Duygusal okuryazarlık psikoeğitim programlarının ilkokul öğrencileri ile annelerinin duygusal okuryazarlık becerilerine ve annelerin tutumlarına etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of emotional literacy psychoeducation programs on the primary school students' and their mothers' emotional literacy skills and on the mothers' attitudes
- Tez No: 799969
- Danışmanlar: PROF. DR. BAŞARAN GENÇDOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: ilkokul öğrencileri, duygusal okuryazarlık, psikoeğitim programı, duygu koçluğu, primary school students, emotional literacy, psychoeducation program, emotion coaching
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 175
Özet
Amaç: Duygusal okuryazarlık, bireyin doğuştan getirdiği duygu farkındalıklarının toplumsal süreçler içinde yer alarak kullanması olarak ifade edilebilir. Ana babaların duygusal okuryazarlık becerileri geliştikçe çocuklarının sosyal sorunlarla baş etmeleri gelişmektedir. İlk bakım verenleri olarak anneler çocukların çeşitli duygusal becerileri kazanmasında önemli bir yere sahiptir. Ayrıca, anne ile çocuk arasındaki ilişkinin istendik bir tutum ile kurulması bu becerilerin kazandırılmasını kolaylaştırabilecektir. Bu bağlamda, çocuklara Duygusal Okuryazarlık Psikoeğitim Programı ile annelere Duygu Koçluğu Psikoeğitim Programı uygulanmıştır. Programlar aracılığıyla çocukların duygusal okuryazarlık becerilerini geliştirip duygu ayarlama sorunlarının azaltılması; annelerin ise duygusal okuryazarlık düzeylerini yükseltip istendik anne tutumlarının artırılması ve istenmedik anne tutumlarının azaltılması amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışma ön test-son test deney ve kontrol gruplu yarı deneysel bir araştırmadır. Çalışmada toplam 4 deney 2 kontrol grubu bulunmaktadır. Deney gruplarından 2'si çocuklardan 2'si bu çocukların annelerinden oluşmaktadır. Ayrıca hem anne grupları için hem çocuk grupları için 1'er kontrol grubu bulunmaktadır. Çocuk deney gruplarına haftada 2 gün 50'şer dakika süre ile 6 hafta boyunca Duygusal Okuryazarlık Psikoeğitim Programı uygulanmıştır. Anne deney gruplarından birisine haftada 1 gün 90 dakika süre ile 6 hafta boyunca Duygu Koçluğu Psikoeğitim Programı uygulanmış olup diğer deney grubundaki annelerin yalnızca çocuklarına uygulama yapılmıştır. Kontrol gruplarına herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Gruplara 1 ay sonra izleme testleri uygulanmıştır. Çalışmada çocuklara, İlkokulda Duygusal Okuryazarlık Ölçeği ve Duygu Ayarlama Ölçeği uygulanmıştır. Annelere ise Duygusal Okuryazarlık Ölçeği ile Tutum Ölçekleri uygulanmıştır. Veriler, SPSS istatistik paket programı ile analiz edilmiştir. Bulgular: Deney grubundaki çocukların duygusal okuryazarlık becerilerinin ön test ölçümlerine göre son testte anlamlı bir biçimde yükseldiği bulunmuştur. Kontrol grubundaki çocukların ise bu becerilerinde anlamlı herhangi bir değişim görülmemiştir. Duygu Koçluğu Psikoeğitim Programına katılan annelerin duygusal okuryazarlık düzeyleri önseste göre yükselirken tutumlarında bir değişim olmadığı saptanmıştır. Sonuçlar: Çalışma kapsamında uygulanan programının çocuklarda duygusal okuryazarlık becerilerini geliştirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Annesi de eğitime katılan çocuklarda etkinin annesi eğitime katılmamış çocuklara göre daha kalıcı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum annelerin eğitime katılım sağlamalarının etkiyi daha kalıcı hâle getirdiği sonucunu göstermiştir. Ayrıca annelere uygulanan program annelerin duygusal okuryazarlık becerilerini yükseltirken tutumlarda istatistiksel olarak anlamlı bir farka ulaşılamamıştır.
Özet (Çeviri)
Purpose: A person's emotional literacy is their ability to take part in social processes based on their innate emotional awareness. Parents have many effects on children's emotional literacy skills. It is known that as the emotional literacy skills of the parents develop, their children are more successful in coping with social problems. As primary caregivers, mothers play an important role in supporting children's acquisition of various emotional skills. Establishing the relationship between mother and child with a desired attitude will facilitate acquiring these skills. The Emotional Literacy Psychoeducation Program was applied to children and The Emotion Coaching Psychoeducation Program was applied to mothers. In this study, the programs aimed to improve children's emotional literacy skills to reduce their emotional adjustment problems, increase mothers' emotional literacy levels to increase desired mother attitudes, and reduce unwanted mother attitudes. Method: This study was a quasi-experimental study with pretest-posttest experimental and control groups. The study consisted of 4 experimental groups and two control groups. Two experimental groups were composed of children and their mothers. Furthermore, there was 1 control group for both mother's and children's groups. The program was administered to the experimental groups, including children, for 6 weeks, 2 days a week, for 50 minutes each. The program was applied to one of the experimental groups of mothers for 90 minutes once a week for 6 weeks, and the application was conducted only to the children of the mothers in the other experimental group. Control groups were not subjected to any application. A follow-up test was applied to all groups. The Emotional Literacy Scale and Emotion Adjustment Scale were applied to the children in the study. Emotional Literacy Scale and Attitude Scales were applied to the mothers. The data were analyzed with the SPSS statistical package program. Findings: It was found that the Emotional Literacy skills of the children in the experimental group increased significantly in the posttest compared to the pretest. There was no significant difference in these skills of the children in the control group. As a result of participating in the Emotion Coaching Psychoeducation Program, the emotional literacy levels of the mothers increased, however, there was no change in their attitudes as compared to the pretest. Conclusions: As a result of the study, the program was found to improve children's emotional literacy skills. In contrast to children whose mothers did not participate in the education, the effect is more permanent in those whose mothers did participate. The results indicated that mothers' participation in education made the effect more permanent. Moreover, although the program increased mothers' emotional literacy skills, no statistically significant difference was found in their attitudes.
Benzer Tezler
- Sanat terapisi uygulamalarına dayalı psikoeğitim programının işitme engelli çocukların duygusal okuryazarlık becerilerine etkisi
The effect of psychoeducation program based on art therapy practices on emotional literacy skills of children with hearing impairment
AYTAÇ YEŞİLKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATOŞ BULUT ATEŞ
- Annelere uygulanan duygusal okuryazarlık psiko-eğitim programının annelerin duygusal okuryazarlık becerilerine etkisi
The effect of the mother psycho-education program on the emotional literacy skills of mothers
TURNEL ALTAN
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAHŞAN SİVİŞ ÇETİNKAYA
- DEHB tanısı almış 9-10 yaş grubu öğrencilerine uygulanan duygusal okur-yazarlık psikoeğitim programının duygusal zeka ve dikkat becerisi düzeyleri üzerindeki etkisi
Investigation of the effect of the emotional litearcy psychoeducation program on the levels of emotional intelligence and attention skills applied to the 9-10 year old students who have ADHD
EMİNE BEYZA ÖZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜGE YUKAY YÜKSEL
- Ortaöğretim öğrencilerinin duygusal okuryazarlık beceri düzeylerinin belirlenmesi
Examining the emotional literacy skill levels of high school students
MELEK ALEMDAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL YÜKSEL
- Duygusal okuryazarlık eğitimlerinin sosyal zekâ gelişimine yansıması: Arabulucular üzerine bir inceleme
The reflection of emotional literacy training to the improvement of social intelligence: A study on mediators
SULTAN ERGUN