Nehcü'l Ferâdîs'in tematik sözlüğü (İsimler ve fiiller)
The thematic dictionary of Nehcü'l Ferâdîs (Nouns and verbs)
- Tez No: 809266
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YILMAZ AKDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Nehcü'l Ferâdîs, Kerderli Mahmud, Harezm Türkçesi, Tematik Sözlük, Nehcü'l Ferâdîs, Kerderli Mahmud, Khwarezm Turkish, Thematic dictionary
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Siirt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışmada Harezm Türkçesinin önemli eserlerinden olan Nehcü'l Ferâdîs'in tematik sözlüğü oluşturulmuştur. İsimler ve fiiller olarak iki kısma ayrılan sözlüğün isim kısmında yirmi sekiz başlık ve farklı sayılardaki alt başlıklar sözcüklerin tematik özelliklerine göre tasnif edilmiştir. Tasnif, ana temaların belirlenmesi ve belirlenen başlıklarda sözcüklerin tematik olarak verilmesiyle oluşturulmuştur. Başlıkların ve alt başlıkların oluşturulmasında Yılmaz Akdemir'in“Senglâh'ın Tematik Sözlüğü”adlı çalışmasında yer alan tasnif esas alınmıştır. Devamında sunulan fiiller iş, oluş ve durum fiili olmaları bakımından kategorilere ayrılmıştır. Yapılan değerlendirmelerle çalışma tamamlanmıştır. Sözlüğün en hacimli kısmı Nehcü'l Ferâdîs'in didaktik ve dini bir eser olmasından kaynaklı olarak insan ve insan ilişkilerini kapsayan başlıktır. Bunun yanında dinle alakalı kavramları kapsayan kısım dikkat çekmektedir. Dönemin kültür, ekonomi, yargı, yaşayış ve gastronomi gibi birçok yönden ipuçlarını barındıran sözcüklerine ulaşılmıştır. Çalışma, Nehcü'l Ferâdîs'le alakalı oluşturulan ilk tematik sözlük olması bakımından önemlidir.
Özet (Çeviri)
In the study, which was prepared as a master's thesis, the thematic dictionary of Nehcü'l Ferâdîs, one of the important works of Khwarezm Turkish, was created. Twenty-eight titles and sub-titles in different numbers are classified according to the meaning relations of the words in the noun part of the dictionary, which is divided into two parts as nouns and verbs. Classification was generated by determination of the main themes and placement of the names on the topics of interest. The classification in Yılmaz Akdemir's“Senglah's Thematic Dictionary”was used as a source for writing the titles and sub-titles. The verbs presented in the following are divided into categories in terms of being action, event, and state verbs. The study was completed with evaluations made. The most prominent part of the dictionary is the title that covers human and human relations since it is a didactic and religious work. Afterwards, the part covering religion and concepts related to religion draws attention. The words of the period that contain clues in many ways such as culture, economy, judiciary, life, and gastronomy were reached. The prepared study is salient in that it is the first thematic dictionary about Nehcü'l Ferâdîs.
Benzer Tezler
- Nehcü'l-Ferâdîs'in söz varlığı açısından incelenmesi
Analysis of Nehcü'l-Ferâdîs in terms of vocabulary
SAMET ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL AKTAN
- Nehcü'l-Ferādīs'in metindilbilimsel yapısı (1. Bap)
The text linguistics structure of the Nehcü'l-Ferādīs (1. Chapter)
ELİF ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HABİBE YAZICI ERSOY
- Nehcü'l-Ferâdîs'in Harezm Türkçesi ve eski Anadolu Türkçesi dönemlerine ait nüshalarında birleşik fiiller üzerine karşılaştırmalı bir inceleme
A comparative examination on compound verbs in Nehcu'l-Ferâdîs' copies of the Harezm Turkish and old Anatolian Turkish periods
AYŞEGÜL YURDAKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimHitit ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EROL KUYMA
- Nehcü'l-Feradis'te birleşik eylemler
Compound verbs in Nehcu'l-Feradis
BÜLENT SAKÇA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜRRİYET GÖKDAYI