Geri Dön

Epizodik gelecek düşünme egzersizleri:Tütün kullanım bozukluğunda gecikme indirimi temelli bir yaklaşım

Episodic future thinking exercises: A delay discounting based approach to tobacco use disorder

PDF İndir

  1. Tez No: 804009
  2. Yazar: HAKAN YILMAZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET EMRAH KARADERE
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 94

Özet

Optimal tedavilerle dahi sigarayı bırakmayı deneyenlerin ancak %25'inin 1 sene boyunca sigaradan uzak durabildiği tahmin edilmektedir. Ödülün zamansal düzlemde sübjektif değerindeki devalüasyonu gösteren gecikme indirimi çeşitli klinik durumlarla ilişkilendirilmiştir. Sigara içenlerde, sigarayı bırakanlara ve sigara kullanmayanlara kıyasla daha yüksek gecikme indirimi oranları saptanmaktadır. Mevcut çalışmada sigara bırakma tedavisine başlayan kişilerde gecikme indirimi temelli bir müdahale olarak epizodik gelecek düşünmesi (EGD) egzersizlerinin olağan tedaviye eklenmesinin birinci aydaki tedavi sonucu üzerindeki etkisini incelemek amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi Eylül 2022 – Nisan 2023 tarihleri arasında Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi'ne sigarayı bırakmak için yardım almak maksadıyla başvuran ve farmakoterapi başlanan hastalar arasından seçilmiştir. Araştırmada aktif müdahale olarak EGD, kontrol müdahalesi olarak epizodik yakın zaman düşünmesi (EYD) kullanılmıştır. Veri toplama araçları olarak sosyodemografik bilgilere yönelik veri formu, gecikme indirimi oranlarını tespit etmeye yönelik 27 Maddelik Parasal Seçim Anketi, Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği 21, Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi (FNBT), Barratt Dürtüsellik Ölçeği Kısa Formu ve zaman tahmini testi kullanılmıştır. Araştırmaya değerlendirme testlerini tamamlayan 30 kişi EGD, 30 kişi EYD grubunda olacak şekilde toplam 60 katılımcı dahil edilmiştir. İlk müdahale sonrasında EGD grubunda gecikme indirimi oranları -1,64 (±0,53)'ten -1,87 (±0,55)'ye düşerken (p=0,009); EYD grubunun oranlarında müdahale öncesi ve sonrasında anlamlı değişim olmamıştır. Ancak bir aylık süreçteki gecikme indirimi oranlarının değişimine bakıldığında EGD grubunda anlamlı değişim gözlenmemiş, EYD grubunda ise anlamlı şekilde düşüş saptanmıştır (p=0,011). Birinci ayda iki grup arasındaki sigara bırakma oranlarında anlamlı fark saptanmazken, EGD grubunun FNBT skorlarının medyan değeri 6'dan 5'e düşmüştür (p=0,019). Birinci ay değerlendirme formlarını tamamlama oranlarının ve egzersiz uyumu puanlarının EGD grubunda EYD grubuna kıyasla daha yüksek olduğu görülmüştür (sırasıyla p=0,038; p=0,006). Ancak yine de EGD grubundaki egzersiz uyumunun 5 üzerinden medyanı 2 olacak şekilde puanlandığı gözlenmiştir. Sigarayı bırakanların başlangıç gecikme indirimi oranlarının sigara kullanımına devam edenlere kıyasla anlamlı derecede düşük olduğu (p=0,049) ve ayrıca sigarayı bırakanların gecikme indirimi oranlarının birinci ayda anlamlı derecede düştüğü tespit edilmiştir (p=0,007). Zaman tahmini testinde iki grubun başlangıç skorları benzerlik göstermiş, birinci ayda da anlamlı değişim gözlenmemiştir. Çalışmada kullanılan herhangi bir farmakoterapi seçeneğinde başlangıç ve birinci ay gecikme indirimi oranlarında anlamlı değişim oluşmamıştır. Yaş, cinsiyet, eğitim, kullanılan farmakoterapi ve ölçülen psikolojik özellikler gibi faktörlerin sigaraya devam etme riskiyle ilişkisi incelenmiş ancak anlamlı ilişki saptanmamıştır. Mevcut çalışmada sigara bırakmaya yönelik olağan tedaviye ek olarak uygulanan EGD egzersizlerinin sigara bırakma oranlarını artırmadığı görülse de tedavi sürecinde farklı alanlarda katkı sağlayabileceği değerlendirilmiştir. İleri araştırmalarda EGD'nin uygulanabilirliğinin geliştirilmesi, klinik etkisinin ve kullanım alanlarının da belirginleşmesine yardımcı olacaktır.

Özet (Çeviri)

It is estimated that only 25% of those who attempt to quit smoking even with optimal treatments can stay smoke-free for one year. Delay discounting, which demonstrates the devaluation of subjective value of rewards over time, has been associated with various clinical conditions. Among smokers, higher delay discounting rates have been observed compared to those who have quit smoking and those who do not use tobacco. The aim of the current study was to examine the effect of episodic future thinking (EFT) exercises as a delay discounting-based intervention, in addition to standard treatment, on treatment outcomes during the first month in individuals starting smoking cessation pharmacotherapy. The sample of the study was selected among patients who sought assistance to quit smoking and initiated pharmacotherapy at Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın City Hospital between September 2022 and April 2023. EFT was used as the active intervention, while episodic recent thinking (ERT) was used as the control intervention in the study. The data collection instruments included a demographic information form, 27-item Monetary Choice Questionnaire to assess delay discounting rates, Depression Anxiety Stress Scale-21, Fagerström Test for Nicotine Dependence (FTND), Barratt Impulsiveness Scale-Short Form, and a time estimation task. A total of 60 participants, who completed the assessment tests, were included in the study, with 30 participants in the EFT group and 30 participants in the ERT group. After the initial intervention, the delay discounting rates in the EFT group decreased from -1.64 (±0.53) to -1.87 (±0.55) (p=0.009), while there was no significant change in the rates of the ERT group before and after the intervention. However, when examining the changes in delay discounting rates during the one-month period, no significant change was observed in the EFT group, whereas a significant decrease was found in the ERT group (p=0.011). Although there was no significant difference in smoking cessation rates between the two groups in the first month, the median value of FTND scores in the EFT group decreased from 6 to 5 (p=0.019). The completion rates of the first-month evaluation forms and the exercise adherence scores were higher in the EFT group compared to the ERT group (p=0.038 and p=0.006, respectively). However, the exercise adherence in the EFT group was still rated with a median of 2 on a scale of 5. It was found that the initial delay discounting rates of those who quit smoking were significantly lower compared to those who continued smoking (p=0.049), and furthermore, the delay discounting rates of those who quit smoking significantly decreased in the first month (p=0.007). The baseline scores of the two groups in the time estimation task were similar, and no significant change was observed in the first month. There was no significant change in delay discounting rates in any of the pharmacotherapy options used in the study. Factors such as age, gender, education, pharmacotherapy used, and measured psychological characteristics were examined for their relationship with the risk of smoking continuation, but no significant relationship was found. Although the EFT exercises applied as an adjunct to standard treatment did not increase smoking cessation rates in the current study, it was evaluated that they could contribute to different aspects of the treatment process. Further research improving the feasibility of EFT will be beneficial for clarifying its clinical effects and areas of use.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    894720

    The role of visual and verbal working memory on episodic future thinking

    Görsel ve sözel çalışan belleğin epizodik gelecek düşüncesi üzerindeki rolü

    BURAK YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Psikolojiİstanbul Medipol Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYSU MUTLUTÜRK

  2. Tez No

    893215

    Psychological well-being and episodic specificity of future events

    Psikolojik iyi oluş ve gelecek olaylarının epizodik özgüllüğü

    YAĞMUR DAMLA ŞENTÜRK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    PsikolojiSabancı Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÇAĞLA AYDIN BAYSAL

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EREN GÜNSELİ

  3. Tez No

    913936

    Alkol kullanım bozukluğu olan hastalarda sahne kurgulama ve epizodik gelecek kurgulama becerisiyle tedavi motivasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Examination of the relationship between scene construction, episodic future thinking skills, and treatment motivation in patients with alcohol use disorder

    SÜLEYMAN CANER DENİZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikiyatriAnkara Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İNCİ İLHAN

  4. Tez No

    636146

    Age-related changes and age-independent consistencies in the phenomenological characteristics of autobiographical memories, episodic counterfactuals, and episodic future events

    Otobiyografik anıların, karşıolgusal olayların ve epizodik gelecek olayların fenemenolojik özelliklerinde yaşla ilişkili değişiklikler ve yaştan bağımsız tutarlılıklar

    SELİN AKDERE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    PsikolojiBahçeşehir Üniversitesi

    Bilişsel Nöropsikoloji Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SİMAY İKİER

  5. Tez No

    692318

    The influence of autobiographical memory specificity on goal setting in non-depressed individuals

    Depresyonu olmayan bireylerde otobiyografik anı özgüllüğünün hedef özgüllüğüne olan etkisi

    İLAYDA KORKUTMAZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    PsikolojiTED Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUĞBA UZER YILDIZ

Geri Dön