Şifa bahçeleri tasarımı ve uygulamalarının özel eğitim kurumları örneğinde değerlendirilmesi
Evaluation of healing garden design and applications in the example of special educational institutions
- Tez No: 800155
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT DENİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Özel Eğitim Okulları, Peyzaj Mimarlığı, Şifa Bahçeleri, Zihinsel Engelli Çocuklar, Zihinsel Engelliler
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Peyzaj Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Amaç: Şifa Bahçelerinin temelinde yatan ana etken, doğal alanların insanlar üzerinde ruhsal ve fiziksel olarak pozitif etkiler uyandırarak iyileşmelerine ve gelişmelerine olanak sağlamaktır. Bu bahçelerin amacı yapısal elemanaların, bitkisel elemanların ve doğal alanların entegre edilmesi ile sosyal, ruhsal, rekreasyon için imkanlar yaratmak, yaşam motivasyonunu artırmak, motor ve sosyal gelişimlerini tüm elemanlar ile etkileşimi sağlayarak güçlendirmektir. Peyzaj mimarlığı uygulama alanı olarak Şifa Bahçeleri zihinsel engele ve zihinsel yetersiz özel gereksinimli çocukları bireylerin eğitim, terapi ve gelişimlerine katkı sağlayarak hayat kalitelerinin artırmaktadır. Bu çalışmada Aydın İli Efeler İlçesindeki zihinsel engelli ve zihinsel yetersiz özel gereksinimli çocuklar için özel eğitim okullu bahçelerinin belirli standartlar ile şifa bahçesi olarak yeterliliklerinin değerlendirilmesi ve buna yönelik tasarım önerileri sunulması amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem: Çalışmanın ana materyalini Aydın İli Efeler İlçesindeki zihinsel engelli ve zihinsel yetersiz özel gereksinimli çocuklar için 7 tane tam resmi özel eğitim okulu oluşturmaktadır. Çalışma yöntemi olarak seçilen okul bahçelerinin ulusal şifa bahçesi tasarım ve uygulama ilkelerine uygunluğunu belirlenmesi amacıyla okul bahçelerinde çalışma alanları için hazırlanan 'tasarım odaklı gözlem formları' ile yapısal/bitkisel durumu ve şifa bahçesi olmaya uygunlukları incelenmiştir. Okul bahçelerinde yapısal/bitkisel durum, elemanların/materyallerin ve şifa bahçesi olmaya yeterliliği 1-5 arasında puanlanarak değerlendirilmiştir. Şifa bahçesi kriterlerine göre bulunması gereken yapısal elemanların/alanların varlığı ve var olanların durumu incelenmiştir. Bulgular: Aydın İli Efeler İlçesinde bulunan 7 özel eğitim okulunda gözlem ve araştırmalar yapılarak, okul ve bahçesinin mevcut durumu, daha sonra yeterliği ve şifa bahçesi olmaya uygunluğu saptanmıştır. Yapılan saptamalar sonucunda, çocukların okuldaki dış mekân aktiviteleri, bahçenin yapısal ve bitkisel mevcut durumu değerlendirilerek gözlem formları doldurulmuştur. Okul bahçesinin mekânsal yeterliliği ve şifa bahçesi olmaya uygunluğunun belirlenmesi puanlama sistemi ile yapılarak, standartlara uygunluğu değerlendirilmiştir. Sonuç: Yapılan çalışma sonucunda elde edilen verilere göre Aydın İli Efeler İlçesinde araştırma yapılan 7 resmi özel eğitim okulu bahçesi Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Mekânsal Standartlar Yönetmeliğinde belirtilen kişi başına düşen alan miktarına uyuyor olsa dahi kullanılan alanlar yapısal ve bitkisel açıdan fonksiyonel bir şifa bahçesi görevi görmemektedir. Ayrıca, Amerikan Eğitim Departmanı standartları ile karşılaştırıldığında, mekânsal olarak alan eksikliği daha fazla öne çıkmaktadır. Okulların planlanması ve tasarımı aşamasında dış mekânın önemi de gün yüzüne çıkmıştır. Planlama ve tasarım aşamasında peyzaj mimarlarının rolü yadsınamaz bir gerçektir.
Özet (Çeviri)
Objective: The main factor underlying the Healing Gardens is to enable natural areas to heal and develop by having positive effects on people spiritually and physically. The purpose of these gardens is to create opportunities for social, spiritual and recreation by integrating structural elements, plant elements and natural areas, to increase life motivation and to strengthen their motor and social development by interacting with all elements. As a landscape architecture application area, Healing Gardens increases the quality of life of mentally handicapped and mentally retarded children with special needs by contributing to the education, therapy and development of individuals. In this study, it is aimed to evaluate the sufficiency of the gardens with special education schools for the mentally retarded, mentally retarded and special needs children in Efeler Council of Aydin Province, with certain standards and to present design suggestions for this. Material and Methods: The main material of the study consists of 7 fully official special education schools for mentally retarded and mentally retarded special needs children in Efeler Council of Aydın Province. In order to determine the compliance of the school gardens selected as the study method with the national healing garden design and implementation principles the structural/vegetative status and suitability of the school gardens as a healing garden were examined with the 'design-oriented observation forms-prepared for the study areas. Structural/vegetative situation in school gardens, the sufficiency of elements/materials and being a healing garden were evaluated by scoring between 1-5. The existence of the structural elements/areas that should be found according to the healing garden criteria and the situation of the existing ones were examined. Results: A total of 300 children with mental retardation, Down syndrome and autism spectrum disorder are educated in 7 special education schools where the study was conducted. Each of the schools studied is located in 7 different neighborhoods. When the schools were evaluated structurally and vegetatively, it was determined that the garden area of the school gardens varied between 100 m2 and 9000 m2 and the largest garden area per student was 692 m2.As a result of the determinations made, when the children's outdoor activities at school and the current state of the garden are evaluated, there are a total of 115 species and 151 plants. Children's activities in the garden are limited. The spatial adequacy of the school garden and its suitability to be a healing garden were determined using the scoring system and it was determined that it did not comply with the standards and that no school was sufficient to be a healing garden. Conclusion: According to the data obtained as a result of the study, even though the 7 official special education school gardens in Aydın Province Efeler District comply with the amount of area per capita specified in the Spatial Standards Regulation of the Ministry of National Education (MEB) the areas used are structurally and herbally functional healing garden does not functional. Also when compared to the standards of the American Department of Education, the lack of space becomes more prominent. In the planning and design phase of schools, the importance of outdoor space has also come to light. The role of landscape architects in the planning and design phase is an undeniable fact.
Benzer Tezler
- Şifalı bitkiler ve şifa bahçeleri tasarımı üzerine araştırmalar
Studies on healing plants and healing garden design
ESRA ŞAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Peyzaj Mimarlığıİstanbul ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAHYA AYAŞLIGİL
- Sağlık yapılarında şifa bahçeleri ve günümüz hastanelerinde kullanımı
Usage in healthcare, healing gardens and today's hospitals
YAĞMUR TURGAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Kültür Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY USTA
- Pediatrik hastanelerin iç mekân tasarım kriterlerine şifa bahçelerinin dâhil edilmesi
Inclusion of healing gardens in interior design criteria of pediatric hospitals
HİKMET ÖZLEM YURTGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İç Mimari ve DekorasyonSelçuk Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU ERDOĞAN
- Isparta iklim koşullarında yetişen bazı tıbbi ve aromatik bitkilerin şifa bahçeleri örneğinde kullanımı
The use of some medicinal and aromatic plants growing in Isparta climate conditions in example of healing gardens
BESTE KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Peyzaj MimarlığıSüleyman Demirel ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞİRİN DÖNMEZ
- İyileştirme bahçelerinin peyzaj tasarımındaki yeri
The place of healing gardens in landscape design
ÇAĞRI SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPER SAĞLIK