Paternalist liderlik algılarının çalışanların iş biçimlendirme davranışlarına etkisinde psikolojik sahiplenmenin aracı rolü: Hizmet sektöründe bir araştırma
The mediating role of psychological ownership in the effect of paternalistic leadership perceptions on employees' job crafting behaviors: A research in the service sector
- Tez No: 801659
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEMDUH BEGENİRBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Milli Savunma Üniversitesi
- Enstitü: Alparslan Savunma Bilimleri ve Milli Güvenlik Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Savunma Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Savunma Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Bu çalışma, paternalist liderlik algılarının iş biçimlendirme davranışları üzerindeki etkisini ve bu etki üzerinde psikolojik sahiplenmenin aracı rolü olup olmadığını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniğine başvurulan bu çalışmada kavramları ölçmek için Paternalist Liderlik Ölçeği, İş Biçimlendirme Ölçeği ve Psikolojik Sahiplenme Ölçeği kullanılmıştır. Ankara ilinde görevli 493 hizmet sektörü çalışanından elde edilen veriler, SPSS 20.0 ve AMOS 16.0 programları kullanılarak t-testi, tek yönlü varyans analizi, korelasyon ve yapısal eşitlik modeli analizlerine tabi tutulmuştur. Yapılan t-testi ve tek yönlü varyans analizi sonuçlarına göre, çalışanların farklı demografik özelliklerinin ilişkisel biçimlendirme hariç tüm araştırma değişkenleri üzerinde önemli farklılıklar yarattığı tespit edilmiştir. Korelasyon analizi neticesinde; otoriter liderlik-iş biçimlendirme, otoriter liderlik-bilişsel biçimlendirme ve otoriter liderlik-psikolojik sahiplenme arasındaki söz konusu üç ilişki dışında, araştırma değişkenleri ve alt boyutları arasındaki tüm ilişkilerin istatistiki olarak anlamlı olduğu ortaya konulmuştur. Araştırma hipotezlerini test etmek için gerçekleştirilen yapısal eşitlik modeli analizi sonucunda, paternalist liderlik alt boyutlarından yardımsever liderliğin tüm iş biçimlendirme alt boyutlarını; otoriter liderliğin görev ve ilişkisel biçimlendirmeyi; ahlaki liderliğin ise yalnızca bilişsel biçimlendirmeyi olumlu yönde ve anlamlı olarak etkilediği tespit edilmiştir. Bununla birlikte, tüm paternalist liderlik alt boyutlarının iş biçimlendirme ana değişkeni üzerinde olumlu yönde ve anlamlı etkilerinin olduğu saptanmıştır. Ulaşılan bu sonuçlardan özellikle otoriter liderliğin iş biçimlendirmeyi ve söz konusu iki alt boyutunu pozitif etkilediğine yönelik bulgular, araştırma hipotezlerinin aksi yönünde konumlanması sebebiyle dikkat çekici niteliktedir. Üç ana değişkenin bütüncül olarak ele alındığı aracılık testi sonucunda ise, paternalist liderlik algılarının iş biçimlendirme davranışları üzerindeki etkisinde psikolojik sahiplenmenin kısmi aracı rolünün olduğu ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to reveal the effect of paternalistic leadership perceptions on job crafting behaviors and whether psychological ownership has a mediating role on this effect. In this study, which was used as a survey technique from quantitative research methods, Paternalistic Leadership Scale, Job Crafting Scale and Psychological Ownership Scale were used to measure the concepts. The data obtained from 493 service sector employees working in Ankara were subjected to t-test, one-way analysis of variance, correlation and structural equation model analyzes using SPSS 20.0 and AMOS 16.0 programs. According to the results of the t-test and one-way analysis of variance, it was found that the different demographic characteristics of the employees created significant differences on all research variables except relational crafting. As a result of correlation analysis; apart from the three relationships between authoritarian leadership-job crafting, authoritarian leadership-cognitive crafting and authoritarian leadership-psychological ownership, all the relationships between the research variables and sub-dimensions were statistically significant. As a result of the structural equation model analysis performed to test the research hypotheses, it was found that from the sub-dimensions of paternalistic leadership, benevolent leadership positively and significantly affected all job crafting sub-dimensions; authoritarian leadership positively and significantly affected task and relational crafting; moral leadership affected only cognitive crafting positively and significantly. However, it was determined that all paternalistic leadership sub-dimensions had positive and significant effects on the main variable of job crafting. From these results, especially the findings that authoritarian leadership positively affects job crafting and its two sub-dimensions mentioned are remarkable because they are positioned in the opposite direction of the research hypotheses. As a result of the mediation test, in which three main variables were considered holistically, it was revealed that psychological ownership has a partial mediating role in the effect of paternalistic leadership perceptions on job crafting behaviors.
Benzer Tezler
- Etiğin kurumsallaşmasında liderlik tarzlarının etkisi: İlaç sektöründe bir araştırma
The effect of leadership styles in institutionalization of ethics: A research in the pharmaceuticals sector
RIZA FERİDUN ELGÜN
Doktora
Türkçe
2020
İşletmeMersin Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEHAN ÇAKİCİ
DOÇ. DR. YILMAZ AKGÜNDÜZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNCAY TURAN TURABOĞLU
- Sağlık sektöründe algılanan liderlik modellerinin çalışanların duygusal emekleri üzerindeki etkilerine yönelik bir uygulama: Bilecik İl Sağlık Müdürlüğü örneği
An application for the effects of leadership models perceived in the health sector on the emotional labor of employees: The case of Bilecik Provincial Health Directorate
TURGAY KANBAY
Doktora
Türkçe
2023
Sağlık YönetimiBilecik Şeyh Edebali Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ATIL TAŞER
- Babacan liderlik algısı ve yöneticiye güven ilişkisinde kültürel değerlerin etkisi
Effect of cultural values on the relationship of paternalist leadership perception and trust in supervisor
OSMAN USLU
- Hastane yöneticilerinin liderlik özellikleriyle çalışanların iş üretkenlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Isparta il merkezindeki hastaneler üzerinde bir araştırma
Examination of the relationship between hospital managers' leadership traits and levels of the employees' work productivity; a study on hospitals in Isparta city center
ŞERİFE ALEV UYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
HastanelerSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BELMA KEKLİK
DOÇ. DR. RAMAZAN ERDEM
- Okul müdürlerinin paternalist (babacan) liderlik davranışları ile Hofstede'nin kültür boyutları arasındaki ilişki
The relationship between paternalistic leadership behaviours of school principals and culture dimensions of Hofstede
AHMET SAYLIK
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNAYET AYDIN