Havayolu taşımacılığının eko-etkinliğinin ölçülmesinde birmodel önerisi: Özdüzenleyici haritalar
A model proposal for measuring the eco-efficiency of air transport: Self-organazi̇ng map
- Tez No: 798019
- Danışmanlar: PROF. DR. REFİKA BAKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, İşletme, Civil Aviation, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sürdürülebilir Büyüme ve Kalite Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 53
Özet
Havayolu Taşımacılığı; 1950 yılından itibaren karşılaştığı tüm krizlere rağmen her yıl büyüme gösteren bir sektör olmuştur. Taşımacılık türleri arasında en küçük karbon emisyonu oranına sahip olmasına rağmen, küresel ısınmaya direk etkisi olması nedeniyle havayolu taşımacılığında eko-etkinlik önemli bir yere sahiptir. Literatürde eko-etkinliğin ölçülmesine yönelik çalışmaların azlığının yanı sıra yaygın kullanılan yöntemler, ilgili çevresel ölçütlerin ağırlıklı toplamına dayalıdır. Bu durum yöneticiler için eko-etkinliğin iyileştirilmesi için olası yolları sağlamada etkisiz kalmaktadır. Bu çalışmada ise havayolu taşıyıcılarının eko-etkinliklerini değerlendirmek ve iyileştirmeler için ihtiyaç duyulan boşlukları dolduracak denetimsiz öğrenme yöntemlerinden Öz- düzenleyici haritalar (SOM) modeli önerilmektedir. Araştırmanın verileri, Lufthansa Grup şirketlerinin 2005 ile 2021 yılları arasında yayınlamış olduğu yıllık faaliyet raporlarında ve çevresel faaliyet raporlarından elde edilmiş, eko-etkinlik performansının derinlemesine ve ayrıntılı olarak incelenmiştir. Eko-etkinliğin ölçülmesinde kullanılan 8 gösterge (Gelirler, üretilen koltuk kilometre, üretilen ton kilometre, yakıt, karbondioksit, azot oksit, karbon monoksit, hidroflorokarbon) olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak havayolu işletmesinin; 1) Arz Edilen Ton Kilometre ile Hidroflorokarbon emisyonları arasında pozitif yönlü korelasyon, Net Satış geliri arasında negatif yönlü korelasyon gözlemlenmiştir.2) Arz Edilen Koltuk Kilometre ile Net Satış geliri arasında pozitif yönlü korelasyon, Hidroflorokarbon arasında negatif yönlü korelasyon gözlemlenmiştir. 3) Sürdürülebilir Havacılık Yakıtları kullanımı ile yeni teknolojiler ile üretilen uçakların havayolu işletmesinin CO, NOx, CH emisyonlarının salınımını önemli ölçüde azalttığı gözlemlenmiştir. 4) Havayolu işletmesinin eko-etkinlik performansının en düşük olduğu yıllar 2005 ve 2006 iken, en yüksek olduğu yıllar ise 2017,2018,2019,2020 ile 2021 olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Airway transportation; Despite all the crises it has faced since 1950, it has been a growing sector every year. Although it has the smallest carbon emission rate among the transportation types, eco-efficiency has an important role in air transportation due to its direct effect on global warming. In addition to the scarcity of studies in the literature to measure eco-efficiency, the commonly used methods are based on the weighted sum of the relevant environmental criteria. This is ineffective in providing possible ways for managers to improve eco-efficiency. In this study, Self-Organising Maps (SOM) model, one of the unsupervised learning methods, is proposed to evaluate the eco-efficiency of air carriers and fill the gaps needed for improvements. The data of the research were obtained from the annual reports and environmental activity reports published by Lufthansa Group companies between 2005 and 2021, and the eco-efficiency performance was examined in depth and in detail. Eight indicators (Revenues, seat kilometers produced, ton kilometers produced, fuel, carbon dioxide, nitrous oxide, carbon monoxide, hydrofluorocarbon) used to measure eco-efficiency were determined. In conclusion airline operator; 1) A positive correlation between the Available Ton Kilometers and Hydrofluorocarbon emissions, and a negative correlation between Net Sales Revenue was observed. 2) A positive correlation between the Available Seat Kilometers and Net Sales revenue, a negative correlation between Hydrofluorocarbons was observed. 3) It has been observed that the airline company significantly reduces the emissions of CO, NOx, CH emissions of aircraft produced with new technologies by using Sustainable Aviation Fuels. 4) It has been determined that while the eco-efficiency performance of the airline is the lowest in 2005 and 2006, the highest years are 2017,2018,2019,2020 and 2021.
Benzer Tezler
- Hava yolu taşımacılığında viral pazarlamanın tüketici temelli marka değerine etkisi: COVİD-19 pandemi süreci özelinde bir araştırma
The impact of viral marketing on consumer-based brand value in air transport: A study in the covid-19 pandemic process
HULUSİ CAN ALTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sivil HavacılıkNecmettin Erbakan ÜniversitesiUlaştırma ve Lojistik Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÇAKIRKAYA
- Havayolu taşımacılığının makroekonomik etkilerinin analizi
Analysis of macroeconomic effects of airline transportation
KORAY UYGUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPER ASLAN
- Havayolu taşımacılığının makroekonomik belirleyicileri: Türkiye üzerine bir zaman serisi analizi
Macroeconomic determinants of air transportation: a time series analysis on Turkey
KASIM KİRACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonometriAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÜNAL BATTAL
- Havayolu taşımacılığının gelişmekte olan ülkelere kaymasının politik-ekonomik sebepleri ve havacılık sektöründe genel yönelimler
Economic and political reasons behind the increasing market share of aviation sector in emerging markets
ÇAĞRI İSLAM YARADANAKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
EkonomiBahçeşehir ÜniversitesiKüresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YÜKSEL ALPER ECEVİT
- Havayolu taşımacılığının gelişimi ve Türkiye ekonomisinde ki yeri
Development of air transport and place in Turkey economy
MEHMET TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiAğrı İbrahim Çeçen Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEKİP YAZGAN