Polinatör arı komünitesi fonksiyonel karakter yapısının bir arazi kullanım gradiyentindeki değişimi
Change in the functional trait structure of pollinator bee community along a land use gradient
- Tez No: 799081
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇAĞATAY TAVŞANOĞLU, DOÇ. DR. YASEMİN GÜLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ekoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 61
Özet
Arazi kullanımı, insanların çevreyi kendi istekleri doğrultusunda yeryüzünü şekillendirmesidir. Bu olayın habitatlar ve canlı birlikleri üzerindeki etkisi, eylemin şiddeti ve ölçeğine göre farklılıklar gösterebilir. Her geçen gün artan insan popülasyonunun çevresine olan etkisi de zamanla şiddetini artırmaktadır. Bu sebeple arazi kullanımındaki değişikliklerin canlı komünitelerini nasıl etkilediğini anlamak, bu canlıları ve onların sunduğu ekosistem hizmetlerine muhtaç olan kendimizi korumak için önemlidir. Ve hem bizim için, hem de dünyadaki pek çok diğer canlı için en önemli ekosistem hizmetlerinden birisi de muhtemelen polinasyondur. Dünya üzerindeki çiçekli çoğu bitkinin polinasyon için hayvanlara, özellikle arılara, ihtiyaç duyduğu da bildiğimiz bir gerçektir. Arıların doğada bu kadar değerli olmalarının arkasında, evrimsel süreçte geliştirdikleri davranışlar, morfolojik ve fizyolojik özellikleri, yani fonksiyonel karakterler vardır. Fonksiyonel karakterler canlıların çevreleri ile uyum başarılarını, üreme yetilerini, hayatta kalabilme yetilerini etkileyen önemli faktörlerdir. Tüm bu bilgilere rağmen, arazi kullanım değişikliğinin arı komünitelerine etkileri ile ilgili çalışmalar yetersiz kalmaktadır. Bu konuda fonksiyonel karakterler üzerinden yapılan herhangi detaylı çalışma bulunmamaktadır. Bu tez çalışmasında Batı Karadeniz'de bulunan Çaycuma ilçesinde arazi kullanımının arı komüniteleri üzerindeki etkisi fonksiyonel karakterler yönünden incelenmiştir. Çalışmada kullanılmak üzere intertegüler mesafe, polen tercihi, yuva tercihi ve sosyallik durumu karakterleri seçilmiştir. Analizler sonucunda bölgedeki arı komünitesinin fonksiyonel karakter ve takson bakımından arazi kullanım yoğunluğundaki artışla nasıl değiştiği ortaya konmuştur. Arazi kullanım yoğunluğunun orta düzeyde olduğu kırsal kesim, tür zenginliği ve bolluğuna göre diğer bölgelerden daha yüksek bir çeşitliliğe ev sahipliği yapmaktadır (59 takson, 513 birey). Arazi kullanımının yüksek olduğu şehir içerisinde bulunan komünite daha az bireyle temsil edilmesine rağmen (40 takson, 140 birey), fonksiyonel çeşitlilik indekslerine göre diğer bölgelerden daha yüksek bir çeşitliliğe sahiptir. Çalışmadan elde edilen veriler, arılar üzerindeki insan etkisinin anlaşılmasında ve gelecekte yapılacak yeni bilimsel çalışmalara öncü, koruma çalışmalarına ise kaynak olacaktır.
Özet (Çeviri)
Land use is the shaping of the earth by humans according to their own desires. The impact of this action on habitats and biological communities can vary depending on the intensity and scale of the action. The effect of the increasing human population on their surroundings is also increasing over time. Therefore, understanding how changes in land use affect living communities is important to protect ourselves, who depend on the ecosystem services they provide, as well as many other organisms in the world. And probably one of the most important ecosystem services for us and many other living things on earth is pollination. It is a known fact that most flowering plants on earth require animals, especially bees, for pollination. The reason why bees are so valuable in nature is due to their functional traits, such as their evolutionary developed behaviors, morphological and physiological characteristics. Functional traits are important factors that affect the success of living beings in harmony with their environments, their reproductive abilities, and their survival abilities. Despite all this knowledge, studies on the effects of land use change on bee communities are insufficient. There is no detailed study on functional traits in this regard. In this thesis, the effect of land use on bee communities in Çaycuma district in the western Black Sea region was examined in terms of functional traits. Intertegular distance, pollen preference, nesting preference and sociality functional traits are chosen for this study. The analysis revealed how the bee community in the region changed in terms of functional traits and taxonomy with the increasing intensity of land use. The rural areas where land use intensity is moderate have a higher diversity in terms of species richness and abundance compared to other regions (59 taxa, 513 individuals). Although the community located in the city where land use is high is represented by fewer individuals (40 taxa, 140 individuals), it has a higher diversity according to functional diversity indices. The data obtained from the study will be a pioneer in understanding the human impact on bees, and a resource for future scientific studies and conservation efforts.
Benzer Tezler
- Çaycuma (Zonguldak/Türkiye) bölgesinin tarımsal alanlarında ekimi yapılan bakla bitkisinin (Vicia faba) polinatör arıları
Pollinator bees of the faba bean (Vicia faba) planted in the agricultural areas of çaycuma region (Zonguldak/Turkey)
FATMA ECEM ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyolojiAnkara ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN KANDEMİR
DOÇ. DR. YASEMİN GÜLER
- Çiçek kokularının Bombus terrestris L. anten kemoreseptör transkriptom profilleri üzerine etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of floral scents on transcriptome profiles of antennal chemoreceptors of Bombus terrestris L.
TUNÇ DABAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Biyolojiİstanbul ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH DİKMEN
- Tokat ilinden toplanan doğal petekli ballarda pestisit kalıntı düzeylerinin araştırılması
Investigation of pesticide residue levels in natural comb honey collected from Tokat province
SEHER DİLEK KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyolojiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR GÜLMEZ
- Doğal florada yetişen bazı meyve türleri ile bal arılarının (Apis mellifera) polinasyon ilişkileri
Researches on the pollination of some fruits by honey bees (Apis mellifera) and determination of pollen flow
NİLÜFER ERDİN
Doktora
Türkçe
2021
ZiraatBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN KARADENİZ
- The staminal lever mechanism and floral diversity of some bee-pollinated Salvia L. (Lamiaceae) species
Arılarla tozlaşan bazı Salvıa L. (Lamiaceae) türlerinin stamenlerinin çalışma mekanizması ve çiçeklerinin çeşitliliği
ZEYNEP ATALAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
BotanikOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBotanik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA DOĞAN