Liderlik tarzlarının verimlilik karşıtı iş davranışlarına etkisinde etik iklimin aracılık rolü
The effect of leadership style on counterproductive behaviors: mediating role of ethical climate
- Tez No: 807342
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. ERCAN ERGÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, İşletme, Education and Training, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Dönüşümcü Liderlik, Etkileşimci Liderlik, Etik İklim, Verimlilik Karşıtı İş Davranışları, Eğitim Sektörü, Transformational Leadership, Transactional Leadership, Ethical climate, Counter-productive Work Behaviour, Field of Education
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Her örgütte bazı çalışanlar, örgütün etkinliğini geliştirmekten ziyade azaltan zararlı davranışlarda bulunmaktadırlar. Verimlilik karşıtı iş davranışı (VKİD) olarak adlandırılan bu davranışların sebep olduğu sorunlar, örgütlerin çözüm bulması gereken başlıca sorunlardan biridir. Bu soruna çözüm oluşturabilmek maksadıyla yöneticilerin etik bir iklim içerisinde sergileyecekleri dönüştürücü ve etkileşimci liderlik tarzlarının VKİD'i etkileyebileceği ve bu doğrultuda bilimsel ve pratik yararlılık sağlayan öneriler getirilebileceği bu araştırmanın temel motivasyonudur. Bu bağlamda Sosyal Mübadele Teorisi ve Etik İklim Teorisi perspektifinden hareketle bu çalışmanın amacı VKİD'i dönüşümcü ve etkileşimci liderlik tarzlarını etik iklim çerçevesinde incelemektir. Araştırma kapsamında İstanbul'da aktif olarak mesleklerine devam eden 437 öğretmene ulaşılmıştır. Çalışmada öğretmenlerin verimlilik karşıtı iş davranışları sergilemeleri üzerinde dönüşümcü ve etkileşimci liderlik tarzlarının etkisinin olduğu öne sürülmektedir. Buradan hareketle; araştırma değişkenleri olan dönüşümcü liderlik, etkileşimci liderlik, etik iklim ve verimlilik karşıtı iş davranışları arasındaki istatistiksel ilişkiler ile hipotezler test edilmiştir. SPSS programı kullanılarak analiz edilen veriler çerçevesinde etik iklimin dönüşümcü liderlik ile VKİD arasında kısmi; etkileşimci liderlik ile VKİD arasında tam aracı etkisi olduğu bulunmuştur. Söz konusu ilişkiler alanyazın ışığında tartışılmış, gelecek çalışmalara ve yöneticilere yönelik önerilerde bulunulmuştur. Bu kapsamda etik iklim değişkeninin eğitim sektörü üzerine yapılan çalışmalarda kurgulanacak araştırma modelleri içerisinde daha sık aracı veya düzenleyici değişken olarak kullanılması gelecek çalışmalar için önemli bir öneridir. Eğitim sektöründe VKİD sadece sektörü değil ülkenin geleceği olan genç nesillerin eğitim kalitesini de derinden etkilemektedir. Bu doğrultuda sektör yöneticilerinin farklı liderlik tarzları ile VKİD'in düzenleyici etkisinin eğitimin kalitesi üzerindeki sonuçları da araştırmaya açıktır.
Özet (Çeviri)
In every workplace environment there are destructive behaviours of some employees which cause a reduction in productivity. Discovering the causes of such counterproductive work behaviour (CWB) is essential. The ultimate objective of this paper is to provide scientific and practical suggestions on the basis that displaying transformational and transactional leadership in the ethical climate would influence CWB. From the aspect of social exchange and ethical climate theories, this paper aims to study CWB from the framework of transformational leadership, transactional leadership and the ethical climate. The research includes 437 educators actively working in Istanbul. The data run by SPSS indicates that the ethical climate has a partial mediation affect between transformational leadership and CWB, and a full mediating affect between transactional leadership and CWB. The aforementioned relations are discussed within the framework of iterature; suggestions are made for leaders and further researches. Relations were discussed in the light of the literature and suggestions were made for future studies and managers. A valuable suggestion for future studies is to use the ethical climate variable more frequently as a mediator or regulatory variable in research models in studies of the education sector. In the education sector, CWB deeply affects not only the sector but also the education quality of young generations, who are the future of the country. Therefore, the results of the different leadership styles of sector managers and the regulatory effect of CWB on the quality of education are also open to research.
Benzer Tezler
- Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik tarzlarının iş tatminine etkisinde örgüt kültürünün düzenleyici rolü ve bir araştırma
The regulatory role of organizational culture in the effect of transformational and transactional leadership styles on job satisfaction and a research
TAYFUR ADIGÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Okan Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BEYZA TOKSOY
- Kamu kurumlarında liderlik tarzlarının lider etkinliği üzerine etkisi ve bir uygulama
The effects of leadership styles on the leader effiency in the public organizations and a practice
CENGİZ AYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
İşletmeGebze Yüksek Teknoloji Enstitüsüİşletme Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ERCAN ERGÜN
- Duygusal zeka ve liderlik tarzlarının çalışan verimliliği üzerine etkileri
This study has investigated measures and ways that emotional intelligence and leadership styles effects employee productivity
MUHAMMET ŞENOCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERDAL ŞEN
- The effect of democratic leadership style on organizational productivity by the mediating role of employee performance in Turkey
Demokratik liderlik tarzı ile örgütsel verimlilik ilişkisinde çalışan performansının aracı rolü
NADA OUSSIBLE
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İşletmeİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CİHAN TINAZTEPE
- Büyük ölçekli işletmelerde örgüt kültürü ve liderlik anlayışının verimlilik üzerindeki etkileri: Bir çağrı merkezi örnek uygulaması
Organisation culture at big scale company and effect of leadership approach over productivity: An example application on a call center
ALİ CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
EkonomiKadir Has ÜniversitesiFinans ve Bankacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN EKEN
YRD. DOÇ. DR. DİNA ÇAKMUR YILDIRTAN