Arap gramerinde şaz
The shādh in arabic grammar
- Tez No: 806023
- Danışmanlar: PROF. DR. YAKUP CİVELEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Arabic Grammar, Shādh, Irregular, Unconventional, Morphology, Syntax, Analogy, Basra, Kufa, Schools of Grammar
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 313
Özet
Arap Gramerinde Şaz Araplar, İslam'ın doğuşundan önce diğer milletler ile etkileşimleri sınırlı olduğundan dili bozulmamış ve doğal hâliyle konuşmaktaydılar. Ancak İslam'ın yayılmasıyla farklı milletlerin İslam'a girmesi sonucunda söz konusu milletlerin Arap diline olan etkisi hızlanmış ve lahn denilen dil hatalarının yayılmasına yol açmıştı. Toplumun neredeyse her kesiminde görülmeye başlanan lahn, özellikle dinî metinlere de sıçrayınca Arap dil bilginlerini çare arayışına sokmuştur. Bu arayışlarla dili hatalardan koruma hedeflenmiş ve Arap grameri geliştirilmiştir. Arap grameri eşine az rastlanan bir detay ve derinliğe sahiptir. Bu derinlik onu oldukça kompleks bir yapıya büründürmüştür. Nitekim her konuda birbirinden farklı onlarca görüş geliştirilmiş ve herkesçe kabul edilen standart bir yapı dizayn edilememiştir. Bundan dolayı Arap dilcileri hem kendilerinin hem de ekollerinin benimsediği kurallar ile çelişen kullanımları şaz olarak değerlendirmişlerdir. Sözlükte, bir başına kalan, yalnız kalan anlamlarına gelen şaz, Arap dil kurallarına uymayan yapılar için kullanılan bir kavramdır. Şazlar tespit edilirken ekoller kendi görüş ve birikimlerini esas almışlardır. Bu durum şazzın kişiden kişiye farklılık gösterebilen sübjektif bir olgu olmasına yol açmıştır. Dolayısıyla bir kullanımın şaz olup olmadığı çoğu zaman ekollerin eğilimleri ile belirlenebilmektedir. Şazları tespit ederken Basra ve Kûfe ekolü arasında ciddi bir eğilim farkı vardır. Basralılar, şazlara karşı çok katı bir tutum benimsemiş ve kendi dil kurallarına uymayan kullanımları dışlamışlardır. Onlar bu yöntemle Arap dilini standart bir yapıya sokmayı ve farklı kullanımları minimize etmeyi amaçlamışlardır. Kûfeliler ise Basra ekolü tarafından şaz olarak değerlendirilen çoğu kullanımı delil kabul etmiş ve bu kullanımlar üzerine dil kurallarını inşa etmişlerdir.
Özet (Çeviri)
The Shādh in Arabic Grammar Before the emergence of Islam, Arabs spoke their language naturally without much interaction with other cultures. Before the emergence of Islam, the Arabs spoke their language in its pristine and natural form as their interaction with other nations was limited. However, with the spread of Islam, the influence of these cultures on the Arabic language accelerated as a result of the entry of different nations into Islam and led to the spread of language errors called lahn. When the lahn, which started to be seen in almost every segment of the society, spread to religious texts, Arabic linguists searched for a remedy. These searches aimed to protect the language from errors and Arabic grammar was developed. Arabic grammar has an unprecedented level of detail and depth, which has made it a complex structure. As a matter of fact, dozens of different views have been developed on each issue and a standardized structure that is accepted by all has not been designed. For this reason, Arabic linguists have considered the usages that contradict the rules adopted by both themselves and their schools as shādh. The shādh, which in the dictionary means left alone, abandoned, is a concept used for structures that do not comply with Arabic language rules. The schools have taken their own views and backgrounds as a basis when determining the shādh. This has led to the shādh being a subjective phenomenon that can vary from person to person. Therefore, whether or not a usage is shādh or not can often be determined by the tendencies of the schools. There is a serious difference in tendency between the Basra and Kufa schools in identifying shādh. The Basrans adopted a very strict attitude towards shādhes and excluded usages that did not conform to their linguistic rules. With this method, they aimed to standardize the Arabic language and minimize different usages. The Kufians, on the other hand, accepted most of the usages that were considered as shādh by the Basra school as evidence and built their language rules on these usages.
Benzer Tezler
- Arap gramerinde zarûret olgusu
The phenomenon of exigency in Arabic grammar
MUHAMMED MEŞHUD HAKÇIOĞLU
Doktora
Türkçe
2021
DilbilimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. ABDULHADİ TİMURTAŞ
- Kur'an'ın anlaşılmasında kıraat farklılıklarının rolü
The Role of reciting differences in camprehending the Koran
MEHMET ÜNAL
- Keşşaf'ta mütevatir olmayan kırâatlar ve tefsir ilişkisi
Non-mutawatir qiraats in Keşşaf and its relation with tafseer
ŞULE AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİS ALBAYRAK
- Âl-i İmrân Sûresi'ndeki kıraât vecihlerinin Arap grameri yönünden incelenmesi
Examination of the reading verses in the Surah Al-i Imran in terms of Arabic grammar
AHMET ZEBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMİT SALİHOĞLU
- Zeccâc'ın Me'ânî'l-Kur'ân'ında dilbilimsel eleştiri
Exploring linguistic criticism in al-Zajjāj's al-Ma'ānī al-Qur'ān
MAHMUT ÇAY
Doktora
Türkçe
2024
Dilbilimİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABRİ TÜRKMEN