Geri Dön

Erken çocukluk döneminde yürütücü işlev becerilerinin matematiksel akıl yürütme becerileri üzerindeki yordayıcı etkisi

The effect of executive function skills of children on mathematical reasoning skills in early childhood

PDF İndir

  1. Tez No: 799352
  2. Yazar: AYŞE BEYZANUR ÖZGÜR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ASUDE BALABAN DAĞAL, DR. ESİN DİBEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Okul Öncesi Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 101

Özet

Erken çocukluk, çocukların öğrenmeye karşı merak besledikleri, bireysel ve çevresel farklılıkları anlamlandırdıkları kritik bir dönemdir. Çocuğun öğrenmesi ve becerilerinin gelişmesi için atılacak doğru adımlar beyindeki sinirsel yapıyı sağlamlaştırarak bu öğrenme sürecini destekleyecektir. Okul öncesi dönemde desteklenmesi elzem olan ve birçok beceri ve gelişim alanı ile ilintili olan“yürütücü işlev becerileri”bu öğrenme sürecinde önemli bir yere sahiptir. Bebeklikten itibaren ve okul öncesi dönemde yürütücü işlev becerilerini oluşturan temel bileşenler gelişerek akıl yürütme becerileri gibi bilişsel süreçlerin gelişmesine zemin hazırlar. Çocukların yürütücü işlev becerileriyle edindikleri kazanımlar çoğu alandaki başarılarını etkilemektedir. Erken matematiksel akıl yürütme de çocuğun bu becerilerinden yola çıkarak çocuğa bilgiye nasıl ulaşacağını öğretmek, yaşam boyu öğrenme sürecini desteklemek ve yaparak yaşayarak öğrenme yaklaşımının kazandırılması açısından önemli bir yere sahiptir. Yapılan araştırmalara da bakıldığında çocukların bilgiyi işleme, öğrenmede aktif olabilme, bilişsel olarak bilinçli hareket etme, problem çözme ve matematiksel akıl yürütme becerilerini kullanmada yürütücü işlev becerilerinin etkili olduğu düşünülebilir. Bu bağlamda araştırmanın amacı erken çocukluk döneminde çocukların yürütücü işlev becerilerinin matematiksel akıl yürütme becerileri üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın veri toplama sürecinde Çocuk Bilgi Formu, Yürütücü İşlev Becerileri Envanteri ve Erken Matematiksel Akıl Yürütme Becerileri Değerlendirme Aracı kullanılacaktır. Çocuk bilgi formu araştırmacı tarafından geliştirilmiş olup ebeveynlere ve çocuğa dair demografik özelliklerin istendiği soruları barındırmaktadır. Çocukluk dönemi yürütücü işlevler envanteri (ÇDYİE), Thorell ve Nyberg (2008) tarafından 4-12 yaş çocukların yürütücü işlev becerilerine odaklanan bir ölçme aracı olarak hazırlanmıştır. Envanterin 48-72 aylık çocuklar için Türkçe öğretmen formunun Çiftçi, Uyanık ve Acar, (2020) tarafından geçerlik güvenilirilik çalışması yapılmıştır. Ölçme aracı 24 sorudan ve çalışan bellek ile ketleyici kontrol olmak üzere iki alt boyuttan oluşmaktadır. Geçerlik güvenilirlik çalışmasında cronbach alfa katsayılarına bakıldığında çalışan bellek alt boyutu için alfa değeri .95, ketleyici kontrol içinse .91 olarak bulunmuştur. Erken Matematiksel Akıl Yürütme Becerileri Değerlendirme Aracı, Ergül (2014) tarafından geliştirilmiştir. Bu değerlendirme aracı tümevarım ve tümdengelim olmak üzere iki alt boyuttan oluşmaktadır. Değerlendirme aracının sorularına ilişkin Krippendorff alfa katsayıları 0.73 ile 1.00 arasında değişmektedir. Verilerin analizinde Basit Doğrusal Regresyon, Tek Yönlü Varyans, Pearson korelasyon ve Bağımsız Grup t-Test testleri kullanılmıştır. Verilerden elde edilen bulgulara göre çocukların yürütücü işlev becerilerinin matematiksel akıl yürütme becerilerini anlamlı şekilde yordadığı görülmüştür. Ayrıca Çocukların yürütücü işlev becerileri ile cinsiyet değişkeni arasında anlamlı farklılık olduğu bulunmuştur. Matematiksel akıl yürütme boyutunda ise yaş, okul türü ve anne eğitim düzeyi değişkenleri arasında anlamlı istatistiksel farklılıklara rastlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Early childhood is a critical period that children have curiosity about learning, understand individual and environmental differences. The right steps to be taken for the child to learn and develop his skills will strengthen the neural structure in their brain and support learning process.“Executive function skills”, which are essential to be supported in the preschool period and are related to many skills and development areas, have an important place in this learning process. Since infancy and during the preschool period, the basic components that make up the executive function skills develop, which sets the stage for the development of cognitive processes such as reasoning skills. The achievements of children with executive function skills affect their achievements in most areas. Early mathematical reasoning also has an important place in terms of teaching the child how to access information based on these skills, supporting the lifelong learning process and giving an approach to learning by living by doing. Considering the research conducted, it can be considered that children's executive function skills are effective in processing information, being active in learning, acting cognitively consciously, solving problems, and using mathematical reasoning skills. In this context, the aim of the research is to examine the effect of executive function skills of children on mathematical reasoning skills in early childhood. The research was designed in the correlational survey model, which is one of the quantitative research methods. In the data collection process of the research,“Child Information Form”,“Childhood Executive Functioning Invantery”and“Evaluation Instrument for the Early Mathematical Reasoning Skills”will be used. The child information form was developed by the researcher and contains questions about the demographic characteristics of the parents and the child. The childhood executive functioning inventory (CHEXI) was prepared by Thorell and Nyberg (2008) as a measurement tool focusing on the executive function skills of 4-12 year olds. A validity and reliability study was conducted by the Turkish teacher's form of the inventory for children aged 48-72 months (Çiftçi, Uyanık ve Acar, 2020). The measurement tool consists of 24 questions and two sub-dimensions: working memory and inhibitory control. Cronbach-alpha coefficients in the validity and reliability study, the alpha value for the working memory sub-dimension.95 and for inhibitory control was found to be 91. The“Evaluation Instrument for the Early Mathematical Reasoning Skills”was developed by Ergül (2014). This assessment tool consists of two sub-dimensions: inductive and deductive. The Krippendorff alpha coefficients of the evaluation tool's questions between 0.73 to 1.00. Simple Linear Regression, One Way Variance, Pearson correlation and Independent Group t-Test tests were used in the analysis of the data. According to the findings obtained from the data, it was seen that children's executive function skills significantly predicted their mathematical reasoning skills. In addition, it was found that there was a significant difference between the executive function skills of the children and the gender variable. In the mathematical reasoning dimension, significant statistical differences were found between the variables of age, school type and mother's education level.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    647853

    Çocukluk Dönemi Yürütücü İşlevler Envanteri'nin 48-72 aylık çocuklar için geçerlik ve güvenirlik çalışması ve Okul Öncesi Yürütücü İşlevler Eğitim Programı'nın etkililiğinin incelenmesi

    The validity and reliability study of Childhood Executive Functioning Inventory for 48–72 months old children and exploring the effectiveness of Preschool Executive Functions Training Program

    HANDE ARSLAN ÇİFTÇİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLDEN UYANIK

    DOÇ. DR. İBRAHİM H. ACAR

  2. Tez No

    810366

    Farklı gelişimsel psikopatalojilere sahip çocukların öz düzenleme becerilerinin incelenmesi

    Examination of self-regulation skills of children with different developmental psychopathologies

    ÖZGÜN KIZILDAĞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Psikolojiİstanbul Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANİFE ÖZLEM SERTEL BERK

  3. Tez No

    868122

    Erken çocukluk döneminde sosyal-bilişsel beceriler: Çocuğun performansı ve ebeveyn raporunun kıyaslanarak incelenmesi

    Social-cognitive skills in early childhood: Comparing the child's performance and parent report

    YAREN KÜBRA KARAASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiEge Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA CANSU PALA DEDEOĞLU

  4. Tez No

    460442

    Erken çocukluk döneminde aile işlevselliğinin, bilişsel gelişim ve duygusal gelişimin bir işlevi olarak sosyal problem çözme becerileri: Yapısal Denklem Modellemesi

    Family functiniong, cognitive development and emotional development as functions of social problem solving skills in early childhood:The Structural Equation Model

    MÜNİRE AYDİLEK ÇİFTÇİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZKAN ÖZGÜN

  5. Tez No

    664169

    Design and development of educational e-textiles to support executive function skills of preschool children

    Okul öncesi öğrencilerinin yürütücü işlev becerilerini desteklemek için eğitsel e-tekstillerin tasarlanması ve geliştirilmesi

    ERSİN KARA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KÜRŞAT ÇAĞILTAY

Geri Dön