Irak Türkçesinin sosyal statüsü (2005 Anayasası sonrası durumu)
Social status of Iraq Turkish (Status after the 2005 Constitution)
- Tez No: 799510
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYATİ DEVELİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
Bu çalışmada, temel olarak Irak Türkçesinin toplumdilbimsel statüsü incelenmiştir. Irak Türkçesinin aktarımı ve kullanım alanları belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca katılımcıların ana dillerinin içinde bulunduğu durum karşısında takındıkları tutumları tespit edilmeye çalışılmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı bu çalışmada, alan araştırması kapsamında Irak'ın Kerkük, Musul, Erbil ve Selahaddin illerinde yaşayan Türklerin örneklem olarak seçildiği 474 katılımcı ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Kuramsal ve uygulamalı olarak hazırlanan bu çalışma iki ana başlık altında oluşturulmuştur. Kuramsal bölümde Irak'ta çok dillilik ve dil düzenlemesi, Irak Türkleri ve dilleri, Irak Türkçesinin toplumdilbilimsel statüsü üzerinde durulmuştur. Alan araştırması bölümünde ise gerçekleştirilen görüşmeler çerçevesinde Irak Türkçesinin aktarım, kullanım alanı ve dil tutumuna ilişkin yorumlar betimlenerek açıklanmıştır. Bu çalışmadan elde edilen başlıca sonuçlar şu şekildedir: Irak'ın 2005 anayasası sonrası geldiğimiz noktada Irak Türkçesinin, yerel (verenküler) bir dil statüsüne sahip olduğu, işlevlerinin genişlediği, dolayısıyla güvende (etkin) bir dil konumuna geldiği tespit edilmiştir. Irak Türkçesi kırsal alanda daha fazla kullanılmakla birlikte ileri yaş gruplarının ev içi iletişiminde, sosyal medya paylaşımlarında ve pazar, sokak, restoran gibi kamusal alanlarda yüksek bir düzeyde kullanıldığı sonucuna varılmıştır. Bu araştırma ile elde edilen veriler, daha geniş bir örneklemede veya Türklerin bulundukları diğer bölgelerde yeni araştırmaların yapılmasının önemini açığa çıkarmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the sociolinguistic status of Iraqi Turkish is mainly examined. The transfer and usage areas of Iraqi Turkish have been tried to be determined. In addition, it was tried to determine the attitudes of the participants against the situation of their mother tongue. In the present study, in which quantitative research methods were used, interviews were conducted with 474 participants from whom Turks living in Kirkuk, Mosul, Erbil and Salahaddin provinces of Iraq were selected as a sample within the scope of field research. This study, which was prepared as theoretical and practical, was formed under two main headings. In the theoretical part, multilingualism and language regulation in Iraq, Iraqi Turks and languages, sociolinguistic status of Iraqi Turkish are emphasized. In the field research section, within the framework of the interviews, the interpretations regarding the transmission, usage area and language attitude of Iraqi Turkish are described and explained. The main results obtained from this study are that, in the post-2005 constitutional state of Iraq, Iraqi Turkish has the status of a vernacular (verencular) language and is classified as a safe (active) language due to an expansion in its functions. Although Iraqi Turkish is used more in rural areas, it has been concluded that older age groups are used at a high level in domestic communication, social media sharing and institutional areas such as markets, streets and restaurants. The data obtained from this research has revealed the importance of conducting new research in a larger sample or in other regions where Turks are present.
Benzer Tezler
- Kerkük Türkçesi ile Orhun Türkçesinin sözvarlığı bakımından karşılaştırılması
Comparison of Kirkuk Turkish and Orhun Turkish in terms of vocabulary
NOOR İBRAHİM AHMED BAYATİ
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÖZKAN
- Telâfer Türkmen Ağzı (İnceleme-metin-sözlük)
Turkmen's Dialect of Talafar (Analysis-text-dictionary)
NOOR İBRAHİM AHMED BAYATİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. SERAP AKI
- 'Vatan için ölmek': Türkiye'de şehit asker kültünün sosyo-politik inşası ve şehit aileleri dernekleri
'Dying for the motherland': The socio-political construction of martyr soldier cult and martyr family associations in Turkey
ŞAFAK AYKAÇ
- Iraqi Turks: Transformation of status and Turkish foreign policy towards Iraq (1914-2003)
Irak Türklerinin değişen statüleri ve Türkiye'nin Irak'a yönelik dış politikası (1914-2003)
VOLKAN BUDAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Siyasal BilimlerYeditepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. M. DENİZ TANSİ