Erken çocukluk dönemi yaşantıları ve bağlanma stillerinin borderline (sınırda) kişilik örgütlenmesi arasındaki ilişkide zihin kuramı becerilerinin aracı rolü
The mediator factor of theory of mind skills on relationship between early childhood experiences and borderline personality organization
- Tez No: 802470
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Işık Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Çocukluk çağı travmaları ve bağlanma stilleri borderline kişilik örgütlenmesini etkileyen değişkenlerdir. Fakat erken çocukluk yaşantıları ve borderline kişilik örgütlenmesi arasındaki ilişkinin doğası aydınlatılamamıştır. Erken çocukluk yaşantıları ve borderline kişilik örgütlenmesi ilişkisinde zihin kuramı becerisi aracı etkisinin araştırılmasında literatür kısıtlı kalmaktadır. Bu çalışmanın amacı, 18-30 yaş örneklemindeki bireylerin erken çocukluk çağındaki yaşantıları ile bağlanma stillerinin borderline (sınırda) kişilik örgütlenmesi ile ilişkisini incelemek ve bu ilişkide zihin kuramı becerilerinin aracı rolünü test etmektir. Yaşları 18-30 arasında olan 179 katılımcı (87 Kadın - 92 Erkek) araştırmaya katılmıştır. Veriler, Demografik Bilgi Formu, Borderline Kişilik Envanteri, Pot Kırmayı Tanıma Testi-Kısa Versiyon, Üç Boyutlu Bağlanma Stilleri, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (CTQ-33) ile toplanmıştır. Analizler sonucunda, çocukluk çağı travmalarının sınırda kişilik örgütlenmesini pozitif yönde yordadığı, güvensiz bağlanma stillerinin de sınırda kişilik örgütlenmesini pozitif yönde yordadığı bulunmuştur. Buna ek olarak, zihin kuramı becerisinin sınırda kişilik örgütlenmesini negatif yönlü ve anlamlı bir biçimde yordadığı saptanmıştır. Diğer yandan, güvensiz bağlanma stillerinden kaçınan bağlanma stilinin zihin kuramı becerisini negatif yönlü anlamlı bir biçimde yordadığı fakat kaygılı kararsız bağlanma stilinin zihin kuramı becerisiyle anlamlı bir ilişkisi olmadığı bulunmuştur. Son olarak, çocukluk çağı travmalarının ve güvensiz bağlanma stillerinin sınırda kişilik örgütlenmesiyle ilişkisinde zihin kuramının aracı etkisi incelendiğinde sonuçlar zihin kuramının bu ilişkide aracı etkisi olmadığını göstermiştir. Bulgular, olumsuz erken dönem yaşantılarının borderline kişilik örgütlenmesi ile bağlantılı olabileceğini fakat bu ilişkide zihin kuramı becerilerinin aracılık rolü oynamayabileceğine işaret etmektedir. Tartışma kısmında araştırma bulguları literatür ile desteklenmiş ve aracı değişken olan zihin kuramı becerisinin erken çocukluk yaşantıları ve borderline kişilik örgütlenmesi arasındaki ilişkide anlamsız çıkmasının ölçek ve örneklem yapısı açısından tartışılmıştır. Gelecekte yapılacak çalışmalar için çeşitli öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Childhood traumas and attachment styles are variables that affect borderline personality organization. However, the nature of the relationship between early childhood experiences and borderline personality organization has not been clarified. The literature is limited in investigating the mediating role of theory of mind skills on the relationship between early childhood experiences and borderline personality organization. This study aims to examine the relationship between the early childhood experiences and attachment styles of individuals aged between 18-30 years and Borderline Personality Organization and to test the mediating role of theory of mind skills in this relationship. 179 participants (87 Females - 92 Males) aged between 18-30 participated in the study. Data were collected with Demographic Information Form, Borderline Personality Inventory, Kırmayı Tanıma Testi-Kısa Versiyon, Üç Boyutlu Bağlanma Stilleri, Three-Dimensional Attachment Styles, and Childhood Trauma Scale (CTQ-33). As a result of the analysis, it was found that childhood traumas predicted borderline personality organization positively, while insecure attachment styles predicted borderline personality organization positively. In addition, it was found that the theory of mind skills predicted borderline personality organization negatively and significantly. On the other hand, the avoiding attachment styles subset insecure attachment style predicted the theory of mind skill negatively; however, it was found that the anxious ambivalent attachment style did not have a significant relationship with the theory of mind skill. Finally, when the mediating effect of the theory of mind in the relationship between childhood traumas and insecure attachment styles with borderline personality organization was examined, the results showed that the theory of mind did not have a mediating effect in this relationship. Findings indicate that negative early life experiences may be associated with borderline personality organization, but the theory of mind skills may not play a mediating role in this relationship. In the discussion section, research findings are supported by the literature and it is discussed that the nonsignificant role of theory of mind as a mediator between early childhood experiences and borderline personality organization may be due to the scale and sample structure. Various recommendations are provided for future studies.
Benzer Tezler
- Çekingen kişilik inançları ve çocukluk çağında deneyimlenen duygusal ihmal arasındaki ilişkide yetişkin kaygılı ve kaçıngan bağlanma türlerinin aracı rolü
The mediating role of adult anxious and avoidant attachment in the relationship between avoidant personality beliefs and childhood emotional neglect
YAĞMUR AKSOY
- Adolescents' self-disclosure to mother: Links to attachment anxiety, avoidance and perceived parenting style of the mother
Ergenlerin kendilerini annelerine açması: Bağlanma kaygısı ve kaçınması ile anneden algılanan ebeveynlik tutumu arasındaki bağlantılar
DİLAY CELASUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİANE SUNAR
- Which aspects of early childhood experience predict romantic jealousy? an investigation of the effects of parental treatment, sibling jealousy, and adult attachment style on adult romantic jealousy
Erken dönem çocukluk deneyimlerinin hangi yönleri romantik kıskançlığı öngörür? ebeveyn davranışı, kardeş kıskançlığı, ve yetişkin bağlanma stillerinin yetişkin romantik kıskançlığına etkileri üzerine bir araştırma
MERVE İNCE
- Ortaokul öğrencilerinin bağlanma stilleri, duygu düzenleme becerileri ve narsisizm düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The analysis of the relationship between attachment styles, emotion regulation skills and narcissism levels of secondary school
CANSEL YÖNET
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE İREM ÖZTEKE KOZAN
- Çocukluk dönemi bağlanma stilleriyle yetişkinlik dönemi iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Infant attachment styles on adult communi̇cati̇on
NİHAL GÖZDE SUBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAZAN