Otizmli çocuklarda zorbalık ve okul reddinin ebeveyn ve öğretmen görüşleri bağlamında incelenmesi
Examination of bullying and school refusal in children with autism from the perspectives of parents and teachers
- Tez No: 803091
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL SEÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: otizm spektrum bozukluğu, zorbalık, okul reddi, olgu bilim, autism spectrum disorder, bullying, school refusal, phenomenology
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı 5-19 yaş aralığında bulunan OSB tanılı çocukların okul yaşamlarında karşılaştıkları akran zorbalığı mağduriyetleri ve bu mağduriyetlerinin sonucunda geliştirdikleri okul reddi davranışına yönelik yaşanan deneyimlerinin sürecin en önemli bileşenlerinden olan ebeveyn ve öğretmen görüşleri çerçevesinde derinlemesine incelenmesidir. Yöntem: Araştırma sürecinde OSB tanılı çocukların yaşadıkları olumsuz okul yaşantılarının altında yer alan gizil bulguların ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda ebeveyn-öğretmen görüşleri çerçevesinde yaşanan bu olumsuz deneyimlerin derinlemesine incelenmesi amaçlanarak nitel araştırma yönteminden olgu bilim (fenomenoloji) deseniyle araştırma süreci yürütülmüştür. Araştırmaya 5-19 yaş aralığında bulunan OSB tanılı 3 çocuğun; 3 anne, 3 baba ve 2 öğretmeni katılım göstermiştir. Katılımcılar ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş ve araştırmadan elde edilen veriler ise içerik analiziyle analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırma bulguları“zorbalığın nedenleri”,“maruz kalınan zorbalık türleri”,“zorbalıktan haberdar olma şekli ve göstergeleri”,“zorbalık sonucunda ortaya çıkan problemler”,“zorbalıkla baş etme stratejileri”ve“okul reddi-zorbalık ilişkisi”“öneriler ve beklentiler”olmak üzere yedi tema çerçevesinde sunulmuş ve tartışılmıştır. Sonuçlar: Çalışmanın sonucunda OSB tanılı çocukların zorbalık mağduriyetlerinin nedenlerinde özellikle bireysel etmenlerin sebebiyet verdiği sonuçlanmıştır. Maruz kalınan zorbalık türlerinde ise sıklıkla duygusal, sözel ve fiziksel zorbalık yer alırken ebeveyn ve öğretmenlerin zorbalıktan haberdar olma göstergelerinde ise sıklıkla fiziksel yaralanmalar sonucunda fark ettikleri raporlanmıştır. Zorbalık mağduriyetinden kaynaklı olarak OSB tanılı çocuğun okul yaşantılarında sıklıkla uyum ve davranış problemleri yaşadıkları ve bununla ilgili sınırlı baş etme stratejileri olduğu sonuçlanmıştır. Olumsuz okul yaşantılarından olan akran zorbalığı ve okul reddi ilişkisinde ise okul reddinin en fazla görülme nedeni olarak katılımcılar tarafından akran zorbalığı mağduriyeti görülürken okul reddinin duygusal ve davranışsal göstergelerinde de ayrılık kaygısı, uzun süreli ağlama vb. davranışların yer aldığı sonuçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Purpose: The aim of this study is to examine in depth the peer bullying victimization that children with ASD between the ages of 5-19 face in their school life and their experiences of school refusal behavior that they develop as a result of these victimizations within the framework of the views of parents and teachers, who are the most important components of the process. Method: In the research process, it was aimed to reveal the hidden findings underlying the negative school experiences of children diagnosed with ASD. In this direction, the research process was conducted with the phenomenology design from the qualitative research method, aiming to examine these negative experiences in depth within the framework of parent-teacher views. Three mothers, three fathers, and two teachers of three children diagnosed with ASD between the ages of 5-19 participated in the study. Semi-structured interviews were conducted with the participants and the data obtained from the research were analyzed by content analysis. Findings: The research findings were presented and discussed under seven themes:“causes of bullying”,“types of bullying”,“types of bullying experienced”,“ways and indicators of being aware of bullying”,“problems that arise as a result of bullying”,“coping strategies with bullying”,“school rejection-bullying relationship”,“suggestions and expectations”. Conclusions: As a result of the study, it was concluded that the causes of bullying victimization of children diagnosed with ASD were mainly caused by individual factors. While emotional, verbal, and physical bullying were frequently involved in the types of bullying experienced, it was reported that parents and teachers often noticed bullying as a result of physical injuries in the indicators of being aware of bullying. It was concluded that children diagnosed with ASD frequently experience adjustment and behavioral problems in their school life due to bullying victimization and have limited coping strategies. In the relationship between peer bullying, which is one of the negative school experiences, and school refusal, peer bullying victimization was seen by the participants as the most common cause of school refusal, while emotional and behavioral indicators of school refusal included behaviors such as separation anxiety, prolonged crying, etc.
Benzer Tezler
- Lise seviyesinde zihinsel yetersizliğe sahip ve otizmli olan öğrencilerde akran zorbalığının değerlendirilmesi
Evaluation of peer bullying in high school students with mental disabilities and autism
MUSTAFA BACIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KURNAZ
- Otizmli çocuklarda manyetik ses kartlarını resimdeğiş-tokuşuna dayalı iletişim sistemine dâhil ederek istek bildirmeyi öğretmek
Teaching children with autism to mand using magneticsound cards in the picture exchange communication system
NURULLAH AYBAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBiruni ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİNYAMİN BİRKAN
- Otizmli çocuklarda fiziksel aktivite, motor yeterlik ve sosyal beceri düzeyinin incelenmesi
Investigation of physical activity, motor proficiency and social skill level of autistic children
ATALAY DERER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
SporPamukkale ÜniversitesiSporda Psiko-Sosyal Alanlar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR MÜLAZIMOĞLU BALLI
- Otizmli çocuklarda hareket eğitimi ve eğitsel oyun ile yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship between the quality of life and the movement education and educational game for children with autism
ÖZGE ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
SporHitit ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK YAMANER
- Otizmli çocuklarda uygulanan farklılıkla öğrenme egzersizlerinin denge ve üst ekstremite koordinasyonu üzerine etkisi
The effect of differential learning exercises aplied on balance and upper extremity coordination in children with autoysis
GÜRKAN SERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURPER ÖZBAR