İranlı Türkolog Dr. Cevad Heyet'in Türkçe dil yazıları
Turkish language writings of Iranian Turkologist Dr. Cevad Heyet
- Tez No: 812076
- Danışmanlar: PROF. AYŞE İLKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Türk dili, İran, İran Türkleri, Cevat Heyet, Varlık Dergisi, Millî kimlik, Ana dili bilinci, Turkish language, Iran, Iranian Turks, Cevat Heyet, Varlık Magazine, National identity, Mother tongue consciousness
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 526
Özet
İran, günümüzde yaklaşık 87 milyon nüfusa sahip olup farklı etnik grupların bir araya gelmesiyle oluşmuştur. İran'da nüfus çoğunluğuyla önemli bir yere sahip etnik gruplardan biri de Türklerdir. İran, Türk Cumhuriyetleri dışında Türklerin en yoğun olduğu ülkelerin başında gelmekte ve Azerbaycan Türkleri, Türkmenler, Kaşkaylar, Halaçlar başta olmak üzere çeşitli Türk topluluklarına ev sahipliği yapmaktadır. İran'da yaşayan Türklerin sayıları kesin olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte yapılan çalışmalar ışığında günümüzde yaklaşık 30-40 milyon Türk olduğu tahmin edilmektedir. Araştırmalardan elde edilen verilere göre Türkler ülke nüfusunun yaklaşık olarak yarısını oluşturmaktadır. 1979 İran İslam Devriminden sonra İran'da Cevat Heyet öncülüğünde çıkarılmaya başlanan Varlık dergisi bugün yayın hayatına Ankara'da devam etmektedir. Cevat Heyet'in Varlık dergisinde, Türk dili kurultaylarında, çeşitli gazete ve dergilerde yayımlanan Türkçe dil yazıları temelinde dile yaklaşımı ve bakış açısı bu tezde ele alınmıştır. Türkçe dil yazılarında hangi kaynaklardan faydalandığı da incelenmiş ve ayrı bir bölümde verilmiştir. Bu tezde, Cevat Heyet'in 1979-2013 yılları arasında Varlık dergisinde, Türkiye'deki dergilerde ve kurultay bildirilerinde yayımlanan Türkçe dil yazıları incelenmiştir. Dil yazıları, yayım tarihine göre sıralanmıştır. Cevat Heyet'in dil yazılarında işlediği konular dil yazılarının odak noktasını oluşturmaktadır. Bu konular tasnif edilerek Cevat Heyet'in görüşleri farklı yönleriyle ele alınmıştır. Bu tezin amacı, genelde Türk dünyası ve özelde İran Türklerinin dil, kimlik, ana dili durumlarını doğru tespit etmek ve bilimsel bir şekilde sunabilmektir. Dil yazılarının değerlendirilmesi sonucunda, genel olarak alfabe, dil, kimlik, ana dili bilinci, şovenizm gibi konular üzerinde durulduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Today, Iran has approximately a population of 87 million and was formed by the combination of different ethnic groups. One of the ethnic groups that have an important place in Iran with a majority of the population is the Turks. Iran, is one of the countries with the highest concentration of Turks outside the Turkic Republics and is home to various Turkish communities, especially Azerbaijani Turks, Turkmens, Kashkays, Halachs. The exact number of Turks living in Iran is not known. However, in the light of the studies carried out, it is estimated that there are approximately 30-40 million Turks today. According to the data obtained from the researches, Turks constitute approximately half of the country's population. After the 1979 Islamic Revolution in Iran, Varlık magazine, which started to be published in Iran under the leadership of Cevat Heyet, continues its publication life in Ankara today. Cevat Heyet's approach and perspective to the language on the basis of his Turkish language articles published in Varlık magazine and Turkish language congresses, various newspapers and magazines are discussed in this thesis. The sources used in Turkish language writings are also examined and given in a separate section. In this thesis, Cevat Heyet's Turkish language writings published in Varlık magazine, magazines in Turkey and congress proceedings between 1979-2013 were examined. Language writings are sorted by date of publication. The issues that the Cevat Heyet has dealt with in language writings constitute the focus of language writings. These issues are discussed in different aspects. These issues were classified and the views of the Cevat Heyet were discussed in different aspects. The aim of this thesis is to correctly determine the language, identity and mother tongue of the Turkic world in general and the Iranian Turks in particular and to present them in a scientific way. As a result of the evaluation of language writings, it was determined that subjects such as alphabet, language, identity, mother tongue consciousness and chauvinism were generally emphasized.
Benzer Tezler
- Çağatayca Gülistan tercümesi (gramer-metin-dizin)
Chagatay translation of the Gulistan (grammar-text-index)
MEHMET TURGUT BERBERCAN
Doktora
Türkçe
2011
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZCAN TABAKLAR
- Iranian women rights after the revolution 1989-2013
İran Devrimi sonrası kadın hakları 1989-2013
MASOUMEH BANAEİNİA
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
SosyolojiAtılım ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DUYGU DERSAN ORHAN
- İranlı kadınların gözünden Türk kadınlarının siyasi ve sosyal konumunun değerlendirilmesi
Political and social position of the Turkish women through the perspective of Iranian women
BÜŞRA NUR DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Siyasal BilimlerGümüşhane ÜniversitesiSosyal Hizmet Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAT YILMAZ
- İranlı kadın mültecilerin gündelik hayatta karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlarla baş etme stratejileri: Van örneği
The problems faced by Iranian women refugees in daily life and their coping strategies: The case of Van
AYŞE KİYE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SosyolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSEVİM EVSEL
- İranlı yüksek vasıflı mültecilerde statü kaybı: Van örneği
Loss of status in the Iranian high skilled refugees: The Van case
MARİYE ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SosyolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSEVİM EVSEL