Dijitalleşme sürecinde seyir pratikleri ve seyir deneyiminin değişimi
The change of film viewing practices and viewing experience in digitalization process
- Tez No: 811000
- Danışmanlar: PROF. SENEM AYŞE DURUEL ERKILIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Radyo-Televizyon, İletişim Bilimleri, Radio and Television, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 282
Özet
Dijitalleşme hem seyir deneyiminin mekânsal bağlamını hem de seyircinin izleme pratiklerini dönüştürmüştür. Sinemaya gitmek, önce gezici gösterimlerle, sonra yerleşik salonlarda kalabalıklarla karanlıkta film seyredilen önemli bir toplumsal pratik olmuştur. Video teknolojisiyle birlikte film, evlere dağıtılabilmeye, taşınabilmeye başlamıştır. Kolektif seyir deneyiminden bireysele bölündüğü izleme biçimleri ortaya çıkmıştır. Sinema salonundaki tek seferlik seyirden kaydedilebilen, durdurulabilen, ileriye, geriye sarılabilen, kesintili ve tekrarlanan izleme deneyimleri gelişmiştir. Bilgisayar teknolojisiyle dijital altyapıya sahip olan filmler, seyircinin filmle kurduğu bağın niteliğini değiştirmiştir. Gerçekliği yeniden inşa eden, görüş alanını kaplayan, seyirciyi hikâyenin içine alan hatta akışını seyircinin belirlediği anlatıların önü açılmıştır. Dijitalleşmeyle, film disklere sıkıştırılarak hafiflemiş, birden fazla ekranda izlenebilmeye başlamıştır. Genişbant, dijital platformların yükselişine ortam hazırlamıştır. Böylelikle seyirci istediği filmi istediği zamanda ve ekranda izleyebilmektedir. Etkileşimli ikincil ekran kullanımı, sosyal mecraların getirdiği hızla, medya içeriğini tüketme biçimleri, film izleme pratiklerine de sirayet etmiştir. Bu çokluğun ve çoğullaşmanın içerisinde, filmleri günlere bölerek ya da ard arda izleyebilmekte hatta seçeneklerin çokluğundan kararsız kalarak izlemekten vazgeçebilmektedir. Pandemi sürecinde, filmin gösterim ayağı olan sinema salonları kapalı kalırken, seyirci, dijital platformlarda daha çok film izlemeye başlamıştır. Seyir deneyiminin gerçekleştiği ekranların çoğullaştığı, mekânsızlaştığı durumda seyircinin konumlanışı, seyir pratikleri çalışma kapsamında sınıflandırılmıştır. Sınıflandırma yapılırken, seyircilerin sinemaya gitme sıklığı, etki eden faktörler, salon seyrine yönelik tercihler, dijital platformlarla ilişkileri, ekran tercihleri ve yeni medyayla birlikte ortaya çıkan film izleme pratikleri incelenmiştir. Karma yöntemle yapılan çalışmada kartopu örneklemeyle, Türkiye'de yaşayan 632 anket katılımcısının yanıt verileri toplanarak SPSS üzerinden analiz edilmiştir. Anket çalışmasıyla eşzamanlı olarak 13-74 yaşları arasında 22 seyirciyle birlikte sinemanın gösterim ve dağıtım zincirinden ve dijital platform yetkililerinden oluşan 6 sektör temsilcisiyle görüşmeler yapılarak dijitalleşme sürecinde değer zinciri ve seyircinin değiştiği değerlendirilmiştir. Çalışmada dijitalleşmeyle çoğullaşan film izleme pratiklerinde, sinema salonundan dijital platformlara pandeminin etkisiyle daha da hız kazanan kaymaya rağmen, radikal bir dönüşten çok değişken, akışkan seyirci tipolojileri, çoklu seyir pratiklerinin ortaya çıktığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Digitalization transformed spatial context of film viewing experience and audience practices. Cinemagoing became an important social practice, started with travelling screenings then into theatres. With video, film became distributable and movable for home. This emerged forms of viewing from collective experience reducing to individual level. Thus, this developed recordable, pausible, fast-forwardable, rewindable, fragmented, repeatable viewing experiences from single experience in theater. Films obtaining the digital infrastructure by computer technology, changed the quality of the bond that audience established with film. This made path where reality can be rebuilt, covering field of vision, immerse, even narratives which audience can determine its flow. With digitalization, film became lighter, compressed into discs and can be viewed from multiple screens. Broadband, provided rise of digital platforms. Thus, audiences can watch any film they want from any screen. Second-screening, forms of media consumption with the speed that social media brought, extended to film viewing. Within this plentiness and multiplication, audience can either divide film viewing time into days, watch in rows, even give up by choice fatigue. Audiences began watching more through digital platforms because the movie theaters were closed during pandemic. Positioning and viewing practices of audience were classified in terms of multiplication, despatialization of screens where experience occurs. Comprises cinemagoing frequency, its factors, theater preferences, relation with digital platforms, screen choices and viewing practices emerged with new media. Using mixed method, data collected from 632 participants in Turkey by snowball sampling, was analyzed through SPSS. Interviews with 22 audiences 13-74 ages, 6 industry representatives from exhibition, distribution, digital platforms were conducted to evaluate change of value chain and audience. It is seen that changable, liquid audience typologies and multiple viewing practices emerging, despite accelarated shift from theaters to digital platforms caused by pandemic rather than radical changes in multiplying viewing practices through digitalization.
Benzer Tezler
- Seyircilerin ve düzenleyenlerin gözüyle çevrim içi film festivalleri: Dönüş(emey)en tanımlamalar, olanaklar ve sınırlılıklar
Online film festivals: An investigation into festival experience through the perspectives of audiences and programmers
YUNUS ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ECE VİTRİNEL
- Türkiye'de film arşivlerinin gelişim süreci ve çevrimiçi film arşivleme
The evolution of film archives in Türkiye and online film archiving
HASAN ÇAĞRI ALVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArşivKadir Has ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF AKÇALI
- İnsanlığın biyolojik ve kültürel dönüşümü: Dijital yaşam formu
Transformation of human's biology and culture: Digital life form
SİNEM BIÇAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bilim ve TeknolojiMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEVKİ IŞIKLI
- Akışkan modernite tartışmaları ışığında dijital emek süreçlerinin kavramsal bir incelemesi
A conceptual analysis of the digital labor process from the perspective of discussions on liquid modernity
MEHMET ÖZKAN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SosyolojiGalatasaray Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN TUTAL CHEVIRON
- Determining maritime cyber security dynamics on the perspective of marine insurance and development of maritime cyber security risk management tool
Denizcilik sigortaları açısından deniz siber güvenlik dinamiklerinin belirlenmesi ve deniz siber güvenlik risk yönetim aracının geliştirilmesi
GİZEM KAYİŞOĞLU
Doktora
İngilizce
2023
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN BOLAT