta sınıfın bölgede egemen hale geldiği, ticari fonksiyonların değişime uğradığı ve sosyo - kültürel fonksiyonların arttığı gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
live and constantly have to keep up with change. This change is generally aimed at stimulating the economy and has brought socio-cultural regulations with it. In almost every period, different projects have been implemented and continue to be implemented for cities in order to realize the revitalization with political support. The important thing is to manage this methodological approach in a planned way, to provide equal services and make urban renewals without making the class distinctions felt in societies. Urban renewal projects have been carried out in urban centers continuously from the 1960s to the present day. One of the main reasons for this is the collapsed areas in the city centers. For example, in the 1960s, the state intervened in the United States to combat the increasing crime in depressed areas and to make urban centers more mobile and safe. In the 1970s, urban centers began to fill with relatively empty, useless warehouse areas. Urban renewal has been applied, considering these areas to be used as entertainment centers, hotels and office areas. In Turkey, the end of the 1980s and the 1990s was the period when the above-mentioned initiatives were made in the city centers for this gentrification movement. In our country, and especially in Istanbul, initiatives have started to provide economic revival in the city center since the 1990s. In this context, in this study, the city of Istanbul, Beyoğlu district, Cihangir neighborhood was investigated. In the region, projects were implemented to revive the economy according to the conditions of the period. Two of these important projects are the opening of Tarlabaşı Boulevard and the opening of İstiklal Street to pedestrian traffic by closing it to vehicle traffic. The aim of this thesis is to examine the interaction of projects for economic revival in the region with gentrification. The thesis consists of two parts. The first is the history of the Beyoğlu region and the events that laid the groundwork for gentrification. The second stage is to reveal the differences by examining the demographic statistics of the change in the social structure between the years 2000-2021 with the transformation process in Cihangir, which is the study area. In the third stage, some inferences were made by evaluating the findings obtained. As a result, it has been observed that the upper middle class has become dominant in the region, the commercial functions have changed and the socio-cultural functions have increased.
Benzer Tezler
- Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır
Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği
DİREN TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN
- Neoliberal kentsel dönüşüm ve gündelik hayatta idare etme sanatı: Adana Yeşiloba örneği
Neoliberal kentsel dönüşüm ve gündelik hayatta idare etme sanati: Adana Yeşiloba örneği
MÜMTAZ KİRİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE ZEYNEP GÜLER
- Evolution of trade centres in relation to changing trade activities
Değişen ticaret aktiviteleri ile ilişkili olarak alışveriş merkezlerinin gelişimi
GAYE BİROL
Doktora
İngilizce
2003
Biyomühendislikİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET EYÜCE
- Mahalle ölçeğinde yaş dostu olma: Tasarım ve değerlendirmeye yönelik yöntem önerisi
Being age-friendly at the neighbourhood scale: A proposal for the design and evaluation method
ELİF OR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN SERDAR KAYA
- Küreselleşmenin mekansal kimlik dönüşümüne etkileri
Spatial effects of globalization
SELİN TEKİN BIYIKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET TERCAN