Güncel Türkçe Sözlük'te sözlüksel boşluk (Türkmen Türkçesi temelinde)
Lexical gap in the current Turkish Dictionary (Based on Turkmen Turkish)
- Tez No: 805481
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİ KAYMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: boşluk, sözlüksel boşluk, boşluk telafisi, Türkiye Türkçesinde boşluk, Türkmen Türkçesi, gap, lexical gap, gap compensation, gap in Turkish, Turkmen Turkish
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Lehçeleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
“Güncel Türkçe Sözlük'te Sözlüksel Boşluk (Türkmen Türkçesi Temelinde)”adlı çalışmada, kaynak dil durumundaki Türkmen Türkçesinin en kapsamlı sözlüğü olan“Türkmen Diliniň Düşündirişli Sözlügi”nden hareketle hedef dil durumundaki Türkiye Türkçesinin en kapsamlı sözlüğü olan“Güncel Türkçe Elektronik Sözlük”te sözlüksel boşluklar tespit edilmiştir. Tespit edilen sözlüksel boşluklar söz varlığı alanlarına göre sınıflandırılmış olup semantik ve dilbilgisel açıdan incelenmiştir. Çalışma, giriş bölümü dışında beş bölümden oluşmaktadır.“Giriş”kısmında, çalışmanın konusu, amacı, yöntemi, kapsam ve sınırlılıkları ile literatür özetinin yer aldığı bilgiler bulunmaktadır.“Birinci Bölüm”de, sözlük çalışmalarında sıklıkla kullanılan ve çalışmanın anlaşılmasını kolaylaştıracak terimlerden bahsedilmiştir.“İkinci Bölüm”de felsefe, fizik, hukuk, sosyoloji, matematik, mimarlık gibi disiplinlerde boşluk kavramının nasıl algılandığına yer verilmiştir. Ayrıca bu bölümün sonunda mutlak boşluktan bahsedilip bahsedilemeyeceğine dair bir bakış açısı sunulmuştur. Çalışmanın“Üçüncü Bölümü”nde dilsel boşluk konusu ele alınmış ve dilsel boşlukların sebepleri ve türleri hakkında bilgi verildikten sonra boşlukların tespitinde kullanılan ölçütlere değinilmiştir. Çalışmanın“Dördüncü Bölümü”nde ise, sözlüksel boşluk konusu kapsamlı olarak ele alınmış ve boşlukların doldurulmasında kullanılacak telafi yolları önerilmiştir. Son olarak“Beşinci Bölüm”de elde edilen sözlüksel boşluk ögeleri, tematik ve gramatikal sınıflandırmaya tabi tutulmuş, boşluk değeri taşıyan ögelerin semantik, sosyolinguistik ve dilbilgisel işlevleri hakkında bilgiler verilmiştir. Bahsi geçen bölümlerin sonunda çalışmayla ilgili değerlendirmelere“Sonuç ve Öneriler”başlığı altında yer verilmiştir. Çalışmadan elde edilen verilerin grafikleri ve Türkçe-İngilizce terim listesi“Ekler”başlığı altında paylaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In our study named“Lexical Gap in the Current Turkish Dictionary (Based on Turkmen Turkish”, lexical gaps have been identified, based on the“Türkmen Diliniň Düşündirişli Sözlügi”, which is the most comprehensive dictionary of Turkmen Turkish, which is the source language, in the“Current Turkish Electronic Dictionary”, which is the most comprehensive dictionary of Turkish, which is the target languages. Lexical gaps found were classified according to the vocabulary areas and were examined in terms of semantic and grammatical. Our study consists of five chapters except the introduction chapter. In the“Introduction”part, there is information about the subject, purpose, method, scope and limitations of the study and the literature summary. In the“First Chapter”, the terms that are frequently used in dictionary studies and that will make the study easier to understand are mentioned. In the“Second Chapter”, how the concept of gap is perceived in disciplines such as philosophy, physics, law, sociology, mathematics and architecture is included. At the end of this chapter, a perspective on whether absolute gap can be mentioned or not is also presented. In the“Third Chapter”of the study, the linguistic gap is discussed, and the criteria used in the detection of gaps are mentioned after giving information about the reasons and types of linguistic gaps. In the“Fourth Chapter”of the study, the lexical gap issue is discussed in detail and compensatory ways to be used in filling the gaps are suggested. In conclusion, the lexical gap elements that we obtained in the“Fifth Chapter”were subjected to thematic and grammatical classification and information about the semantic, sociolinguistic and grammatical functions of the elements with gap value is provided. At the end of the chapters mentioned above, our evaluations about our study are given under the title of“Conclusion and Suggestions”. The graphs of the data obtained from our study and the list of Turkish-English terms are shared under the title of“Appendix”.
Benzer Tezler
- Türkiye Türkçesindeki duyu fiillerinin eşdizimliliği
Collocation of sense verbs in Turkish
ALPER KILIÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZEN YAYLAGÜL ÜSTÜNEL
- Nefret söylemi inşasında sosyal medyanın rolü: Ekşi Sözlük örneği
The role of social media in the content of hate speech: Example of Ekşi Sözlük
HÜSEYİN YAŞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
GazetecilikAkdeniz ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ONUR ÖKSÜZ
- Dijital medyada kullanıcı emeğinin eleştirel ekonomi politik yaklaşım bağlamında incelenmesi
Analysis of user labor in digital media in the context of critical economy political approach
EDA ÇALGÜNER KILINÇ
Doktora
Türkçe
2023
İletişim BilimleriAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAKİR AVŞAR
- TDK güncel Türkçe sözlükte Arapçadan Türkçeye geçmiş Arapça menşeli kelimelerin anlam mukayeseleri (M maddesi)
Meaning comparisons of original Arabic words past from Arabic to Turkish in the modern Turkish lexicon (M letter)
SAFA SAAD YOUSİF
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK GÜRBÜZ
- TDK Türkçe sözlükte halk ağzından alınan madde başları
Headwords taken from colloquial language in TDK Turkish dictionary
SÜMEYYE NUR TEKİN GÜLLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıBursa Uludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ŞAHİN