2008 krizi sonrasında makro ihtiyati politikalar ve geleneksel olmayan araçların kullanımı: Türkiye örneği
The use of macroprudential policies and unconventional tools after the 2008 crisis: The case of Turkey
- Tez No: 809859
- Danışmanlar: PROF. DR. METİN BERBER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 174
Özet
Bu tez çalışmasının amacı, 2008 küresel finans krizi sonrası dönemde Türkiye'de uygulanan makro ihtiyati politikaların ve geleneksel olmayan para politikası araçlarının etkinliğini finansal istikrar ve fiyatlar genel düzeyindeki değişim çerçevesinde incelemektir. Araştırmada yöntem olarak zaman serisi yaklaşımlarından yararlanılmış; değişkenlerin eşbütünleşik olup olmadıklarını test etmek amacıyla ARDL Sınır Testi Yaklaşımı ve ayrıca değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisini incelemek amacıyla Toda-Yamamoto ve Granger Nedensellik analizi ile birlikte VAR uygulanmıştır. Uzun dönem katsayıları ise DOLS ve FMOLS yöntemleri kullanılarak tahmin edilmiştir. Türkiye'de 2009Q1-2022Q1 dönemine ait“çeyrek dönemlik”verilere dayalı yürütülen analizde, geleneksel olmayan para politikasını temsilen politika faizi ve faiz koridoru; makro ihtiyati politikaları temsilen ise kredi/GSYH açığı, kredi-teminat oranı, borç/gelir oranı ve kaldıraç oranı değişken olarak seçilmiştir. Araştırma süreci, geleneksel olmayan araçlardan seçili değişkenlerin“fiyat istikrarı”ile“finansal istikrar”üzerindeki, makro ihtiyati araçlara ilişkin değişkenlerin ise“finansal istikrar”üzerindeki etkinliğini analiz etmeye dayalı yürütülmüştür. Çalışmada, finansal istikrar endeksinin hesaplanmasında BİST mali endeks, tahvil faizi, kur sepeti, kredi/GSYH ve CDS primi değişkenleri esas alınmıştır. Analiz sonuçları kapsamında araştırmada elde edilen bulgular özetle şu şekildedir. Makro ihtiyati politika araçları ile finansal istikrar endeksi ilişkisi açısından değişkenlere ilişkin seriler uzun dönemde eşbütünleşik olup, kısa dönem hata düzeltme terimi katsayısı negatif ve istatistiksel olarak anlamlıdır. Makro ihtiyati araçlardan kredi/GSYH açığının finansal istikrarı olumlu; borç-gelir oranı ile kaldıraç oranı değişkenlerinin ise finansal istikrarı olumsuz yönde etkilediği tahmin edilmektedir. Değişkenlerden kredi-teminat oranı ise finansal istikrar endeksi üzerinde herhangi bir etkiye sahip değildir. Geleneksel olmayan para politikası araçları ile finansal istikrar endeksi ve TÜFE ilişkisi açısından bakıldığında ise değişkenlere ilişkin seriler uzun dönemde eşbütünleşik olup, kısa dönem hata düzeltme terimi katsayıları negatif ve istatistiksel olarak anlamlıdır. Çalışılan döneme ilişkin olarak, geleneksel olmayan para politikası araçlarından politika faizinin finansal istikrarı olumsuz, TÜFE'yi ise olumlu yönde etkilediği tahmin edilmektedir. Bununla birlikte DOLS ve FMOLS katsayı değerlerinin yüksek olmadığı not edilebilir. Öte yandan finansal istikrar endeksi üzerinde herhangi bir etkiye sahip olmayan faiz koridoru değişkeni TÜFE üzerinde sınırlı bir etkiye sahiptir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the effectiveness of macro prudential policies and unconventional monetary policy instruments implemented in Turkey in the post-2008 global financial crisis period, with the change of financial stability and the general level of prices. Time series approaches were used as a method in the research; ARDL Bounds Test Approach was applied to test whether the variables were cointegrated or not, and also VAR was applied with Granger Causality and Toda-Yamamoto analyzes to examine the causality relationship between the variables. Long-term coefficients were estimated using DOLS and FMOLS methods. In the study carried out based on“quarterly”data for the period 2009Q1-2022Q1 in Turkey, the policy rate and interest rate corridor representing the unconventional monetary policy; on the other hand, credit/GDP gap, loan collateral ratio, debt-income ratio and leverage ratio were chosen as the variables to represent macro prudential policies. The research process has conducted based on analyzing the effectiveness of unconventional tools on“price stability”and“financial stability”, and macro prudential instruments on“financial stability”. In the study, BIST financial index, bond interest, currency basket, credit/GDP and CDS premium variables were taken as basis in calculating the financial stability index. Within the scope of the analysis results, the findings obtained in the research are summarized as follows. In terms of the relationship between macroprudential policy instruments and financial stability index, the series related to the variables are cointegrated in the long run, and the short-term error correction coefficient is negative and statistically significant. It is estimated that the credit/GDP gap, which is one of the macroprudential instruments, affects financial stability positively, while the debt-income ratio and leverage ratio variables negatively affect financial stability. The loan-collateral ratio, on the other hand, has no effect on the financial stability index. In terms of the relationship between unconventional monetary policy instruments and financial stability index and CPI, the series related to the variables are cointegrated in the long run, and the short-term error correction term coefficients are negative and statistically significant. Regarding the period studied, it is estimated that the policy rate, which is one of the unconventional monetary policy instruments, affects financial stability negatively and CPI positively. However, it can be noted that DOLS and FMOLS coefficient values are not high. On the other hand, the interest rate corridor variable, which has no effect on the financial stability index, has a limited effect on the CPI.
Benzer Tezler
- Makro ihtiyati politika ve finansal istikrar ilişkisi: Türkiye'de konut sektörüne yönelik araçların etkinliği
The relationship between macro prudential policy and financial stability: Effectiveness of tools for the housing sector in Turkey
MURAT SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiGalatasaray Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA YEŞİM GÜRBÜZ
- 2008 küresel finans krizi sonrasında para politikası uygulamaları: Türkiye örneği
Money politics practises after 2008 global fi̇nancial crisis: Examplification of Turkey
ELİF KARADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAKİ DEMİREL
- Fx volatility, financial stability and macroprudential policies; case for Turkey
Döviz kuru oynaklığı, finansal istikrar ve makroihtiyati politikalar; Türkiye örneği
ABDULKADİR DOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
EkonomiGalatasaray Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA AYFER KARAYEL
- 2008 finansal krizinin ardından Türkiye'de uygulanan para politikaları
Monetary policies implemented after the 2008 financial crisis
FAİG GULUZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiBursa Uludağ Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERYEM FİLİZ BAŞTÜRK
- Yüksek global likidite ortamında yeni merkez bankası politikaları: Taylor kuralı üzerine ampirik bir yaklaşım
New central bank policies in high global liquidity environment; an empirical approach to Taylor rule
GÖKTUĞ AYDINLIK
Doktora
Türkçe
2018
Ekonomiİstanbul Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİMET HÜLYA TIRMANDIOĞLU TALU