Franz Boas'ın kültürel rölativizmi ve eğitime etkileri
The cultural relativism of Franz Boas and effect of education
- Tez No: 799351
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AÇA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Franz Boas, kültür, görelilik, kültürel görelilik, eğitim, Franz Boas, culture, relativism, cultural relativism, education
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Kültür ya da uygarlık, toplumun üyesi olarak, insan türünün öğrendiği, edindiği, bilgi, sanat, gelenek, görenek, görenek ve benzeri yetenek, beceri ve alışkanlıkları içine alan karmaşık bir bütündür (Tylor). Topluma ait öğretileri kapsayan kültür, kendi içinde kabul ve ritüellerden oluşmakla birlikle toplumun yaşayış şekliyle de yeni bir biçim kazanır. Yaşamdan bağımsız incelenmeyen yapısıyla toplumu kucaklayan kültür; toplumlar arasında köprü olmuş yaşam şartlarına bağlı olarak farklılıklar göstermektedir. Kültür kavramı toplumlar arasında birçok ritüeli yaşatmaktadır. Toplumlar bağlı oldukları kültürün birikimi ve coğrafyanın etkisiyle ritüeller arası farklılıklar göstermekte ve kültürel rölativizm olgusunun varlığını ortaya koymaktadır. 20. yüzyıl başlarında Franz Boas,“Kültürel Rölativizm”yani görelilik kavramını ortaya koyarak, kültürler arasında farklılıklar olduğunu ve her kültürün biricik olduğunu ortaya koymuştur. Saf ırkın olmadığını savunan Boas, ırkı üst kimlik bağlamında gruplandırmayı daha doğru görmüştür. Kültürel göreliliğin bir gereği olarak her kültür kendi bağlamında incelenmelidir. Birbirleriyle kıyaslanması kültürlerin öğretilerini yok saymak anlamına gelmektedir. Kültürlerin birbirlerine üstün olduğu görüşünün yanlışlığını ortaya koymakla beraber bunun bilimsel bir karşılığının olmadığını da çalışmalarında vurgulamıştır. Adolf Bastian'ın etnografik incelemeleri kapsamında ırklar arasında temel düşünce biçimlerinin benzerliği üzerinde durulmuş; Franz Boas da onun gibi, ırktan bağımsız bir düşünce formunu desteklemiştir. Diğer önemli isim olan Herder ise, folklor araştırmaları bağlamında 'halk' kavramını kuramsallaştırmış ve evrensel dilin mümkün olmadığı görüşünü savunmuştur. Herder farklı halklara ait farklı kültür söylemlerinin özgül biçimde değerlendirilmesi gerektiğini, yani kültürel rölativizmi savunmuştur. Görelilik kavramı kültür çerçevesinde incelendiğinde toplumların yaşam tarzlarına saygı duymayı gerektirir ve her kültür biriciktir. Franz Boas kültürel rölativizm kavramını açıklarken geçmişe yaslanmadan eğitimli ve entelektüel bireylerin düşüncelerinin sığ kalacağına da vurgu yapmıştır. Kültürün eğitim işlevi çerçevesinde geçmişteki toplumlar ile modern toplumları bir bütün olarak nitelemektedir. Kültürel görelilik kavramı bir olgu olarak kültürün antropolojik evriminin bir yansımasıdır. Çalışmamızda“Franz Boas'ın Kültürel Rölativizmi ve Eğitime Etkileri”araştırılıp anlam ve işlevleri kültürlerin ortak bakış açıları insan merkeze alınıp incelenerek eleştirel bir bakış açısı sergileyecektir. Amerikan antropoloji biliminin/Kültürel antropolojinin temellerini atan Franz Boas'ın rölativizm kavramını, tek bir olgu üzerinden incelemek yeterli olmayacağı ve kültürlerin kendi bağlamında yorumlanması için yan dallar olan sosyoloji ve psikoloji gibi alanların ortaya attığı görüşler üzerinde de durularak, eğitim sistemi üzerindeki etkileri incelenecektir. Eğitimin kültürleri nasıl etkilediği, toplumların öğretilerini anlama noktasında görelilik kavramının etkileri, saf kimliğin etnografik görüşlerle açıklanabilmesinin mümkün kılınması değerlendirilmiştir. Kültürel rölativizm kavramı çizgisinde yapılan çalışmalarda eksiklik olması ve halkbilimi kuramcılarının görüşlerinin ortaya konması noktasında çalışmamız faydalı olacaktır.
Özet (Çeviri)
It is a whole that encompasses all life, such as culture, tradition and customs, which have an impact on every aspect of life. Although the culture, which includes the teachings of a society, consists of acceptance and rituals, it gains a new form with the way the society lives. Culture; differs according to the living conditions that become a bridge between societies. The concept of culture makes many rituals live among societies. Societies show differences between rituals with the effect of the culture and geography to which they belong and reveal the existence of cultural relativism. Franz Boas introduced the concept of“Cultural Relativity”and revealed that there are differences between cultures. Arguing that there is no pure race, Boas saw group race as more appropriate in the context of supraracial identity. As a reflection of cultural relativism, each culture should be studied in its own context. To compare them with each other is to ignore the teachings of cultures. While revealing that the perception of culture that is seen as superior to each other is wrong, and emphasizing that this has no scientific equivalent with his own works, Herder theorized the concept of“people”and a universal language is not possible. Herder argued that different cultural discourses belonging to different peoples should be treated specially, namely cultural relativism. When the concept of relativity is examined within the framework of culture, it requires respect for the lifestyles of societies and each culture is unique. While explaining the concept of cultural relativism, Franz Boas emphasizes that the thoughts of educated and intellectual individuals will remain shallow without relying on the past, and characterizes past societies and modern societies within the framework of the educational function of society as a whole culture. The concept of cultural relativity is a reflection of the anthropological evolution of culture as a phenomenon. Since it will not be enough to examine the concept of relativism of Franz Boas, who laid the foundations of American anthropology, even if it is a single phenomenon, different cultural approaches will also be used. In our study, Franz Boas's“Cultural Relativity”and its effects on education will be investigated, its meaning and functions will be investigated, and a critical perspective will be displayed by examining the common perspectives of cultures by putting people in the center. Interpreting the views of theorists so that cultures can be interpreted in their own contexts will enable us to develop an unbiased perspective on societies. It will be examined how education affects cultures, whether the concept of relativity should be examined from pure identity point of view at the point of understanding the teachings of societies, or whether it is revealed by teachings in modern and traditional societies in a cultural context enrich our business. Our thesis will shed light on a valuable phenomenon and the lack of studies on the concept of cultural relativism, and will reveal the views of folklore theorists.
Benzer Tezler
- Dil kültür ilişkisi ve cumhuriyet yenileşmeciliği bağlamında dil kültür ilişkisi
Language-culture relation and language-culture relation in the context of republican innovationism
NECİP FAZIL KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET YELTEN
- Zora Neale Hurston'un romanlarında Afrikalı Amerikalı'ların kimlik sorunu
African-American identity problem in the novels of Zora Neale Hurston
YEŞİM GÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıEge ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ATİLLA SİLKÜ
- Franz Schubert'in liedlerinde müzik ve şiir ilişkisi üzerine bir inceleme
An Analysis of relationship between music and poem in Franz Schubert's lieds
FATMA AKYÜZLÜER
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
MüzikDokuz Eylül ÜniversitesiMüzik Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜFİT BAYRAŞA
- Franz Kafka ve çeviribilim uygulamaları açısından 'Dönüşüm' öyküsünün Türkçeye yapılan çevirilerinin analizi
The Analysis of the Turkish translations of the 'Dönüşüm' öyküsü from the perspective of Franz Kafka and translations science applications
ÖZBER CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Alman Dili ve EdebiyatıAnadolu ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÇAKIR
- Franz Kafka'nın 'Ein Landarzt' adlı metninin dekonstrüktif yaklaşımla okunmasında ve çevrilmesinde olanaklar
Opportunities in reading and translation of Franz Kafka's text 'Ein Landarzt' using a deconstructive approach
MURAT SÖZEN
Doktora
Türkçe
2022
Mütercim-TercümanlıkSakarya ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ERSOY